ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕНДІК РЕТТЕУ ТУРАЛЫ Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 26 желтоқсандағы № 123-VI Кодексі

Осы Кодекс Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеудің құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық негіздерін айқындайды және Қазақстан Республикасының егемендігі мен экономикалық қауіпсіздігін қорғауға, қазақстандық экономиканың әлемдік экономикалық қатынастар жүйесіндегі байланыстарын жандандыруға және сыртқы экономикалық қызметті ырықтандыруға бағытталған.

1. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу деп тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізудің, олардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде болу және пайдаланылу тәртібі мен шарттарын, тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келуіне, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кетуіне, тауарларды уақытша сақтауға, кедендік декларациялауға және шығаруға байланысты кедендік операцияларды, өзге де кедендік операцияларды жасау тәртібін, кедендік төлемдерді, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу және кедендік бақылау жүргізу тәртібін белгілеуді, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде кеден органдары мен тауарларды иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету құқығын іске асыратын тұлғалар арасындағы билік қатынастарын регламенттеуді қамтитын айрықша юрисдикцияға Қазақстан Республикасы ие болатын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының бір бөлігінде (Қазақстан Республикасының аумағында) қатынастарды реттеу танылады.

2. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізу кезінде тұлғалардың тең құқықтылығы, кедендік операцияларды жасаудың анықтығы, айқындығы және дәйектілігі, Еуразиялық экономикалық одақтың құқығын құрайтын, кедендік құқықтық қатынастарды реттейтін халықаралық шарттар мен актілерді әзірлеу мен қолданудағы жариялылық қағидаттарына және оларды халықаралық құқық нормаларымен үйлестіруге, сондай-ақ кедендік бақылаудың заманауи әдістерін қолдануға және кеден органдарының қызметінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды барынша пайдалануға негізделеді.

3. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі туралы шартын қоса алғанда, Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік құқықтық қатынастарды реттейтін халықаралық шарттарына, Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарына және Еуразиялық экономикалық одақтың құқығын құрайтын актілерге (бұдан әрі – Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасы) сәйкес, сондай-ақ 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа (бұдан әрі – Одақ туралы шарт) сәйкес жүзеге асырылады.

4. Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында реттелмеген кедендік құқықтық қатынастар Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында реттеледі.

5. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасының, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге заңнамасының сақталуын қамтамасыз етуге бағытталған кедендік реттеу саласы кеден ісінің аясы болып табылады.

1. Кеден саясаты саласындағы уәкілетті орган Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес:

1) Қазақстан Республикасында кеден саясатын қалыптастыру жөнінде ұсыныстар тұжырымдауды жүзеге асырады;

2) осы Кодексте көзделген нормативтік құқықтық актілерді өз құзыреті шегінде әзірлейді және бекітеді;

3) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

1) осы Кодексте көзделген нормативтік құқықтық актілерді өз құзыреті шегінде әзірлейді және бекітеді;

2) Қазақстан Республикасының кеден органдарына басшылықты жүзеге асырады;

3) өзінің құрамына кіретін ведомствоның өкілеттіктерін айқындайды;

3-1) уәкілетті органға жүктелген міндеттерді шешу үшін осы Кодекстің 54-тарауында көзделмеген сараптамаларды жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

2-тармақ 3-1-тармақшамен толықтырылды ҚР 05.01.2021 жылғы № 407-VI Заңына сәйкес (өзгерту 17.01.2021 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)

4) Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында реттелмеген бөлігінде кедендерді, кеден бекеттерін және бақылау-өткізу пункттерін құру, санатқа бөлу, сыныптау қағидаларын, сондай-ақ оларды жайластыру мен материалдық-техникалық жарақтандырудың тиесілік нормаларын және оларға қойылатын үлгілік талаптарды әзірлейді және бекітеді;

5) ақпараттық жүйелерді, байланыс жүйелерін және деректер беру, кедендік бақылаудың техникалық құралдарының, сондай-ақ ақпаратты қорғау құралдарының жүйелерін құрады;

6) тұлғаларды кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың тізіліміне, сондай-ақ уәкілетті экономикалық операторлардың тізіліміне енгізу туралы шешім қабылдайды;

7) кедендік әкімшілік жүргізуді жүзеге асырады;

8) тауарлар мен көлік құралдарының Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуін кедендік бақылауды жүзеге асырады;

