Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 7 қарашадағы № 1413 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 2013 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 9-тармағының сегізінші абзацын, 10-тармағының он төртінші абзацын, 14-тармағының төртінші, бесінші, жетінші, он бесінші, жиырмасыншы абзацтарын, 17-тармағының төртінші абзацын қоспағанда, осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі                           С. Ахметов

1. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

1-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 16.07.2015 жылғы № 542 Қаулысымен (07.11.2012 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 30.07.2015 жылы „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

2. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

2-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 31.10.2015 жылғы № 870 Қаулысымен (04.09.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.11.2015 жылы № 222 (28700) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

3. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

3-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 31.10.2015 жылғы № 870 Қаулысымен (04.09.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.11.2015 жылы № 222 (28700) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

4. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

4-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 29.12.2015 жылғы № 1108 Қаулысымен (31.10.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 09.01.2016 жылы № 4 28732 „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

5. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

5-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

6. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

6-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

7. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

7-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

8. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

8-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

9. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

9-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

10. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

10-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

11. «Республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерiн резервте қалдыру ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 29 қыркүйектегі № 943 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 36, 404-құжат):

көрсетілген қаулымен бекітілген Республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерiн резервте қалдыру ережесi осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

12. «Жануарлар мен өсiмдiктердiң сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң тiзбесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 31 қазандағы № 1034 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 40, 444-құжат):

тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

«Өсiмдiктер мен жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң тiзбесiн бекiту туралы»;

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Қоса берiлiп отырған:

1) өсiмдiктердiң сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң тiзбесi;

2) жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң тiзбесi бекiтiлсiн.»;

көрсетілген қаулымен бекітілген жануарлардың сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң тiзбесi және өсiмдiктердің сирек кездесетiн және құрып кету қаупi төнген түрлерiнiң тiзбесi осы қаулыға 5, 6-қосымшаларға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

13. «Республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын азайту ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 11 мамырдағы № 399 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 32, 259-құжат):

тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

«Республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын азайту ережесін бекіту туралы»;

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Қоса беріліп отырған Республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын азайту ережесі бекітілсін.»;

көрсетілген қаулымен бекітілген Республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын азайту ережесі осы қаулыға 7-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

14. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

14-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

15. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

15-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 31.10.2015 жылғы № 870 Қаулысымен (04.09.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.11.2015 жылы № 222 (28700) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

16. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

16-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

17. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

17-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

18. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

18-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 04.09.2015 жылғы № 745 Қаулысымен (16.07.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 19.09.2015 жылы № 180 (28658) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

19. Тармақ күшін жойды (ескертуді қараңыз)

19-тармақ күшін жойды ҚР Үкіметінің 15.04.2016 жылғы № 224 Қаулысымен (29.12.2015 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 23.04.2016 жылы № 77 (28805) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды

1. Осы Республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерiн резервте қалдыру ережесi (бұдан әрi – Ереже) Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы Жер кодексiне және «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шiлдедегi Заңына (бұдан әрi – Заң) сәйкес әзiрлендi және республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерiн резервте қалдыру тәртiбiн айқындайды.

2. Республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерiн резервте қалдыру ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құру және кеңейту бойынша бекiтiлген жаратылыстану-ғылыми негiздемелерге сәйкес жүзеге асырылады.

Жер учаскелерiн резервте қалдыру туралы шешiмдердi облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары қабылдайды.

3. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерi, құзыретiне жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың мәселелерi кiретiн облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары республикалық не жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құру немесе кеңейту бойынша бекiтiлген жаратылыстану-ғылыми негiздемеге сәйкес облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органына ерекше қорғалатын табиғи аумақтар үшiн жерлердi резервте қалдыру туралы ұсыныстар (өтiнiштер) дайындайды.

4. Облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы көрсетілген ұсыныстарды (өтініштерді) қарау және қажетті материалдарды дайындау үшін облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы аумақтық органдар, жер қатынастары жөніндегі облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың), аудандық органы, мемлекеттік жер кадастрын жүргізетін мамандандырылған республикалық мемлекеттік кәсіпорындар және басқа да мүдделі органдар өкілдерінің құрамында комиссия құрады, ол мүдделі жер учаскелерінің меншік иелері мен жер пайдаланушылардың немесе олардың өкілдерінің қатысуымен республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерін қаз-қалпында тексеріп шығады.

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшесі комиссияның жұмыс органы болып табылады.

5. Республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құруға және кеңейтуге арналған жер учаскелерiн тексеру нәтижелерi жер учаскелерiнiң жоспары (сызбасы) қоса тіркелген, комиссия мүшелерi және жер учаскелерiнiң меншiк иелерi мен жер пайдаланушылар немесе олардың өкiлдерi қол қоятын актiмен ресiмделедi.

Жер учаскелерін резервте қалдыру жоспары (сызба) жер қатынастары жөніндегі облыстық (аудандық) уәкілетті органдарда немесе мемлекеттік жер кадастрын жүргізетін мамандандырылған республикалық мемлекеттік кәсіпорындарда бар жер кадастры мәліметтерінің негізінде жасалады.

Республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құру және кеңейту үшін резервте қалдырылатын жер учаскелерінің қазіргі жай-күйі бойынша материалдарды (жер-кадастрлық карта, аралас және бөтен жер пайдаланушылардың тізбесі, жерлер экспликациясы) комиссияға мемлекеттік жер кадастрын жүргізетін мамандандырылған республикалық мемлекеттік кәсіпорындардың қатысумен облыстардың жер қатынастары бойынша (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) уәкілетті органдары береді.

Жоспар (сызба) бойынша жер учаскелерінің шекарасы шартты түрде немесе табиғи географиялық шептер бойынша айқындалады. Жер учаскелерінің дәл координаттары ерекше қорғалатын табиғи аумақтар құру немесе кеңейту бойынша техникалық-экономикалық негіздеменің құрамында орындалатын жерге орналастыру жобасын әзірлеу кезінде анықталады.

Актiде республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құру және кеңейту үшiн резервте қалдырылатын жер учаскелерiнiң орналасқан жерi, олардың алаңы, сапалық жағдайы, қорғау мен пайдаланудың ұсынылатын режимдерi, оларда ғимараттар мен құрылыстардың бар-жоғы және олардың бағалау құны, жер учаскелерiнiң меншiк иелерi мен жер пайдаланушыларға оларды шаруашылық мақсатында пайдалану режимiн шектеуге байланысты залалдарды өтеуге арналған мемлекеттiк бюджеттiң ықтимал шығыстарын алдын ала бағалау туралы мәлiметтер көрсетіледі.

6. Комиссияның актiсi негiзiнде облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органның республикалық және жергiлiктi маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды құру және кеңейту үшiн жер учаскелерiн резервте қалдыру туралы шешiмi қабылданады, онымен резервте қалдырылатын жер учаскелерiнiң шекаралары анықталады, олардың орналасу схемасы мен экспликациясы берiледi, мемлекеттiк табиғи-қорық қоры объектiлерiн сақтауды қамтамасыз ететiн оларды пайдалану құқығына шектеулер (ауыртпалықтар) белгiленеді.

 
Атауы /Наименование 
 
 
Р/с 
 № 
 № 
 п/п 
 
Қазақ тiлiнде 
 На казахском языке 
 
Латын тiлiнде 
 На латинском языке 
 
Орыс тiлiнде 
 На русском языке 
 
 
1 
 
2 
 
3 
 
4 
 
 
Өсiмдiктер 
 Бөлiм - Сушырмауық тәрiздiлер Plants 
 Lycopodiophyta Растения 
 Отдел - Плауновидные 
 
 
1 
 
Альпi дифизиаструмы 
 
Diphasiastrum alpinum 
 
Дифазиаструм альпийский 
 
 
2 
 
Таңдамалы гуперция 
 
Huperzia selago 
 
Гуперция. Баранец 
 
 
Бөлiм - Папоротник тәрiздiлер 
 Polypodiophyta 
 Отдел - Папоротниковые 
 
 
3 
 
Шолпаншаш сүмбiл 
 
Adiantum 
 capillus-veneris 
 
Адиантум Венерин 
 волос 
 
 
4 
 
Мыңжылқы усасыр қырыққұлағы 
 
Dryopteris mindshelkensis 
 
Щитовник мынжылкинский 
 
 
Бөлiм - Жалаң тұқымдылар 
 Pinophyta 
 Отдел - Голосеменные 
 
 
5 
 
Шренк шыршасы 
 
Picea schrenkiana f. prostrata 
 
Стланиковая форма ели Шренка 
 
 
6 
 
Зеравшан аршасы 
 
Juniperus seravschanica 
 
Можжевельник зеравшанский 
 
 

 
Бөлiм - Жабық тұқымдылар 
 Magnoliophyta 
 Отдел - Покрытосеменные 
 
 
7 
 
Ақ тұңғиық 
 
Nymphaea alba 
 
Кувшинка белая 
 
 
8 
 
Жаңғақты лотос 
 
Nelumbo nucifera 
 
Лотос орехоносный 
 
 
9 
 
Виталий шөмiшгүлi 
 
Aquilegia vitalii 
 
Водосбор Виталия 
 
 
10 
 
Қаратау шөмiшгүлi 
 
Aquilegia karatavica 
 
Водосбор каратауский 
 
 
11 
 
Сарғылт құндызшөп 
 
Pulsatilla flavescens 
 
Прострел желтоватый 
 
 
12 
 
Ашық құндызшөп 
 Ұйқышөп 
 
Pulsatilla flavescens 
 
Прострел раскрытый. 
 Сон-трава 
 
 
13 
 
Фальконер бауыршөбi 
 
Hepatica falconeri 
 
Печеночница Фальконера 
 
 
14 
 
Көктем жанаргүлi 
 
Adonis vernalis 
 
Адонис весенний 
 
 
15 
 
Едiл жанаргүлi 
 
Adonis wolgensis 
 
Адонис волжский 
 
 
16 
 
Жылтыр жанаргүл 
 
Adonis chrysocyathus 
 
Адонис золотистый 
 
 
17 
 
Түктi жанаргүл 
 
Adonis villosa 
 
Адонис пушистый 
 
 
18 
 
Тянь-Шань жанаргүлi 
 
Adonis tianschanica 
 
Адонис тяньшанский 
 
 
19 
 
Талас бәpпici 
 
Aconitum talassicum 
 
Борец таласский 
 
 
20 
 
Сына жапырақты тегеурiнгүл 
 
Delphinium cuneatum 
 
Живокость клиновидная 
 
 
21 
 
Сауыр тегеурiнгүлi 
 
Delphinium sauricum 
 
Живокость саурская 
 
 
22 
 
Iле бөрiқарақаты 
 
Berberis iliensis 
 
Барбарис илийский 
 
 
23 
 
Қарқаралы бөрiқарақаты 
 
Berberis karkaralensis 
 
Барбарис каркаралинский 
 
 
24 
 
Алтай гимноспермиумы 
 
Gymnospermium altaicum 
 
Гимноспермиум алтайский 
 
 
25 
 
Шұғылық 
 
Paeonia anomala 
 
Пион Марьин-корень 
 
 
26 
 
Дала шұғылығы, сәлдегүл 
 
Paeonia hybrida 
 
Пион степной 
 
 
27 
 
Жiңiшке көкнәр 
 
Papaver tenellum 
 
Мак тоненький 
 
 
28 
 
Семенов айдаршөбi 
 
Corydalis semenovii 
 
Хохлатка Семенова 
 
 
29 
 
Қаңбақ тәрiздi жерсабын 
 
Allochrusa gypsophiloides 
 
Аллохруза качимовидная 
 
 
30 
 
Потанин құмдақшөбi 
 
Arenaria potaninii 
 
Песчанка Потанина 
 
 
31 
 
Түрлан құмдақшөбi 
 
Eremogone turlanica 
 
Эремогоне турланская 
 
 
32 
 
Бетпақдала сылдыршөбi 
 
Silene betpakdalensis 
 
Смолевка бетпакдалинская 
 
 
33 
 
Бор сылдыршөбi 
 
Silene cretacea 
 
Смолевка меловая 
 
 
34 
 
Мүслiм сылдыршөбi 
 
Silene muslimii 
 
Смолевка Муслима 
 
 
35 
 
Сырдария сылдыршөбi 
 
Silene jaxartica 
 
Смолевка сырдарьинская 
 
 
36 
 
Тянь-Шань сылдыршөбi 
 
Silene tianschanica 
 
Смолевка тяньшанская 
 
 
37 
 
Қыртысты жалынгүл 
 
Coronaria coriacea 
 
Горицвет кожистый 
 
 
38 
 
Әулиеата қаңбағы 
 
Gypsophilla aulieatensis 
 
Качим аулиеатинский 
 
 
39 
 
Андржевский қалампыры 
 
Dianthus andrzejowskianus 
 
Гвоздика Андржевского 
 
 
40 
 
Торғай бұйырғыны 
 
Arthrophytum iliense 
 
Ежовник тургайский 
 
 
41 
 
Iле сексеуiлшесi 
 
Arthrophytum iliense 
 
Саксаульник илийский 
 
 
42 
 
Фомин көкпегi 
 
Atriplex fominii 
 
Лебеда Фомина 
 
 
43 
 
Регель рафидофитоны 
 
Rhaphidophyton regelii 
 
Рафидофитон Регеля 
 
 
44 
 
Хиуа сораңы 
 
Salsola chiwensis 
 
Солянка хивинская 
 
 
45 
 
Жалпақ жапырақты сораң 
 
Salsola euryphylla 
 
Солянка широколистная 
 
 
46 
 
Жұмыртқа жапырақ түйесiңiр 
 
Atraphaxis teretifolia 
 
Курчавка вальковатолистая 
 
 
47 
 
Мушкетов түйесiңiрi 
 
Atraphaxis muschketowii 
 
Курчавка Мушкетова 
 
 
48 
 
Қоңыр жүзген 
 
Calligonum triste 
 
Жузгун печальный 
 
 
49 
 
Алтай рауғашы 
 
Rheum altaicum 
 
Ревень алтайский 
 
 
50 
 
Виттрок рауғашы 
 
Rheum witrockii 
 
Ревень Виттрока 
 
 
51 
 
Линчевский кeмпipшөбi 
 
Acantholimon inczevskii 
 
Акантолимон Линчевского 
 
 
52 
 
Тарбағатай кeмпipшөбi 
 
Acantholimon tarbagataicum 
 
Акантолимон тарбагатайский 
 
 
53 
 
Титов кeмпipшөбi 
 
Acantholimon titovii 
 
Акантолимон Титова 
 
 
54 
 
Тiкендi келiншекшөп 
 
Chaetolimon setiferum 
 
Хетолимон щетинчатый 
 
 
55 
 
Кауфман ирекжапырағы 
 
Ikonnikovia kaufmanniana 
 
Иконниковия Кауфмановская 
 
 
56 
 
Михельсон кермегi 
 
Limonium michelsonii 
 
Кермек Михельсона 
 
 
57 
 
Резниченко кермегi 
 
Limonium rezniczenkoanum 
 
Кермек Резниченковский 
 
 
58 
 
Кәдiмгi емен 
 
Quercus robur 
 
Дуб обыкновенный 
 
 
59 
 
Жабысқақ қандыағаш 
 
Alnus glutinosa 
 
Ольха клейкая 
 
 
60 
 
Қырғыз қайыңы 
 
Betula kirghisorum 
 
Береза киргизская 
 
 
61 
 
Талас қайыңы 
 
Betula talassica 
 
Береза таласская 
 
 
62 
 
Ярмоленко қайыңы 
 
Betula jarmolenkoana 
 
Береза Ярмоленковская 
 
 
63 
 
Кәдiмгi шаттауық орманжаңғақ 
 
Corylus avellana 
 
Лещина обыкновенная 
 
 
64 
 
Саз қазанақ 
 
Ledum palustre 
 
Багульник болотный 
 
 
65 
 
Кәдiмгi аюжидек, аюбүлдiрген 
 
Arctostaphylos uva-ursi 
 
Толокнянка обыкновенная 
 
 
66 
 
Ұсақ жемiстi мүкжидек 
 
Oxycoccus microcarpus 
 
Клюква мелкоплодная 
 
 
67 
 
Шатырша қысшылшөп 
 
Chimaphila umbellata 
 
Зимолюбка зонтичная 
 
 
68 
 
Минквиц наурызгүлi, наурызшешегi 
 
Primula minkwitziae 
 
Первоцвет Минквица 
 
 
69 
 
Семенов лөңкесi 
 
Kaufmannia semenovii 
 
Кауфмания Семенова 
 
 
70 
 
Андросов жыңғылы, кеңөзегi 
 
Tamarix androssowii 
 
Гребенщик Андросова 
 
 
71 
 
Беркара терегi 
 
Populus berkarensis 
 
Тополь беркаринский 
 
 
72 
 
Тораңғыл терек 
 
Populus pruinosa 
 
Тополь сизолистый 
 
 
73 
 
Қара жемiстi итжүзiм 
 
Bryonia melanocarpa 
 
Переступень черноплодный 
 
 
74 
 
Қар дәуаяғы 
 
Macropodium nivale 
 
Долгоног снеговой 
 
 
75 
 
Жирен ақбасқурай 
 
Erysimum croceum 
 
Желтушник оранжевый 
 
 
76 
 
Жалған жүрек жапырақты деңгел 
 
Eutrema pseudocordifolium 
 
Эутрема ложносердцелистная 
 
 
77 
 
Қаратау неоторулариясы 
 
Neotorularia karatavica 
 
Неоторулария каратауская 
 
 
78 
 
Қаратау бочанцевиясы 
 
Botschantzevia karatavica 
 
Бочанцевия каратауская 
 
 
79 
 
Сабақсыз лейоспора 
 
Leiospora excapa 
 
Гладкосемянница бесстебельная 
 
 
80 
 
Бекетов неуроломасы 
 
Neuroloma beketovii 
 
Неуролома Бекетова 
 
 
81 
 
Мыңжылқы ақшешегi 
 
Arabis mindshilkensis 
 
Резуха мынжылкинская 
 
 
82 
 
Попов ақшешегi 
 
Arabis popovii 
 
Резуха Попова 
 
 
83 
 
Федченко жауылшасы 
 
Alyssum fedtschenkoanum 
 
Бурачок Федченко 
 
 
84 
 
Яруткалық кiрпiкшөп 
 
Clypeola jonthlaspi 
 
Щитница яруточная 
 
 
85 
 
Ұсақ жемiстi әжiк 
 
Draba microcarpella 
 
Крупка мелкоплодная 
 
 
86 
 
Мейер шытырмағы 
 
Lepidium meyeri 
 
Клоповник Мейера 
 
 
87 
 
Тамыры нық ергеш 
 
Stroganowia robusta 
 
Строгановия коренастая 
 
 
88 
 
Жүрек жапырақты ергеш 
 
Stroganowia cardiophylla 
 
Строгановия сердцелистная 
 
 
89 
 
Жебе жапырақты ергеш 
 
Stroganowia sagittata 
 
Строгановия стрелолистая 
 
 
90 
 
Траутфеттер epгeшi 
 
Stroganowia trautvetteri 
 
Строгановия Траутфеттера 
 
 
91 
 
Жеңiшке пайыз 
 
Stubendorffia gracilis 
 
Штубендорфия тонкая 
 
 
92 
 
Күрекше мамықбас 
 
Pterygostemon spathulatus 
 
Пушистотычиночник лопатчатый 
 
 
93 
 
Ticciз қатыран 
 
Crambe edentula 
 
Катран беззубый 
 
 
94 
 
Татар қатыраны 
 
Crambe tatarica 
 
Катран татарский 
 
 
95 
 
Кавказ таудағаны 
 
Celtis caucasica 
 
Каркас кавказский 
 
 
96 
 
Бepiк сүттiген 
 
Euphorbia sclerocyathium 
 
Молочай твердобокальчатый 
 
 
97 
 
Ярослав сүттiгенi 
 
Euphorbia jaroslavii 
 
Молочай Ярослава 
 
 
98 
 
Алтай қасқыржидегi 
 
Daphne altaica Pall. 
 
Волчеягодник алтайский 
 
 
99 
 
Тарбағатай таушешегi 
 
Stelleropsis tarbagataica 
 
Стеллеропсис тарбагатайский 
 
 
100 
 
Тянь-Шань таушешегi 
 
Stelleropsis tianschanica 
 
Стеллеропсис тяньшанский 
 
 
101 
 
Қаратау бозкiлемi 
 
Pseudosedum karatavicum 
 
Ложноочиток каратауский 
 
 
102 
 
Қызғылт ceмiзот, алтынтамыр 
 
Rhodiola rosea 
 
Родиола розовая 
 
 
103 
 
Үгем бадамы 
 
Bergenia ugamica 
 
Бадан угамский 
 
 
104 
 
Янчевский қарақаты 
 
Ribes janczewskii 
 
Смородина Янчевского 
 
 
105 
 
Дөңгелек жапырақты шықшөп 
 
Drosera rotundifolia 
 
Росянка круглолистая 
 
 
106 
 
Бүршiктi дәнел 
 
Aldrovanda vesiculosa 
 
Альдрованда пузырчатая 
 
 
107 
 
Алтай суықшөбi 
 
Sibiraea altaiensis 
 
Сибирка алтайская 
 
 
108 
 
Тянь-Шань суықшөбi 
 
Sibiraea tianschanica 
 
Сибирка тяньшанская 
 
 
109 
 
Шренк тобылғытүсi 
 
Spiraeanthus schrenkianus 
 
Таволгоцвет Шренка 
 
 
110 
 
Павлов итмұрыны 
 
Rosa pavlovii 
 
Шиповник Павлова 
 
 
111 
 
Тянь-Шань қазтабаны 
 
Potentilla tianschanica 
 
Лапчатка тяньшанская 
 
 
112 
 
Парсы шетенi 
 
Sorbus persica 
 
Рябина персидская 
 
 
113 
 
Недзвецкий алмасы 
 
Malus niedzwetzkyana 
 
Яблоня Недзвецкого 
 
 
114 
 
Сиверс алмасы 
 
Malus sieversii 
 
Яблоня Сиверса 
 
 
115 
 
Қаратау ырғайы 
 
Cotoneaster karatavicus 
 
Кизильник каратауский 
 
 
116 
 
Күмәндi долана 
 
Crataegus ambigua 
 
Боярышник сомнительный 
 
 
117 
 
Кәдiмгi өpiк 
 
Armeniaca vulgaris 
 
Абрикос обыкновенный 
 
 
118 
 
Ледебур бадамы 
 
Amygdalus ledebouriana 
 
Миндаль Ледебуровский 
 
 
119 
 
Шегiршiн жапырақты тасжаңғақ 
 
Louiseania ulmifolia (Aflatunia ulmifolia) 
 
Афлатуния вязолистая 
 
 
120 
 
Сужаңғақ, шылым 
 
Trapa natans 
 
Водяной орех 
 
 
121 
 
Едiл майқарағаны 
 
Calophaca wolgarica 
 
Майкараган волжский 
 
 
122 
 
Жоңғар майқарағаны 
 
Calophaca soongorica 
 
Майкараган джунгарский 
 
 
123 
 
Тiкендi қараған 
 
Caragana tragacanthoides 
 
Карагана трагакантовая 
 
 
124 
 
Жоңғар аспарасы 
 
Chesneya dshungarica 
 
Чезнея джунгарская 
 
 
125 
 
Ақ түктi таспа 
 
Astragalus candidissimus 
 
Астрагал беловойлочный 
 
 
126 
 
Түктi гүлдi таспа 
 
Astragalus trichanthus 
 
Астрагал волосистоцветковый 
 
 
127 
 
Жым таспасы 
 
Astragalus dshimensis 
 
Астрагал джимский 
 
 
128 
 
Зайсан таспасы 
 
Astragalus zaissanensis 
 
Астрагал зайсанский 
 
 
129 
 
Қаратау таспасы 
 
Astragalus karataviensis 
 
Астрагал каратауский 
 
 
130 
 
Кендiрлiк таспасы 
 
Astragalus kendyrlyki 
 
Астрагал кендырлыкский 
 
 
131 
 
Көкашық таспасы 
 
Astragalus kokaschikii 
 
Астрагал кокашикский 
 
 
132 
 
Қопал таспасы 
 
Astragalus kopalensis 
 
Астрагал копальский 
 
 
133 
 
Жалған шiлiктi таспа 
 
Astragalus pseudocytisoides 
 
Астрагал ложноракитниковый 
 
 
134 
 
Дерлiк үшқабатты таспа 
 
Astragalus subternatus 
 
Астрагал почтитройчатый 
 
 
135 
 
Қос тұмсықты таспа 
 
Astragalus ornithorrhinchus 
 
Астрагал птицеклювый 
 
 
136 
 
Рубцов таспасы 
 
Astragalus rubtzovii 
 
Астрагал Рубцова 
 
 
137 
 
Тәттi жапырақты таспа 
 
Astragalus glycyphyllos 
 
Астрагал сладколистый 
 
 
138 
 
Сумневич таспасы 
 
Astragalus sumneviczii 
 
Астрагал Сумневича 
 
 
139 
 
Жiңiшке сабақты таспа 
 
Astragalus leptocaulis 
 
Астрагал тонкостебельный 
 
 
140 
 
Шарын таспасы 
 
Astragalus tscharynensis 
 
Астрагал чарынский 
 
 
141 
 
Штейнберг таспасы 
 
Astragalus steinbergianus 
 
Астрагал Штейнберга 
 
 
142 
 
Алматы кекегi 
 
Oxytropis almaatensis 
 
Остролодочник алматинский 
 
 
143 
 
Қосбұдыр кекек 
 
Oxytropis biloba 
 
Остролодочник двулопастный 
 
 
144 
 
Инелi кекек 
 
Oxytropis hystrix 
 
Остролодочник иглистый 
 
 
145 
 
Қаратау кекегi 
 
Oxytropis karataviensis 
 
Остролодочник каратауский 
 
 
146 
 
Недзвецкий кекегi 
 
Oxytropis niedzweckiana 
 
Остролодочник Недзвецкого 
 
 
147 
 
Дерлiк күлтебасты кекек 
 
Oxytropis subverticillaris 
 
Остролодочник почтимутовчатый 
 
 
148 
 
Сауыр кекегi 
 
Oxytropis saurica 
 
Остролодочник саурский 
 
 
149 
 
Талас кекегi 
 
Oxytropis talassica 
 
Остролодочник таласский 
 
 
150 
 
Үгем кекегi 
 
Oxytropis ugamica 
 
Остролодочник угамский 
 
 
151 
 
Бұдыр кекек 
 
Oxytropis echidna 
 
Остролодочник шиповатый 
 
 
152 
 
Бектауата тиынтағы 
 
Hedysarum bectauatavicum 
 
Копеечник бектауатауский 
 
 
153 
 
Қаратау тиынтағы 
 
Hedysarum karataviense 
 
Копеечник каратауский 
 
 
154 
 
Мыңжылқы тиынтағы 
 
Hedysarum mindshilkense 
 
Копеечник мынжылкинский 
 
 
155 
 
Разумовский тиынтағы 
 
Hedysarum razoumovianum 
 
Копеечник Разумовского 
 
 
156 
 
Шыбықша тиынтағы 
 
Hedysarum scoparium 
 
Копеечник прутьевидный 
 
 
157 
 
Алатау эспарцетi 
 
Onobrychis alatavica 
 
Эспарцет алатауский 
 
 
158 
 
Ледебур әйкенi 
 
Lathyrus ledebourii 
 
Чина Ледебура 
 
 
159 
 
Тянь-Шань жоңышқасы 
 
Medicago tianschanica 
 
Люцерна тяньшанская 
 
 
160 
 
Жоңғар тұтасжапырағы 
 
Haplophyllum dshungaricum 
 
Цельнолистник джунгарский 
 
 
161 
 
Евгений Коровин тұтасжапырағы 
 
Haplophyllum eugenii korovonii 
 
Цельнолистник Евгения Коровина 
 
 
162 
 
Қаратау түйетабаны 
 
Zygophyllum karatavicum 
 
Парнолистник каратауский 
 
 
163 
 
Потанин түйетабаны 
 
Zygophyllum potaninii 
 
Парнолистник Потанина 
 
 
164 
 
Критможапырақты жұмсақжемiс 
 
Malacocarpus crithmifolius 
 
Мягкоплодник критмолистный 
 
 
165 
 
Кәдiмгi пicтe 
 
Pistacia vera 
 
Фисташка настоящая 
 
 
166 
 
Сүйелдi қабыржық 
 
Euonymus verrucosa 
 
Бересклет бородавчатый 
 
 
167 
 
Коопман қабыржығы 
 
Euonymus koopmannii 
 
Бересклет Коопмана 
 
 
168 
 
Минквиц кендiршесi 
 
Thesium minkwitzianum 
 
Ленец Минквица 
 
 
169 
 
Арша шажыр 
 
Arceuthobium oxycedri 
 
Арцевтобиум можжевельниковый 
 
 
170 
 
Жабайы жүзiм 
 
Vitis vinifera 
 
Виноград дикий 
 
 
171 
 
Еуропа орманоты 
 
Sanicula europaea 
 
Подлесник европейский 
 
 
172 
 
Қылтанды дәлен 
 
Osmorhiza aristata 
 
Осмориза остистая 
 
 
173 
 
Қаратау көкбасы 
 
Eryngium karatavicum 
 
Синеголовник каратауский 
 
 
174 
 
Бес мүйiздi қаттыбас 
 
Sclerotiaria pentaceros 
 
Жестковенечник пятирогий 
 
 
175 
 
Культиасов батаны 
 
Schrenkia kultiassovii 
 
Шренкия Культиасова 
 
 
176 
 
Маргарита щуровскиясы 
 
Schtschurowskia margaritae 
 
Шуровския Маргариты 
 
 
177 
 
Түркiстан козополянскиясы 
 
Kosopoljanskia turkestanica 
 
Козополянския туркестанская 
 
 
178 
 
Гердер (Кахрис Гердер) сайсабағы 
 
Prangos herderi 
 
Прангос Гердера (Кахрис Гердера) 
 
 
179 
 
Түктiгүлдi сайсабақ 
 
Prangos lachnantha 
 
Прангос пушистоцветковый 
 
 
180 
 
Қырықбуын тәрiздi сайсабақ 
 
Prangos equisetoides 
 
Прангос хвощевидный 
 
 
181 
 
Культиасов каратавиясы 
 
Karatavia kultiassovii 
 
Каратавия Культиасова 
 
 
182 
 
Жертаран шоқсары 
 
Bupleurum rosulare 
 
Володушка розеточная 
 
 
183 
 
Попов аулакоспермумы 
 
Aulacospermum popovii 
 
Бороздосемянник Попова 
 
 
184 
 
Желбезекше ледебуриелла 
 
Ledebouriella seseloides 
 
Ледебуриелла жабрицевидная 
 
 
185 
 
Ipi жапырақты медиазия 
 
Mediasia macrophylla 
 
Медиазия крупнолистная 
 
 
186 
 
Жартас чулактавиясы 
 
Tschulaktavia saxatilis 
 
Чулактавия скальная 
 
 
187 
 
Ақжолақ сасыр 
 
Ferula leucographa 
 
Ферула белополосчатая 
 
 
188 
 
Гипсшiл сасыр 
 
Ferula gypsacea 
 
Ферула гипсолюбивая 
 
 
189 
 
Teгic сасыр 
 
Ferula glaberrima 
 
Ферула гладкая 
 
 
190 
 
Ащы жапырақты сасыр 
 
Ferula peucedanifolia 
 
Ферула горичниколистная 
 
 
191 
 
Iле сасыры, илан 
 
Ferula iliensis 
 
Ферула илийская 
 
 
192 
 
Крылов сасыры 
 
Ferula krylovii 
 
Ферула Крылова 
 
 
193 
 
Құрғақ сасыр 
 
Ferula xeromopha 
 
Ферула ксероморфная 
 
 
194 
 
Жұмсақ жапырақты сасыр 
 
Ferula malacophylla 
 
Ферула мягколистная 
 
 
195 
 
Cөгeтi сасыры 
 
Ferula sugatensis 
 
Ферула сюгатинская 
 
 
196 
 
Тауқұм сасыры 
 
Ferula taucumica 
 
Ферула таукумская 
 
 
197 
 
Қаратау сасыққурайы 
 
Dorema karataviense 
 
Дорема каратауская 
 
 
198 
 
Рубцов таушығы 
 
Semenovia rubtzovii 
 
Семеновия Рубцова 
 
 
199 
 
Голоскоков көкшолағы 
 
Pilopleura goloskokovii 
 
Волосореберник Голоскокова 
 
 
200 
 
Мұз ботташ 
 
Pastinacopsis glacialis 
 
Пастернаковник ледниковый 
 
 
201 
 
Iле тугайясы 
 
Tugaja iliensis 
 
Тугайя илийская 
 
 
202 
 
Шу-Iле шыбынқанаты 
 
Hyalolaena tschuiliensis 
 
Гиалолена чу-илийская 
 
 
203 
 
Қалқанды асаймүсей 
 
Abelia corymbosa 
 
Абелия щитковидная 
 
 
204 
 
Iле ұшқаты 
 
Lonicera iliensis 
 
Жимолость илийская 
 
 
205 
 
Қаратау ұшқаты 
 
Lonicera karataviensis 
 
Жимолость каратауская 
 
 
206 
 
Қаршыл шүйiншөп 
 
Valeriana chionophila 
 
Валериана снеголюбивая 
 
 
207 
 
Қоқан салпысы 
 
Morina kokanica 
 
Морина кокандская 
 
 
208 
 
Бор рияны 
 
Rubia cretacea 
 
Марена меловая 
 
 
209 
 
Павлов рияны 
 
Rubia pavlovii 
 
Марена Павлова 
 
 
210 
 
Резниченко рияны 
 
Rubia rezniczenkoana 
 
Марена Резниченковская 
 
 
211 
 
Қалқан жапырақты батпақгүл 
 
Nymphoides peltata 
 
Болотноцветник щитолистный 
 
 
212 
 
Жоңғар шерменгүлi 
 
Gentiana dshungarica 
 
Горечавка джунгарская 
 
 
213 
 
Соғды шағаны 
 
Fraxinus sogdiana 
 
Ясень согдийский 
 
 
214 
 
Парсы шырмауығы 
 
Convolvulus persicus 
 
Вьюнок персидский 
 
 
215 
 
Кiшi сүйелжазар 
 
Heliotropium parvulum 
 
Гелиотроп маленький 
 
 
216 
 
Жағастай дембетi 
 
Mertensia dshagastanica 
 
Мертензия джагастайская 
 
 
217 
 
Попов дембетi 
 
Mertensia popovii 
 
Мертензия Попова 
 
 
218 
 
Тарбағатай дембетi 
 
Mertensia tarbagataica 
 
Мертензия тарбагатайская 
 
 
219 
 
Жалаң кәрiқыз 
 
Lappula glabrata 
 
Липучка оголенная 
 
 
220 
 
Михаил басағы 
 
Lepechiniella michaelis 
 
Лепехиниелла Михаила 
 
 
221 
 
Кipпi бас сүйектұқым 
 
Craniospermum echioides 
 
Черепоплодник ежистый 
 
 
222 
 
Ақсары жуантамыр 
 
Rindera ochroleuca 
 
Риндера светло-желтая 
 
 
223 
 
Қаратау емшенi 
 
Paracaryum karataviense 
 
Ларакариум каратауский 
 
 
224 
 
Бүтiн жиектi емшен 
 
Paracaryum integerrimum 
 
Паракариум цельнокрайний 
 
 
225 
 
Жоңғар сабынкөгi 
 
Scrophularia dshungarica 
 
Норичник джунгарский 
 
 
226 
 
Нурания сабынкөгi 
 
Scrophularia nuraniae 
 
Норичник Нурании 
 
 
227 
 
Бор сиякөгi 
 
Linaria cretacea 
 
Льнянка меловая 
 
 
228 
 
Алатау бөденешөбi 
 
Veronica alatavica 
 
Вероника алатауская 
 
 
229 
 
Жебiр бөденешөбi 
 
Veronica serpylloides 
 
Вероника тимьянная 
 
 
230 
 
Тарбағатай қандыгүлi 
 
Pedicularis tarbagataica 
 
Мытник тарбагатайский 
 
 
231 
 
Шу-Iле қандыгүлi 
 
Pedicularis czuiliensis 
 
Мытник чу-илийский 
 
 
232 
 
Дауыр бақаауызы 
 
Cymbaria daurica 
 
Цимбария даурская 
 
 
233 
 
Сопақша допшагүл 
 
Globularia punctata 
 
Шаровница точечная 
 
 
234 
 
Жетiсу қызыладыраспаны 
 
Niedzwedzkia semiretschenskia 
 
Недзвецкия семиреченская 
 
 
235 
 
Қаратау томағашөбi 
 
Scutellaria karatavica 
 
Шлемник каратауский 
 
 
236 
 
Қайықша томағашөп 
 
Scutellaria navicularis 
 
Шлемник лодочковый 
 
 
237 
 
Дерлiк түбiрлi томағашөп 
 
Scutellaria subcaespitosa 
 
Шлемник почтидернистый 
 
 
238 
 
Iле көкжалбызы 
 
Nepeta transiliensis 
 
Котовник заилийский 
 
 
239 
 
Қаратау жыланбасы 
 
Dracocephalum karataviense 
 
Змееголовник каратауский 
 
 
240 
 
Зинаида фломоидесi. 
 Шөлмасақ 
 
Phlomoides zenaidae 
 
Фломоидес Зинаиды. 
 Пустынноколосник 
 
 
241 
 
Садақша найзабас 
 
Metastachydium sagittatum 
 
Метастахис стреловидный 
 
 
242 
 
Северцов жалған шөлмасағы 
 
Pseudoeremostachus sewerzowii 
 
Лжепустынноко-лосник Северцова 
 
 
243 
 
Шөлмасақты жалған бұйражапырақ 
 
Pseudomarrubium eremostachydioides 
 
Ложная шандра пустынноколосниковая 
 
 
244 
 
Әдемi ойраш 
 
Ostrowskia magnifica 
 
Островския великолепная 
 
 
245 
 
Дара бас ершiн 
 
Cryptocodon monocephalus 
 
Криптокодон одноглавый 
 
 
246 
 
Құмбел саршатыры 
 
Hieracium kumbelicum 
 
Ястребинка кумбельская 
 
 
247 
 
Таусағыз 
 
Scorzoncra tau-saghyz 
 
Козелец тау-сагыз 
 
 
248 
 
Хантау таусағызы 
 
Scorzonera chantavica 
 
Козелец хантауский 
 
 
249 
 
Тамаша сүтжапырақ 
 
Lactuca mira 
 
Латук удивительный 
 
 
250 
 
Виталий бақбағы 
 
Taraxacum vitalii 
 
Одуванчик Виталия 
 
 
251 
 
Көк-сағыз бақбағы 
 
Taraxacum kok-saghyz 
 
Одуванчик кок-сагыз 
 
 
252 
 
Кузнецов жерсағызы 
 
Chondrilla kusnezovii 
 
Хондрила Кузнецова 
 
 
253 
 
Зайсан лаксасы 
 
Echinops saissanicus 
 
Мордовник зайсанский 
 
 
254 
 
Қазақ лаксасы 
 
Echinops kasakorum 
 
Мордовник казахский 
 
 
255 
 
Бiркелкi биiк лакса 
 
Echinops fastigiatus 
 
Мордовник равновысокий 
 
 
256 
 
Вавилов көбеңқұйрығы 
 
Cousinia vavilovii 
 
Кузиния Вавилова 
 
 
257 
 
Қатты көбеңқұйрық 
 
Cousinia rigida 
 
Кузиния жесткая 
 
 
258 
 
Ipi жапырақты көбеңқұйрық 
 
Cousinia grandifolia 
 
Кузиния крупнолистная 
 
 
259 
 
Мыңжылқы көбеңқұйрығы 
 
Cousinia mindshelkensis 
 
Кузиния мынжылкинская 
 
 
260 
 
Ұялы шмальгаузения 
 
Schmalhausenia nidulans 
 
Шмальгаузения гнездистая 
 
 
261 
 
Микешин шұбаршөбi 
 
Saussurea mikeschinii 
 
Соссюрея Микешина 
 
 
262 
 
Орамалы шұбаршөп 
 
Saussurea involucrata. 
 
Соссюрея обвернутая 
 
 
263 
 
Алматы ақжапырағы 
 
Jurinea almaatensis 
 
Наголоватка алматинская 
 
 
264 
 
Аяқбас ақжапырақ 
 
Jurinea cephalopoda 
 
Наголоватка головоногая 
 
 
265 
 
Қалың ақжапырақ 
 
Jurinea robusta 
 
Наголоватка мощная 
 
 
266 
 
Мұғалжар ақжапырағы 
 
Jurinea mugodsharica 
 
Наголоватка мугоджарская 
 
 
267 
 
Көркем ақжапырақ 
 
Jurinea eximia 
 
Наголоватка превосходная 
 
 
268 
 
Федченко ақжапырағы 
 
Jurinea fedtschenkoana 
 
Наголоватка Федченко 
 
 
269 
 
Гүлкекiрелi себетбас 
 
Plagiobasis centauroides 
 
Плагиобазис васильковый 
 
 
270 
 
Жоңғар түймебасы 
 
Serratula dshungarica 
 
Серпуха джунгарская 
 
 
271 
 
Әулиеата аюдәрiсi 
 
Rhaponticum aulieatense 
 
Рапонтикум аулиеатинский 
 
 
272 
 
Қаратау аюдәрiсi 
 
Rhaponticum karatavicum 
 
Рапонтикум каратауский 
 
 
273 
 
Сафлор тәрiздес аюдәрi 
 
Rhaponticum carthamoides 
 
Рапонтикум сафлоровидный 
 
 
274 
 
Культиасов гүлкекiресi 
 
Centaurea kultiassovii 
 
Василек Культиасова 
 
 
275 
 
Талиев гүлкекiресi 
 
Centaurea taliewii 
 
Василек Талиева 
 
 
276 
 
Түркiстан гүлкекiресi 
 
Centaurea turkestanica 
 
Василек туркестанский 
 
 
277 
 
Түктi аяқ гүлкекiре 
 
Centaurea lasiopoda 
 
Василек шерстистоногий 
 
 
278 
 
Павлов сарыандызы 
 
Ligularia pavlovii 
 
Бузульник Павлова 
 
 
279 
 
Голоскоков сертебесi 
 
Tanacetopsis goloskokovii 
 
Танацетопсис Голоскокова 
 
 
280 
 
Пятаева сертебесi 
 
Tanacetopsis pjataevae 
 
Танацетопсис Пятаевой 
 
 
281 
 
Қызыл тiлдi зиягул 
 
Senecio pyroglossus 
 
Крестовник огненноязычковый 
 
 
282 
 
Ильин арникасы 
 
Arnica iljinii 
 
Арника Ильина 
 
 
283 
 
Буталық ақбасбалау 
 
Asterothamnus fruticosus 
 
Астеротамнус кустарниковый 
 
 
284 
 
Жартас далазығыры 
 
Galatella saxatilis 
 
Солонечник скальный 
 
 
285 
 
Шашақ тәрiздес бозтүк 
 
Anaphalis racemifera Franch. 
 
Анафалис кистеносный 
 
 
286 
 
Корнух-Троцкий өгiзкөзi 
 
Anthemis trotzkiana 
 
Пупавка Корнух-Троцкого 
 
 
287 
 
Тастақ түймешетенi 
 
Tanacetum saxicola 
 
Пижма скальная 
 
 
288 
 
Ұлытау түймешетенi 
 
Tanacetum ulutavicum 
 
Пижма улытауская 
 
 
289 
 
Келлер кестежусаны 
 
Pyrethrum kelleri 
 
Пиретрум Келлера 
 
 
290 
 
Солтүстiк жоңғар кестежусаны 
 
Pyrethrum arctodzhungaricum 
 
Пиретрум североджунгарский 
 
 
291 
 
Ангрен қалпақбасы 
 
Ugamia angrenica 
 
Угамия ангренская 
 
 
292 
 
Әулиеата саржауы 
 
Trichanthemis aulieatensis 
 
Трихантемис аулиеатинский 
 
 
293 
 
Қаратау сетенi 
 
Lepidolopha karatavica 
 
Лепидолофа каратауская 
 
 
294 
 
Дермене жусан 
 
Artemisia cina 
 
Полынь цитварная 
 
 
295 
 
Крашенинников capтүтiгi 
 
Cancriniella krascheninnikovii 
 
Канкриниелла Крашенинников 
 
 
296 
 
Сары лапыз 
 
Colchicum luteum 
 
Безвременник желтый 
 
 
297 
 
Кессельринг лапызы 
 
Colchicum kesselringii 
 
Безвременник Кессельринга 
 
 
298 
 
Мығым дестегүл 
 
Merendera robusta 
 
Мерендера коренастая 
 
 

 
299 
 
Альберт құртқашашы 
 
Iris alberti 
 
Касатик Альберта 
 
 
300 
 
Людвиг құртқашашы 
 
Iris ludwigii 
 
Касатик Людвига 
 
 
301 
 
Тарғыл құртқашаш 
 
Iris tigridia 
 
Касатик тигровый 
 
 
302 
 
Колпаковский иридодиктиумы 
 
Iridodictyum kolpakowskianum 
 
Иридодиктиум Rолпаковского 
 
 
303 
 
Винклер иридодиктиумы 
 
Iridodictyum winkleri 
 
Иридодиктиум Винклера 
 
 
304 
 
Алматы шиқылдағы 
 
Juno almaatensis 
 
Юнона алматинская 
 
 
305 
 
Жасыл шиқылдақ 
 
Juno coerulea 
 
Юнона голубая 
 
 
306 
 
Кушакевич шиқылдағы 
 
Juno kuschakewiczii 
 
Юнона Кушакевича 
 
 
307 
 
Сүйсiн шиқылдақ 
 
Juno orchioides 
 
Юнона орхидная 
 
 
308 
 
Қатпар баршынгүл 
 
Gladiolus imbricatus 
 
Шпажник черепитчатый 
 
 
309 
 
Алатау запыраны, ботатабан 
 
Crocus alatavicus 
 
Шафран алатауский 
 
 
310 
 
Корольков запыраны 
 
Crocus korolkowii 
 
Шафран Королькова 
 
 
311 
 
Жаңа Попов қазжуасы 
 
Gagea neo-popovii 
 
Гусиный лук новый Попова 
 
 
312 
 
Бұйра лалагул 
 
Lilium martagon 
 
Лилия кудреватая 
 
 
313 
 
Ақшыл секпiлгүл 
 
Fritillaria pallidiflora 
 
Рябчик бледноцветковый 
 
 
314 
 
Альберт қызғалдағы 
 
Tulipa alberti 
 
Тюльпан Альберта 
 
 
315 
 
Биберштейн қызғалдағы 
 
Tulipa biebersteiniana 
 
Тюльпан Биберштейна 
 
 
316 
 
Борщов қызғалдағы 
 
Tulipa borszczowii 
 
Тюльпан Борщова 
 
 
317 
 
Грейг қызғалдағы 
 
Tulipa greigii 
 
Тюльпан Грейга 
 
 
318 
 
Қос гүлдi қызғалдақ 
 
Tulipa biflora 
 
Тюльпан двуцветковый 
 
 
319 
 
Зинаида қызғалдағы 
 
Tulipa zenaidae 
 
Тюльпан Зинаиды 
 
 
320 
 
Кауфман қызғалдағы 
 
Tulipa kaufmanniana 
 
Тюльпан Кауфмановский 
 
 
321 
 
Колпаковский қызғалдағы 
 
Tulipa kolpakowskiana 
 
Тюльпан Колпаковского 
 
 
322 
 
Корольков қызғалдағы 
 
Tulipa korolkowii 
 
Тюльпан Королькова 
 
 
323 
 
Қысқа аталықты қызғалдақ 
 
Tulipa brachystemon 
 
Тюльпан короткотычиноч ный 
 
 
324 
 
Леманн қызғалдағы 
 
Tulipa lehmanniana 
 
Тюльпан Леманновский 
 
 
325 
 
Дара гүлдi қызғалдақ 
 
Tulipa uniflora 
 
Тюльпан одноцветковый 
 
 
326 
 
Островский қызғалдағы 
 
Tulipa ostrowskiana 
 
Тюльпан Островского 
 
 
327 
 
Кеш қызғалдақ 
 
Tulipa tarda 
 
Тюльпан поздний 
 
 
328 
 
Жатаған қызғалдақ 
 
Tulipa patens 
 
Тюльпан поникающий 
 
 
329 
 
Ала күлтелi қызғалдақ 
 
Tulipa heteropetala 
 
Тюльпан разнолепестный 
 
 
330 
 
Регель қызғалдағы 
 
Tulipa regelii 
 
Тюльпан Регеля 
 
 
331 
 
Шренк қызғалдағы 
 
Tulipa schrenkii 
 
Тюльпан Шренка 
 
 
332 
 
Ciбip қандығы 
 
Erytronium sibiricum 
 
Кандык сибирский 
 
 
333 
 
Илария шырышы 
 
Eremurus hilariae 
 
Эремурус Иларии 
 
 
334 
 
Фишер құссүттiгенi 
 
Ornithogalum fischerianum 
 
Птицемлечник Фишеровский 
 
 
335 
 
Афлатун жуасы 
 
Allium aflatunense 
 
Лук афлатунский 
 
 
336 
 
Қыртысты жуа 
 
Allium caespitosum 
 
Лук дернистый 
 
 
337 
 
Сары жуа 
 
Allium lutescens 
 
Лук желтоватый 
 
 
338 
 
Қастек жуасы 
 
Allium kasteki 
 
Лук кастекский 
 
 
339 
 
Ұсақ торлы жуа 
 
Allium microdictyon 
 
Лук мелкосетчатый. 
 Черемша 
 
 
340 
 
Көп тамырлы жуа 
 
Allium polyrhizum 
 
Лук многокорневой 
 
 
341 
 
Монғол жуасы 
 
Allium mongolicum 
 
Лук монгольский 
 
 
342 
 
Пiскем жуасы 
 
Allium pskemense 
 
Лук пскемский 
 
 
343 
 
Сергей жуасы 
 
Allium sergii 
 
Лук Сергея 
 
 
344 
 
Суворов жуасы 
 
Allium suworowii 
 
Лук Суворова 
 
 
345 
 
Турчин жуасы 
 
Allium turtschicum 
 
Лук турчинский 
 
 
346 
 
Эдуард жуасы 
 
Allium eduardii 
 
Лук Эдуарда 
 
 
347 
 
Сарғыш сарана 
 
Hemerocallis lilio-asphodelus 
 
Красноднев желтый 
 
 
348 
 
Северцов унгерниясы 
 
Ungernia sewerzowii 
 
Унгерния Северцова 
 
 
349 
 
Мамыр меруертгүлi 
 
Convallaria majalis 
 
Ландыш майский 
 
 
350 
 
Введенский қасқыржемiсi 
 
Asparagus vvedenskyi 
 
Спаржа Введенского 
 
 
351 
 
Кәдiмгi қарғакөз 
 
Paris quadrifolia 
 
Вороний глаз обыкновенный 
 
 
352 
 
Нағыз шолпанкебiс 
 
Cypripedium calceolus 
 
Башмачок настоящий 
 
 
353 
 
Ipi гүлдi шолпанкебiс 
 
Cypripedium macranthon 
 
Башмачок крупноцветный 
 
 
354 
 
Секпiл шолпанкебiс 
 
Cypripedium guttatum 
 
Башмачок пятнистый 
 
 
355 
 
Батпақ жылантамыры 
 
Epipactis palustris 
 
Дремлик болотный 
 
 
356 
 
Жапырақсыз орашық 
 
Epipogium aphyllum 
 
Надбородник безлистый 
 
 
357 
 
Қос жапырақты жұпаршөп 
 
Platanthera bifolia 
 
Любка двулистная 
 
 
358 
 
Фукс бармақтамыры 
 
Dactylorhiza fuchsii 
 
Пальчатокоренник Фукса 
 
 
359 
 
Телпек сүйсiн 
 
Orchis militaris 
 
Ятрышник шлемовидный 
 
 
360 
 
Қазақстан өлеңшөбi 
 
Scirpus kasachstanicus 
 
Камыш казахстанский 
 
 
361 
 
Кәдiмгi семсершөп 
 
Cladium mariscus 
 
Меч-трава обыкновенная 
 
 
362 
 
Қатты жапырақты дұғаш 
 
Koeleria sclerophylla 
 
Тонконог жестколистный 
 
 
363 
 
Верещагин саздақшөбi 
 
Limnas versczaginii 
 
Болотник Верещагина 
 
 
364 
 
Таспа боз 
 
Stipa anomala 
 
Ковыль уклоняющийся 
 
 
365 
 
Оңтүстiк Алтай бозы 
 
Stipa austroaltaica 
 
Ковыль южноалтайский 
 
 
366 
 
Қаратау бозы 
 
Stipa karataviensis 
 
Ковыль каратауский 
 
 
367 
 
Күнгей бозы 
 
Stipa kungeica 
 
Ковыль кунгейский 
 
 
368 
 
Қау боз, ақ селеу 
 
Stipa pennata 
 
Ковыль перистый 
 
 
369 
 
Корольков шаяноты 
 
Arum korolkowii 
 
Аронник Королькова 
 
 
370 
 
Леманн күшаласы, ит күшала 
 
Eminium lehmannii 
 
Эминиум Леманна 
 
 
Бөлiм - Мүк тәрiздiлер 
 Bryophyta 
 Отдел - Моховидные 
 
 
371 
 
Ipi жапырақты пахифиссиденс 
 
Pachyfissidens grandifrons 
 
Пахифиссиденс крупнолиственный 
 
 
372 
 
Жатаған ортотрихум 
 
Orthotrichum laevigatum 
 
Ортотрихум приглаженнный 
 
 
373 
 
Жатық сфагнум 
 
Sphagnum teres 
 
Сфагнум гладкий 
 
 
Бөлiм - Саңырауқұлақтар 
 Myceta 
 Отдел - Грибы 
 
 
374 
 
Дала тыржыңқұлағы 
 
Morchella steppicola 
 
Сморчок степной 
 
 
375 
 
Кестелi қозықұйрық 
 
Agaricus tabularis 
 
Шампиньон табличатый 
 
 
376 
 
Тiкендi шыбынжұт 
 
Amanita solitaria 
 
Мухомор щетинистый 
 
 
377 
 
Берiштi клавулина 
 
Clavulina cartilaginea 
 
Клавулина хрящеватая 
 
 
378 
 
Аналық мүйiз саңырауқұлақ 
 
Clavaridelphus pistillaris 
 
Клаваридельфус пестиковый 
 
 
379 
 
Торлы диктиофора 
 
Dictyophora duplicate 
 
Диктиофора сдвоенная 
 
 
380 
 
Тамырсүйгiш полипорус 
 
Polyporus rhizophilus 
 
Полипорус корнелюбивый 
 
 
381 
 
Тянь-шань скутигерi 
 
Scutiger tiahesanicus 
 
Скутигер тянь-шанский 
 
 
382 
 
Қазақстан спарасисы 
 
Sparasis kazakhstanicus 
 
Спарарис казахстанский 
 
 
383 
 
Мейен хламидопопусы 
 
Chlamydopus meyenianus 
 
Хламидопус Мейена 
 
 
384 
 
Сопақша торлыбас 
 
Dictyocephalus attenuatus 
 
Сетчатоголовник оттянутый 
 
 
385 
 
Керемет клевеция 
 
Quelettia mirabilis 
 
Клевеция удивительная 
 
 
386 
 
Бүрлiктi феллориция 
 
Phellorinia strobilina 
 
Феллориния шишковатая 
 
 
Бөлiм - Қыналар 
 Lichenes 
 Отдел - Лишайники 
 
 
387 
 
Кладина. Бұғы мүгi 
 
Cladonia rangiferina 
 
Кладина оленья. 
 Ягель. 
 
 

 
Атауы/Наименование 
 
 
Р/с 
 № 
 № 
 п/п 
 
Қазақ тiлiнде 
 На казахском языке 
 
Латын тiлiнде 
 На латинском языке 
 
Орыс тiлiнде 
 На русском языке 
 
 
1 
 
2 
 
3 
 
4 
 
 
Жануарлар 
 Түр тармағы - Омыртқалылар 
 Дөңгелекауыздылар класы Animals 
 Vertebrates 
 Cyclostomata Животные 
 Подтип - Позвоночные 
 Класс - Круглоротые 
 
 
1 
 
Каспий тiлтiсi 
 
Caspiomyzon wagneri Kessler 
 
Каспийская минога 
 
 
Сүйектi балықтар класы 
 Osteichthyes 
 Класс - Костные рыбы 
 
 
2 
 
Ciбip бeкipeci 
 
Acipenser baeri 
 
Сибирский осетр 
 
 
3 
 
Пiлмай (арал және iле популяциясы) 
 
Acipenser nudiventris 
 
Шип (аральская и илийская популяции) 
 
 
4 
 
Сырдария тасбекiресi 
 
Pseudocaphirhynchus fedtschenkoi 
 
Сырдарьинский лжелопатонос 
 
 
5 
 
Волга көп аталықты майшабағы 
 
Alosa kessleri volgensis 
 
Волжская многотычинковая сельдь 
 
 
6 
 
Каспий албырты 
 
Salmo trutta caspius 
 
Каспийский лосось 
 
 
7 
 
Арал албырты 
 
Salmo trutta aralensis 
 
Аральский лосось 
 
 
8 
 
Таймен 
 
Hucho taimen 
 
Таймень 
 
 
9 
 
Сылан 
 
Stenodus leucichthys nelma 
 
Нельма 
 
 
10 
 
Ақбалық 
 
Stenodus leucichthys leucichthys 
 
Белорыбица 
 
 
11 
 
Күтiм 
 
Rutilus frisii kutum 
 
Кутум 
 
 
12 
 
Шортан тектес ақмарқа 
 
Aspiolusius esocinus 
 
Щуковидный жерех (лысач) 
 
 
13 
 
Арал қаязы 
 
Barbus brachycephalus brachycephalus 
 
Аральский усач 
 
 
14 
 
Түркiстан қаязы 
 
Barbus capito conocephalus 
 
Туркестанский усач 
 
 
15 
 
Iле қарабалығы (iле популяциясы) 
 
Schizothorax argentatus pseudaksaiensis 
 
Илийская маринка (илийская популяция) 
 
 
16 
 
Шу сүйрiкқанаты 
 
Capoetobrama kuschakewitschi orientalis 
 
Чуйская остролучка 
 
 
17 
 
Балқаш алабұғасы (балқаш-iле популяциясы) 
 
Perca schrenki 
 
Балхашский окунь (балхаш-илийская популяция) 
 
 
18 
 
Шатқалдық тас тасалағыш 
 
Cottus jaxartensis 
 
Чаткальский подкаменщик 
 
 
Қосмекендiлер класы 
 Amphibia 
 Класс - Земноводные 
 
 
19 
 
Жетiсу бақатiсi 
 
Ranodon sibiricus 
 
Семиреченский лягушкозуб 
 
 
20 
 
Даната құрбақасы 
 
Bufo danatensis 
 
Данатинская жаба 
 
 
21 
 
Қызылаяқ бақа 
 
Rana amurensis 
 
Сибирская лягушка 
 
 
Бауырымен жорғалаушылар класы 
 Reptilia 
 Класс - Пресмыкающиеся 
 
 
22 
 
Шұбар батбат кесiртке 
 
Phrynocephalus versicolor 
 
Пестрая круглоголовка 
 
 
23 
 
Зайсан батбат кecipткeci 
 
Phrynocephalus melanurus 
 
Зайсанская круглоголовка 
 
 
24 
 
Кесел, алабажақ кесiртке 
 
Varanus griseus 
 
Серый варан 
 
 
25 
 
Сары бауыр кесiртке 
 
Ophisaurus apodus 
 
Желтопузик 
 
 
26 
 
Үлкен көз кесiртке 
 
Eremias multiocellata 
 
Глазчатая ящурка 
 
 
27 
 
Шұбар кесiртке 
 
Eremias vermiculata 
 
Центральноазиатская ящурка 
 
 
28 
 
Қызылжолақ абжылан 
 
Coluber rhodorhachis 
 
Краснополосый полоз 
 
 
29 
 
Сарықұрсақ абжылан 
 
Coluber caspius 
 
Желтобрюхий полоз 
 
 
30 
 
Төрт жолақты абжылан 
 
Elaphe quatuorlineata 
 
Четырехполосый полоз 
 
 
31 
 
Жолақты абжылан 
 
Coluber spinalis 
 
Полосатый полоз 
 
 
Құстар класы 
 Aves 
 Класс - Птицы 
 
 
32 
 
Қызғылт бiрқазан 
 
Pelecanus onocrotalus 
 
Розовый пеликан 
 
 
33 
 
Бұйра бiрқазан 
 
Pelecanus crispus 
 
Кудрявый пеликан 
 
 
34 
 
Сарықұтан 
 
Ardeola ralloides 
 
Желтая цапля 
 
 
35 
 
Кiшкене аққұтан 
 
Egretta garzetta 
 
Малая белая цапля 
 
 
36 
 
Жалбағай, қалбағай 
 
Platalea leucorodia 
 
Колпица 
 
 
37 
 
Қарабай 
 
Plegadis falcinellus 
 
Каравайка 
 
 
38 
 
Түркiстан ақ дегелегi 
 
Ciconia ciconia asiatica 
 
Туркестанский белый аист 
 
 
39 
 
Қара дегелек 
 
Ciconia nigra 
 
Черный аист 
 
 
40 
 
Қоқиқаз 
 
Phoenicopterus roseus 
 
Фламинго 
 
 
41 
 
Шиқылдақ қаз 
 
Anser erythropus 
 
Гусь пискулька 
 
 
42 
 
Қутұмсық қаз 
 
Cygnopsis cygnoides 
 
Гусь-сухонос 
 
 
43 
 
Қызылжемсаулы қарашақаз 
 
Rufibrenta ruficollis 
 
Краснозобая казарка 
 
 
44 
 
Сұңқылдақ аққу 
 
Cygnus cygnus 
 
Лебедь-кликун 
 
 
45 
 
Кiшi аққу 
 
Cygnus bewickii 
 
Малый лебедь 
 
 
46 
 
Мәрмәр шүрегей 
 
Anas angustirostris 
 
Мраморный чирок 
 
 
47 
 
Алакөз қаралаүйрек 
 
Aythya nyroca 
 
Белоглазая чернеть 
 
 
48 
 
Дентұмсық тұрпан 
 
Mellanitta deglandi 
 
Горбоносый турпан 
 
 
49 
 
Қара тұрпан 
 
Melanitta fusca 
 
Черный турпан 
 
 
50 
 
Ақбас үйрек 
 
Oxyura leucocephala 
 
Савка 
 
 
51 
 
Балықшы тұйғын 
 
Pandion haliaetus 
 
Скопа 
 
 
52 
 
Жыланшы қыран, бүркiт 
 
Circaetus gallicus 
 
Змееяд 
 
 
53 
 
Бақалтақ қыран 
 
Aquila pennatus 
 
Орел-карлик 
 
 
54 
 
Дала қыраны 
 
Aquila rapax 
 
Степной орел 
 
 
55 
 
Қарақұс 
 
Aquila heliaca 
 
Могильник 
 
 
56 
 
Бүркiт 
 
Aquila chrysaetus 
 
Беркут 
 
 
57 
 
Ақиық субүркiт 
 
Haliaeetus leucoryphus 
 
Орлан-долгохвост 
 
 
58 
 
Аққұйрықты субүркiт 
 
Haliaeetus albicilla 
 
Орлан-белохвост 
 
 
59 
 
Сақалтай, қозықұмай 
 
Gypaetus barbatus 
 
Бородач 
 
 
60 
 
Жұртшы 
 
Neophron percnopterus 
 
Стервятник 
 
 
61 
 
Құмай 
 
Gyps himalayensis 
 
Кумай 
 
 
62 
 
Ақсұңқар 
 
Falco rusticolus 
 
Кречет 
 
 
63 
 
Ителгi 
 
Falco cherrug 
 
Балобан 
 
 
64 
 
Бидайық 
 
Falco pelegrinoides 
 
Шахин 
 
 
65 
 
Лашын 
 
Falco peregrinus 
 
Сапсан 
 
 
66 
 
Алтай ұлары 
 
Tetraogallus altaicus 
 
Алтайский улар 
 
 
67 
 
Ақтырна 
 
Grus leucogeranus 
 
Стерх 
 
 
68 
 
Тазтырна 
 
Grus grus 
 
Серый журавль 
 
 
69 
 
Ақбас тырна 
 
Anthropoides virgo 
 
Журавль-красавка 
 
 
70 
 
Көңмаңдай 
 
Porphyrio роrphyrio 
 
Султанка 
 
 
71 
 
Дуадақ 
 
Otis tarda 
 
Дрофа 
 
 
72 
 
Безгелдек 
 
Otis tetrax 
 
Стрепет 
 
 
73 
 
Жек дуадақ 
 
Chlamydotis undulata 
 
Джек 
 
 
74 
 
Тарғақ 
 
Chettusia gregaria 
 
Кречетка 
 
 
75 
 
Орақтұмсық 
 
Ibidorhyncha struthersii 
 
Серпоклюв 
 
 
76 
 
Кiшi шалшықшы құс 
 
Numenius minutus 
 
Кроншнеп-малютка 
 
 
77 
 
Сүйiр тұмсықты шалшықшы құс 
 
Numenius tenuirostris 
 
Тонкоклювый кроншнеп 
 
 
78 
 
Азиялық тарбаң шырғалақ 
 
Limnodromus semipalmamatus 
 
Азиатский бекасовидный веретенник 
 
 
79 
 
Қарабас өгiз шағала 
 
Larus ichthyaetus 
 
Черноголовый хохотун 
 
 
80 
 
Қарамойнақ шағала 
 
Larus relictus 
 
Реликтовая чайка 
 
 
81 
 
Қарабауыр бұлдырық 
 
Pterocles orientalis 
 
Чернобрюхий рябок 
 
 
82 
 
Ақбауыр бұлдырық 
 
Pterocles alchata 
 
Белобрюхий рябок 
 
 
83 
 
Ұбақ, қолаңтөс 
 
Syrrhaptes paradoxus 
 
Саджа 
 
 
84 
 
Қоңыр кептер 
 
Columba eversmanni 
 
Бурый голубь 
 
 
85 
 
Yкi 
 
Bubo bubo 
 
Филин 
 
 
86 
 
Iле жорға торғайы 
 
Podoces panderi ilensis 
 
Илийская саксаульная сойка 
 
 
87 
 
Көкқұс 
 
Myophonus coeruleus 
 
Синяя птица 
 
 
88 
 
Үлкен құралайқұс 
 
Carpodacus rubicilla 
 
Большая чечевица 
 
 
Сүт қоректiлер класы 
 Mammalia 
 Класс - Млекопитающие 
 
 
89 
 
Көптiстi жертесер 
 
Suncus etruscus 
 
Белозубка малютка 
 
 
90 
 
Жұпар тышқан 
 
Desmana moschata 
 
Выхухоль 
 
 
91 
 
Иконников жарқанаты 
 
Myotis ikonnikovy 
 
Ночница Иконникова 
 
 
92 
 
Азия жалпаққұлақты жарқанаты 
 
Barbastella leucomelas 
 
Азиатская широкоушка 
 
 
93 
 
Бобринский жарқанаты 
 
Eptesicus bobrinskii 
 
Кожанок Бобринского 
 
 
94 
 
Ақбауыр жарқанат 
 
Otonycteris hemprichi 
 
Белобрюхий стрелоух 
 
 
95 
 
Бүрме ерiндi жарқанат 
 
Tadarida teniotis 
 
Широкоухий складчатогуб 
 
 
96 
 
Қызыл қасқыр 
 
Cuon alpinus 
 
Красный волк 
 
 
97 
 
Тянь-Шань қоңыр аюы 
 
Ursus arctos isabellinus 
 
Тянь-шаньский бурый медведь 
 
 
98 
 
Тас сусары 
 
Martes foina Erxleben 
 
Каменная куница 
 
 
99 
 
Орман сусары 
 
Martes martes 
 
Лесная куница 
 
 
100 
 
Еуропа күзенi 
 
Mustela lutreola 
 
Европейская норка 
 
 
101 
 
Шұбар күзенi 
 
Vormela peregusna 
 
Перевязка 
 
 
102 
 
Балжегiш аю 
 
Mellivora capensis 
 
Медоед 
 
 
103 
 
Орта Азиялық өзен кәмшаты 
 
Lutra lutra seistanica 
 
Среднеазиатская речная выдра 
 
 
104 
 
Қабылан 
 
Acinonyx jubatus 
 
Гепард 
 
 
105 
 
Шағыл мысығы 
 
Felis margarita 
 
Барханный кот 
 
 
106 
 
Сабаншы 
 
Felis manul 
 
Манул 
 
 
107 
 
Қарақал 
 
Lynx caracal 
 
Каракал 
 
 
108 
 
Орта Азия немесе түркiстан сiлеусiнi 
 
Lynx lynx isabellinus 
 
Центральноазиатская или туркестанская рысь 
 
 
109 
 
Барыс 
 
Uncia uncia Schreber 
 
Снежный барс 
 
 
110 
 
Түрiкмен құланы 
 
Equus hemionus onager 
 
Туркменский кулан 
 
 
111 
 
Тоғай кермаралы 
 
Cervus elaphus bactrianus 
 
Тугайный благородный олень 
 
 
112 
 
Қарақұйрық 
 
Gazella subgutturosa 
 
Джейран 
 
 
113 
 
Ycтipт арқары 
 
Ovis vignei arkal 
 
Устюртский горный баран 
 
 
114 
 
Алтай арқары 
 
Ovis ammon ammon 
 
Алтайский горный баран 
 
 
115 
 
Қызылқұм арқары 
 
Ovis ammon severtzovi 
 
Кызылкумский горный баран 
 
 
116 
 
Қазақстан арқары 
 
Ovisammon collium 
 
Казахстанский горный баран 
 
 
117 
 
Тянь-шань арқары 
 
Ovis ammon karelini 
 
Тянь-шаньский горный баран 
 
 
118 
 
Қаратау арқары 
 
Ovis ammon nigrimontana 
 
Каратауский горный баран 
 
 
119 
 
Мензбир суыры 
 
Marmota menzbieri 
 
Сурок Мензбира 
 
 
120 
 
Үндi жайрасы 
 
Hystrix indica 
 
Индийский дикобраз 
 
 
121 
 
Жалман 
 
Selevinia betpakdalensis 
 
Селевиния 
 
 
122 
 
Бессаусақты ергежейлi қосаяқ 
 
Cardiocranius paradoxus 
 
Пятипалый карликовый тушканчик 
 
 
123 
 
Гептнер ергежейлi қосаяғы 
 
Salpingotus heptneri 
 
Карликовый тушканчик Гептнера 
 
 
124 
 
Ергежейлi боз қосаяқ 
 
Salpingotus pallidus 
 
Бледный карликовый тушканчик 
 
 
125 
 
Ергежейлi майқұйрық қосаяқ 
 
Salpingotus crasicauda 
 
Жирнохвостый карликовый тушканчик 
 
 
126 
 
Үлкен көртышқан 
 
Spalax giganteus 
 
Гигантский слепыш 
 
 
127 
 
Роборовский атжалманы 
 
Phodopus roborovskii 
 
Хомячок Роборовского 
 
 
128 
 
Сары алақоржын 
 
Lagurus luteus 
 
Желтая пеструшка 
 
 
Түр тармағы - Омыртқасыздар 
 Tүpi - Буылтық құрттар 
 Аз қылшықтылар класы 
 Люмбрикоморфа отряды Invertebrates 
 Annelida 
 Oligochaeta 
 Lumbricomorpha Подтип - Беспозвоночные 
 Тип - Кольчатые черви 
 Класс - Малощетинковые 
 Отряд - Люмбрикоморфа 
 
 
129 
 
Жылан тәрiздi перелия 
 
Perelia ophiomorpha 
 
Перелия змеевидная 
 
 
130 
 
Керемет эйзения 
 
Eisenia magnifica 
 
Эйзения великолепная 
 
 
Tүpi - Моллюскалар 
 Бауыраяқтылар класы 
 Құрлықтағылар отряды Mollusca 
 Gastropoda 
 Geophila Тип - Моллюски 
 Класс - Брюхоногие 
 Отряд - Наземные 
 
 
131 
 
Теель гастрокоптасы 
 
Gastrocopta theeli 
 
Гастрокопта Тееля 
 
 
132 
 
Сол бұрандалы брадибена 
 
Bradybaena sinisrorsa 
 
Брадибена синистрорза 
 
 
133 
 
Шнитников псеудонапэусы 
 
Pseudonapaeus schnitnikovi 
 
Псеудонапэус Шнитникова 
 
 
134 
 
Түркiстан туркомилаксы 
 
Turcomilax turkestanus 
 
Туркомилакс туркестанский 
 
 
135 
 
Цветков туркомилаксы 
 
Turcomilax tzvetkovi 
 
Туркомилакс Цветкова 
 
 
136 
 
Монахоидес акулеата 
 
Monachoides aculeate 
 
Монахоидес акулеата 
 
 
Tүpi - Буынаяқтылар 
 Шаян тәрiздiлер класы 
 Он аяқтылар отряды Arthropoda 
 Crustacea 
 Decapoda Тип - Членистоногие 
 Класс - Ракообразные 
 Отряд - Десятиногие 
 
 
137 
 
Түркiстан шаяны 
 
Astacus kessleri 
 
Туркестанский рак 
 
 
Өрмекшi тәрiздiлер класы 
 Сольпугалар отряды 
 Arachnida 
 Solifugae 
 Класс - Паукообразные 
 Отряд - Сольпуги 
 
 
138 
 
Рикмерс сольпугасы 
 
Gylippus rickmersi 
 
Сольпуга Рикмерса 
 
 
Сары шаяндар отряды 
 Scorpiones 
 Отряд - Скорпионы 
 
 
139 
 
Рикмерс сары шаяны 
 
Anomalobuthus rickmersi 
 
Скорпион Рикмерса 
 
 
Жәндіктер класы 
 Инелiктер отряды Insecta 
 Odonata Класс - Насекомые 
 Отряд - Стрекозы 
 
 
140 
 
Арал жiңiшке құйрықты инелiгi 
 
Ischnura aralenais 
 
Тонкохвост аральский 
 
 
141 
 
Көрнектi шоқпар қарынды инелiк 
 
Cordulegaster insignis 
 
Булавобрюх заметный 
 
 
142 
 
Кириченко инелiгi 
 
Anormogomphus kiritschenkoi 
 
Лето детка Кириченко 
 
 
143 
 
Әдемiқыз инелiк 
 
Calopteryx virgo 
 
Красотка девушка 
 
 
144 
 
Әмiршi инелiк 
 
Anax imperator 
 
Дозорщик-император 
 
 
145 
 
Оңтүстiк Азиялық тiк қарынды инелiк 
 
Orthetrum Sabina 
 
Прямобрюх южноазиатский 
 
 
146 
 
Селисия қара инелiгi 
 
Selysiothemis nigra 
 
Селисия черная 
 
 
Дәуiттер отряды 
 Mantoptera 
 Отряд - Богомоловые 
 
 
147 
 
Қысқа қанатты Боливария дәуiтi 
 
Bolivaria brachyptera 
 
Боливария короткокрылая 
 
 
148 
 
Ағаш дәуiтi 
 
Hierodula tenuidentata 
 
Богомол древесный 
 
 
Тең қанаттылар отряды 
 Orthoptera 
 Отряд - Прямокрылые 
 
 
149 
 
Түйiршiктi деракантина 
 
Deracanthina granulate 
 
Деракантина гранулированная 
 
 
150 
 
Дамалаканта вакка шегiрткесi 
 
Damalacantha vacca 
 
Дамалаканта Вакка 
 
 
151 
 
Дала шегiрткесi 
 
Sagapedo 
 
Дыбка степная 
 
 
152 
 
Сервилль Севчугi 
 
Onconotus servillei 
 
Севчук Сервилля 
 
 
153 
 
Қоңыр қанатты шегiртке 
 
Ceraeocercus fuscipermis 
 
Кузнечик темнокрылый 
 
 
Tiк қанаттылар отряды 
 Homoptera 
 Отряд - Равнокрылые 
 
 
154 
 
Якобсон филлоргериусы (сымыры) 
 
Phyllorgerius jacobsoni 
 
Филлоргериус Якобсона 
 
 
155 
 
Виктория карминдi сымыры 
 
Рorphyrophora victoriae 
 
Карминоносный червец Виктории 
 
 
156 
 
Кармин бояуын өндipушi ақ мия сымыры 
 
Рorphyrophora sophorae 
 
Карминоносный червец горчаковый 
 
 
157 
 
Кармин айлаулықтар сымыры 
 
Porphyrophora arnebiae 
 
Карминоносный червец бурачниковый 
 
 
158 
 
Карминдi поляк сымыры 
 
Рorphyrophora polonica 
 
Карминосный червец польский 
 
 
159 
 
Ұзынша сымыр 
 
Parafairmairia elongata 
 
Червец удлиненный 
 
 
160 
 
Iciк түзгiш сымыр 
 
Acanthococcus orbiculus 
 
Червец галловый 
 
 
Қатты қанаттылар отряды 
 Coleoptera 
 Отряд - Жесткокрылые 
 
 
161 
 
Кeшкiлiк барылдауық қоңызы 
 
Cicindela nox 
 
Скакун сумеречный 
 
 
162 
 
Семенов барылдауық қоңызы 
 
Callisthenes semenovi 
 
Красотел Семенова 
 
 
163 
 
Тор қанатты барылдауық қоңыз 
 
Callisthenes reticulates 
 
Красотел сетчатый 
 
 
164 
 
Геблер барылдауық қоңызы 
 
Carabus gebleri 
 
Жужелица Геблера 
 
 
165 
 
Михайлов барылдауық қоңызы 
 
Carabus michailovi 
 
Жужелица Михайлова 
 
 
166 
 
Линденманн барылдауық қоңызы 
 
Carabus lindemanni 
 
Жужелица Линдеманна 
 
 
167 
 
Iле барылдауық қоңызы 
 
Carabus iliensis 
 
Жужелица илийская 
 
 
168 
 
Хике барылдауық қоңызы 
 
Carabus hiekei 
 
Жужелица Хике 
 
 
169 
 
Сольский барылдауық қоңызы 
 
Carabus solskyi 
 
Жужелица Сольского 
 
 
170 
 
Ұл бала барылдауық қоңызы 
 
Carabus puer 
 
Жужелица-мальчик 
 
 
171 
 
Керемет барылдауық қоңызы 
 
Carabus imperialis 
 
Жужелица восхитительная 
 
 
172 
 
Бұғы қоңыз 
 
Lucanus cervus 
 
Жук-олень 
 
 
173 
 
Балауса бұғы қоңыз 
 
Dorcus parallelopipedus 
 
Оленек 
 
 
174 
 
Жылжымалы мүйiздi қоңыз 
 
Bolboceras armiger 
 
Подвижнорогий навозник 
 
 
175 
 
Чичерин летрус қоңызы 
 
Lethrus tschitsherini 
 
Кравчик Чичерина 
 
 
176 
 
Еуропа кнемизус қоңызы 
 
Cnemisus rufescens 
 
Кнемизус европейский 
 
 
177 
 
Кәдiмгi гаплозома қоңызы 
 
Haplosoma ordinatum 
 
Гаплозома обычная 
 
 
178 
 
Балқаш тамыр жегiш қоңызы 
 
Dorcadion Balchashense 
 
Корнеед балхашский 
 
 
179 
 
Гангльбауэр тамыр жегiш қоңызы 
 
Dorcadion ganglbaueri 
 
Корнеед Гангльбауэра 
 
 
180 
 
Үлкен тамыр жегiш қоңыз 
 
Dorcadion grande 
 
Корнеед большой 
 
 
181 
 
Iле отын кескiш қоңызы 
 
Aromia pruinosa 
 
Дровосек мускусный 
 
 
182 
 
Галузо отын кескiш қоңызы 
 
Asias galusoi 
 
Дровосек Галузо 
 
 
183 
 
Жыңғыл отын кескiш қоңызы 
 
Hesperophanes heudeni 
 
Дровосек тамарисковый 
 
 
184 
 
Үлкен тораңғы қоңызы 
 
Capnodis militaris metallica 
 
Большая туранговая златка 
 
 
185 
 
Тянь-Шань қанқызы 
 
Coccinella tianshanica 
 
Коровка тянь-шанская 
 
 
186 
 
Қос нүктелi қанқызы 
 
Chilocorus bipustulatus 
 
Хилокорус двуточечный 
 
 
187 
 
Нүктелi қанқызы 
 
Stethorus punctillum 
 
Точечная коровка 
 
 
Жарғақ қанаттылар отряды 
 Hymenoptera 
 Отряд - Перепончатокрылые 
 
 
188 
 
Алып сколия 
 
Scolia maculata 
 
Сколия-гигант 
 
 
189 
 
Дала сколиясы 
 
Scolia hirta 
 
Сколия степная 
 
 
190 
 
Шестаков Сцелифроны 
 
Sceliphron shestakovi 
 
Сцелифрон Шестакова 
 
 
191 
 
Сары қанатты сфекс 
 
Sphex flavipennis 
 
Сфекс желтокрылый 
 
 
192 
 
Харберхауэр приониксi 
 
Prionyx haberhaueri 
 
Прионикс Хаберхауэра 
 
 
193 
 
Қаралы прионикс 
 
Prionyx macula lugens 
 
Прионикс траурный 
 
 
194 
 
Тау лестифорусы 
 
Lestiphorus oreophilus 
 
Лестифорус горолюбивый 
 
 
195 
 
Жирен гоплит 
 
Hoplitis (Megalosmia) fulva 
 
Гоплит рыжий 
 
 
196 
 
Ақ бауыр металлинелла 
 
Metallinella leucogastra 
 
Металлинелла белобрюхая 
 
 
197 
 
Дөңгеленген парарофитес 
 
Pararophites orbinus 
 
Парарофитес округлый 
 
 
198 
 
Жiңiшке аяқты клизодон 
 
Clisodon gracilipes 
 
Клизодон тонконогий 
 
 
199 
 
Жирен-қызыл проксилокопа 
 
Proxylocopa (Proxylocopa) rufa 
 
Проксилокопа рыжевато-красная 
 
 
200 
 
Жылтыр бауырлы проксилокопа 
 
Proxylocopa (Ancylocopa) nitidiventris 
 
Проксилокопа блестящебрюхая 
 
 
Қос қанаттылар отряды 
 Diptera 
 Отряд - Двукрылые 
 
 
201 
 
Бөгетi құмытысы 
 
Atraphaxiola bogutensis 
 
Атрафаксиола богутинская 
 
 
202 
 
Жетiлмеген эфедромия 
 
Ephedromia debilopalpis 
 
Эфедромия недоразвитощупиковая 
 
 
203 
 
Азия стенфаниоласы 
 
Stefaniola asiatica 
 
Стефаниола азиатская 
 
 
204 
 
Керемет стенфаниола 
 
Stefaniola lepidosa B. 
 
Стефаниола великолепная 
 
 
205 
 
Түрлi мүйiздi псектросема 
 
Psectrosema diversicornis 
 
Псектросема разнороговая 
 
 
Қабыршақ қанаттылар отряды 
 Lepidoptera 
 Отряд - Чешуекрылые 
 
 
206 
 
Түрiкмен ала көбелегi 
 
Zygaena turchmena 
 
Пестрянка туркменская 
 
 
207 
 
Тораңғы филерема көбелегi 
 
Laothoe philerema 
 
Бражник туранговый 
 
 
208 
 
Тоғай айдарлы көбелегi 
 
Paragluphisia oxiana 
 
Хохлатка тугайная 
 
 
209 
 
Жолақты тораңғы көбелегi 
 
Catocala optima 
 
Лента орденская туранговая 
 
 
210 
 
Мамықты хаймоптена көбелегi 
 
Cheimoptena pennigera 
 
Хаймоптена оперенная 
 
 
211 
 
Алексанор көбелегi 
 
Papilio alexanor 
 
Парусник Алексанор 
 
 
212 
 
Поликсена 
 
Zerynthia polyxena 
 
Поликсена 
 
 
213 
 
Бедромиус 
 
Parnassius boedromius 
 
Бедромиус 
 
 
214 
 
Патриций 
 
Parnassius patricius 
 
Патриций 
 
 
215 
 
Алау түстi микрозегрис 
 
Microzegris pyrothoe 
 
Микрозегрис пламенный 
 
 
216 
 
Вискотт сары көбелегi 
 
Colias wiscotti draconis 
 
Желтушка Вискотта 
 
 
217 
 
Ершов сары көбелегi 
 
Colias erschovi 
 
Желтушка Ершова 
 
 
218 
 
Монғол барқыт түстi көбелегi 
 
Coenonympha mongolica 
 
Сенница монгольская 
 
 
219 
 
Энейс Мулл көбелегi 
 
Oeneis mulla 
 
Энейс Мулла 
 
 
220 
 
Мирмекида көгiлдiр көбелегi 
 
Aricia chinensis myrmecias 
 
Голубянка Мирмекида 
 
 
221 
 
Арғали көгiлдiр көбелегi 
 
Glaucopsyche argali 
 
Голубянка Аргали 
 
 
222 
 
Бавия көгiлдiр көбелегi 
 
Scolitantides bavius 
 
Голубянка Бавия 
 
 
223 
 
Панопа көгiлдiр көбелегi 
 
Palaeophilotes panope 
 
Голубянка Панопа 
 
 
224 
 
Татьяна көгiлдiр көбелегi 
 
Otnjukovia tatjana 
 
Голубянка Татьяна 
 
 

1. Осы Республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын қысқарту қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» 2006 жылғы 7 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 7-бабының 4) тармақшасына сәйкес әзірленді және республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын қысқарту тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидалар республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарының барлық түрлеріне қолданылады.

3. Республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату және олардың аумақтарын қысқарту уәкілетті органның ұсынысы бойынша жаратылыстану-ғылыми негіздемеге мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысы негізінде жүзеге асырылады.

4. Заңды немесе жеке тұлға республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын таратуға немесе олардың аумақтарын қысқартуға байланысты өзінің өтінішін құзыретіне өтініште көрсетілген қызмет мәселелері енетін мемлекеттік органға (бұдан әрі – уәкілетті орган) енгізеді, онда ол 15 жұмыс күні ішінде қаралады.

Заңды немесе жеке тұлға жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдарды таратуға немесе оларды қысқартуға байланысты өзінің өтінішін аумақтық орналасуы бойынша облыстардың немесе республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органына енгізеді, онда ол 15 жұмыс күні ішінде қаралады.

5. Республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату немесе олардың аумақтарын қысқарту туралы мәселені қарау орынды деп танылған жағдайда уәкілетті орган материалдарды (карталар, сызбалар, негіздемелер) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті органға жібереді.

Жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдарды тарату немесе олардың аумақтарын қысқарту туралы мәселені қарау орынды деп танылған жағдайда облыстардың немесе республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы материалдарды (карталар, сызбалар, негіздемелер) ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті органға жібереді.

6. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті орган бір ай мерзім ішінде республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату немесе олардың аумақтарын қысқарту жөніндегі ұсынысты қабылдамау туралы не бұл мәселені одан әрі қарау туралы шешім шығарады.

7. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті орган оң шешім қабылдағаннан кейін уәкілетті орган не облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын таратудың немесе олардың аумақтарын қысқартудың жаратылыстану-ғылыми негіздемесінің жобасын (бұдан әрі – жаратылыстану-ғылыми негіздеме) әзірлеуді және оның мемлекеттік экологиялық сараптамадан өтуін ұйымдастырады.

8. Жаратылыстану-ғылыми негіздеме:

1) зерттеліп отырған аумақтың табиғи кешендері мен онда орналасқан мемлекеттік табиғи-қорық қоры объектілерінің бірегейлігін, маңыздылығын және ерекшелік сипатын бағалауды;

2) зерттеліп отырған аумақтағы мемлекеттік табиғи-қорық қорының экологиялық жүйелері мен объектілерінің жай-күйін, оларды сақтау және қорғау жөніндегі тәуекелдерді, қатерлерді және шараларды;

3) зерттеліп отырған аумақтағы әлеуметтік-экономикалық жағдайларды бағалау мен республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын таратудың және олардың аумақтарын қысқартудың экологиялық және экономикалық орындылығы туралы тұжырымдарды;

4) республикалық және жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарының аумақтары қысқартылған жағдайда – ерекше қорғалатын табиғи аумақтың құрамынан шығарылатын меншік иелері мен жер пайдаланушылардың жер учаскелерінің ұсынылып отырған шекараларын, шекаралардың сипаттамасын, координаталарын, санаттары мен көлемін;

5) жер учаскелерін кейіннен пайдалану және қалпына келтіру туралы ұсыныстарды қамтиды.

9. Республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын таратудың және олардың аумақтарын қысқартудың жаратылыстану-ғылыми негіздемесінің жобасын мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысы болған жағдайда ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті орган 3 жұмыс күні ішінде бекітеді.

Жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдарды таратудың және олардың аумақтарын қысқартудың жаратылыстану-ғылыми негіздемесінің жобасын мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысы болған жағдайда облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы 10 жұмыс күні ішінде бекітеді.

10. Республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын таратудың және олардың аумақтарын қысқартудың жаратылыстану-ғылыми негіздемесі бекітілгеннен кейін ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті орган 10 жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Үкіметі шешімінің тиісті жобасын әзірлейді.

Жергілікті маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдарды таратудың және олардың аумақтарын қысқартудың жаратылыстану-ғылыми негіздемесі бекітілгеннен кейін облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы 30 күнтізбелік күн ішінде тиісті шешім қабылдайды.

11. Республикалық маңызы бар мемлекеттік табиғи қаумалдар мен республикалық маңызы бар мемлекеттік қорық аймақтарын тарату немесе олардың аумақтарын қысқарту Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен республикалық маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар тізбесіне тиісті өзгерістер енгізіліп жүзеге асырылады.