Қазақстан Республикасының прокуратура органдарының кейбір мәселелері туралы Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 13 қазандағы № 563 Жарлығы

Қазақстан Республикасының Президенті туралы» 1995 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 17-1-бабы 2-тармағының 1) тармақшасына және «Прокуратура туралы» 2022 жылғы 5 қарашадағы Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 44-бабының 4-тармағына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:

Кіріспе жаңа редакцияда жазылды ҚР Президентінің 23.05.2023 жылғы № 227 Жарлығына сәйкес (13.04.2023 ж. редакцияны қараңыз)

1. Қоса беріліп отырған:

1) Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы туралы ереже;

2) Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының құрылымы;

3) сыныптық шендер берілетін прокуратура органдары жүйесі лауазымдарының, сондай-ақ оларға сәйкес келетін шекті сыныптық шендердің тізбесі («Қызметтік пайдалану үшін» деген белгісімен);

4) Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарына енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар;

5) Қазақстан Республикасы Президентінің күші жойылды деп танылатын кейбір жарлықтарының тізбесі бекітілсін.

2. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаев

1. «Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – Бас прокуратура) – Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей есеп беретін мемлекеттік құқық қорғау органы, ол өз өкілеттігін басқа мемлекеттік органдардан және лауазымды адамдардан тәуелсіз жүзеге асырады.

1-тармақ жаңа редакцияда жазылды ҚР Президентінің 05.10.2023 жылғы № 366 Жарлығына сәйкес (31.07.2023 ж. редакцияны қараңыз)

Бас прокуратура Қазақстан Республикасы прокуратура органдарының бірыңғай орталықтандырылған жүйесіне (бұдан әрі – прокуратура органдарының жүйесі) басшылықты жүзеге асырады, мемлекет атынан заңда белгіленген шектерде және нысандарда Қазақстан Республикасының аумағында заңдылықтың сақталуын жоғары қадағалауды жүзеге асырады, сотта мемлекеттің мүддесін білдіреді және мемлекет атынан қылмыстық қудалауды жүзеге асырады.

Бас прокуратура, оған бағынысты ведомстволар, білім беру ұйымы, әскери прокуратураның және көлік прокуратурасының органдары, облыстардың прокуратуралары және оларға теңестірілген (республикалық маңызы бар қалалардың және астананың) прокуратуралар, аудандық және оларға теңестірілген (қалалық, ауданаралық, сондай-ақ мамандандырылған) прокуратуралар прокуратура органдарының бірыңғай орталықтандырылған жүйесін құрайды.

2. Бас прокуратураның ведомствосы – Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитеті (бұдан әрі – Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитет) және Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Активтерді қайтару жөніндегі комитеті (бұдан әрі – Активтерді қайтару жөніндегі комитет) болады.

2-тармақ жаңа редакцияда жазылды ҚР Президентінің 05.10.2023 жылғы № 366 Жарлығына сәйкес (31.07.2023 ж. редакцияны қараңыз)

3.  Бас прокуратура өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, «Прокуратура туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (бұдан әрі – Конституциялық заң), Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға, заңдарға, өзге де нормативтік құқықтық актілерге, сондай-ақ осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.

4.  Бас прокуратура мемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы бейнеленген рәміздері және ерекшелік белгілері, мөрлері, және қазақ тілінде және басқа да тілдерде өз атауы жазылған мөртабандары, белгіленген үлгідегі бланкілері, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қазынашылық органдарында шоттары болады.

5.  Бас прокуратура азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі.

6.  Егер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Бас прокуратураға уәкілеттік берілген болса, оның мемлекет атынан азаматтық-құқықтық қатынастардың тарапы болуға құқығы бар.

7.  Бас прокуратура өз құзыретінің мәселелері бойынша заңнамада белгіленген тәртіппен, Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының (бұдан әрі – Бас Прокурор) бұйрықтарымен және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басқа да актілермен ресімделетін шешімдер қабылдайды.

8.  Бас прокуратураның құрылымы мен штат санының лимиті Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекітіледі.

9.  Заңды тұлғаның орналасқан жері: 010000, Қазақстан Республикасы, Астана қаласы, Есіл ауданы, Мәңгілік Ел даңғылы, 14.

10.  Осы Ереже Бас прокуратураның құрылтай құжаты болып табылады.

11.  Бас прокуратураның қызметін қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес республикалық бюджеттен жүзеге асырылады.

12.  Бас прокуратураның өкілеттіктері болып табылатын міндеттерді орындау тұрғысынан Бас прокуратураның кәсіпкерлік субъектілерімен шарттық қатынастарға түсуіне тыйым салынады.

Егер заңнамалық актілерде Бас прокуратураға кірістер әкелетін қызметті жүзеге асыру құқығы берілсе, егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, онда алынған кірістер мемлекеттік бюджетке жіберіледі.

13. Міндеттері:

адамның және азаматтың бұзылған құқықтары мен бостандықтарын, заңды тұлғалардың, қоғамның және мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау және қалпына келтіру;

заңдылықтың бұзылуын, оған ықпал ететін себептер мен жағдайларды, сондай-ақ оның салдарын анықтау және жою;

құқық қорғау органдары мен өзге де мемлекеттік органдардың заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмыскерлікке қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі қызметін үйлестіру;

Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде айқындалатын өзге де міндеттер.

14. Өкілеттіктері:

1) құқықтары:

1-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР Президентінің 05.10.2023 жылғы № 366 Жарлығына сәйкес (31.07.2023 ж. редакцияны қараңыз)

прокуратура органдарының функцияларды тиімді түрде орындауын қамтамасыз ету мақсатында прокуратура органдарына жүктелген функциялар мен өкілеттіктер шегінде олардың қызметін ұйымдастыру және үйлестіру;

заңдардың қолданылуын, заңдылықтың жай-күйін қадағалау практикасын, оның ішінде құқық қорғау органдарының, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпарат алмасу жүйесіне интеграцияланған ақпараттық жүйелерде қамтылған мәліметтерді пайдалана отырып талдау;

шет мемлекеттердің құзыретті органдарында және халықаралық ұйымдарда – қылмыстық қудалау, заңсыз иемденілген активтерді анықтау және мемлекетке қайтару (бұдан әрі – активтерді қайтару) мәселелері бойынша, шетелдік және халықаралық соттарда (төреліктерде) прокуратураның құзыретіне жататын мәселелер бойынша мемлекеттің мүддесін білдіру;

халықаралық шарттар жасасу, қылмыстық-құқықтық саладағы және активтерді қайтару саласындағы халықаралық шарттардың жобаларын келісу;

Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шектерде жедел-іздестіру, қарсы барлау қызметін, сотқа дейінгі тергеп-тексеруді, оның ішінде жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге асыратын органдармен өзара іс-қимыл жасау;

заңдылықтың сақталуына тексеру, заңдылықтың жай-күйіне талдау, күшіне енген актілерге бағалау жүргізу;

активтерді заңсыз иемденуге, шығаруға қарсы іс-қимыл жасау және оларды қайтару үшін активті иемдену (пайда болу) көздерінің заңдылығына тексеру, ақпаратқа мониторингтеу мен талдау жүргізу;

Конституциялық заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында айқындалатын, сондай-ақ Бас Прокурор айқындайтын тәртіппен прокуратура актілерін енгізу;

Қазақстан Республикасы Үкіметінің, өзге де мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мекемелердің және олардың лауазымды адамдарының Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне қайшы келетін құқықтық актілеріне Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектерде наразылық білдіру;

меншік нысандарына қарамастан ұйымдардың Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне қайшы келетін актілеріне, егер бұл актілер физиологиялық ерекшеліктеріне, психикалық ауытқуларына және өзге де мән-жайларға байланысты өз құқықтарын қорғауды өз бетінше жүзеге асыра алмайтын адамдарға, кәмелетке толмаған адамдарға, сондай-ақ тұлғалардың шектелмеген тобына қатысты болса, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шектерде наразылық білдіру;

жоғары тұрған сотқа заңды күшіне енбеген сот актісін қайта қарау туралы өтінішхат келтіру;

Қазақстан Республикасының заңында көзделген негіздер болған кезде және тәртіппен тыйым салу немесе шектеу сипатындағы шаралардың дереу күшін жоюды, заңсыз актінің қолданысын толығымен немесе ішінара тоқтата тұруды талап ету;

прокуратура органдарындағы материалдар, жолданымдар бойынша сараптамаларды тағайындау, уәкілетті органдардан тексеру жүргізуді талап ету және олардың нәтижелері туралы хабарлауды міндеттеу;