9) сыртқы экономикалық және кеден ісі саласындағы өзге де қызметке қатысушыларға, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасындағы өзгерістер мен толықтырулар туралы уақтылы ақпарат беруді тұрақты негізде қамтамасыз етеді;

10) кедендік статистиканы жүргізеді;

11) жекелеген кедендік операцияларды жасау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлейді және бекітеді;

12) кедендік бақылаудың жекелеген нысандарын және кедендік бақылау жүргізуді қамтамасыз ету шараларын қолдану жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлейді және бекітеді;

14-1) Қазақстан Республикасында жүргізілетін тауарлардың сыртқы электрондық саудасы саласындағы экспериментті іске асырады;

2-тармақ 14-1-тармақшамен толықтырылды ҚР 19.04.2023 № 223-VII Заңына сәйкес (өзгерту 20.06.2023 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі және 31.12.2024 жылға дейін қолданылады)

14-2) мыналарды:

2-тармақ 14-2-тармақшамен толықтырылды ҚР 19.04.2023 № 223-VII Заңына сәйкес (өзгерту 20.06.2023 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі және 31.12.2024 жылға дейін қолданылады)

кедендік декларациялаудың ерекшеліктерін;

сауда қызметін реттеу саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша тауарлар санатын, Қазақстан Республикасында жүргізілетін тауарлардың сыртқы электрондық саудасы саласындағы экспериментті іске асырушы өңірді және электрондық сауда тауарларына қатысты техникалық регламенттерді сақтаудың хабарламалық тәртібін қолдануды айқындайды;

15) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

1) авария – тасымалдаудың (тасудың) және (немесе) сақтаудың қалыпты жағдайлары кезіндегі табиғи өзгерістерді, сондай-ақ еңсерілмейтін күш әсерінің салдарынан болатын өзгерістерді қоспағанда, кедендік бақылаудағы көлік құралдары және (немесе) өзге тауарлар ұшыраған, олардың меншік иесінің және (немесе) осындай өзгерістер болған кезде иелігінде тауарлар болған тұлғаның әдейі әрекеттерінен туындамаған, Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында және осы Кодексте көзделмеген сандық және (немесе) сапалық өзгеруіне алып келген, салдары тұрғысынан зиянды техникалық, технологиялық немесе өзге сипаттағы оқиға;

2) ақша құралдары – жол чектері, вексельдер, чектер (банктік чектер), сондай-ақ эмитенттің (борышкердің) ақша төлеу жөніндегі міндеттемесін куәландыратын және өзіне осындай төлем жүзеге асырылатын тұлға көрсетілмеген, құжаттық нысандағы бағалы қағаздар;

3) алдын ала ақпарат – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуі болжанатын тауарлар, осындай тауарларды тасымалдайтын халықаралық тасымалдаудың көлік құралдары, тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келу уақыты мен орны, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келген жолаушылар туралы электрондық түрдегі мәліметтер;

4) бірыңғай мөлшерлемелер бойынша алынатын кедендік баждар, салықтар – жеке пайдалануға арналған тауарларға қатысты оны құрайтын кедендік баждарға, салықтарға бөлмей есептелген кедендік баждар, салықтар сомасы;

5) декларант – тауарларды декларациялайтын не өзінің атынан тауарлар декларацияланатын тұлға;

6) Еуразиялық экономикалық комиссия (бұдан әрі – Комиссия) – Еуразиялық экономикалық одақтың тұрақты жұмыс істейтін реттеуші органы;

7) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің тұлғасы – Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте тұрақты тұрғылықты жері бар жеке тұлға, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген дара кәсіпкер, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлға, заңды тұлға болып табылмайтын ұйым;

8) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы – Еуразиялық экономикалық одақтың біртұтас кедендік аумағы, оны Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің аумақтары, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің айрықша экономикалық аймақтары және құрлықтық қайраңдары, өздеріне қатысты Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің айрықша юрисдикциясы бар жасанды аралдар, қондырғылар, құрылысжайлар мен өзге де объектілер құрайды;

9) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының шектері, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес – Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің аумақтарындағы жекелеген аумақтардың шектері;

10) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өту – адамның Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына кіруі, адамның Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан шығуы, оның ішінде өткізу пунктінде орналасқан кедендік бақылау аймағында, тауарлар мен көлік құралдарын өткізудің өзге орнында өткізілетін тауарлар мен көлік құралдарына қатысты кедендік операциялар жасау;

11) Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары: