Қазақстан Республикасы Парламентінің Регламенті туралы Қазақстан Республикасы Парламентінің 1996 жылғы 20 мамырдағы қаулысы (Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің 2012 жылғы 22 маусымдағы қаулысымен енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды қоса)

Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Регламентi Палаталардың бiрлескен отырыстарын өткiзу жағдайы мен тәртiбiн, Сенат пен Мәжiлiс Регламенттерiнде реттелмеген мәселелердi қарау, Парламенттiң бiрлескен органдарын құру және олардың қызметiн ұйымдастыру, сондай-ақ Парламенттiң депутаттары мен лауазымды адамдарының өкiлеттiгiн жүзеге асыру кезiнде Палаталардың өзара қатынастары механизмiн белгiлейдi.

1-тармақ.  Қазақстан Республикасының Парламентi өз жұмысын сессия тәртiбiмен жүзеге асырады.

Парламент сессиясы оның Палаталарының бiрлескен және бөлек отырыстары түрiнде өткiзiледi.

Парламенттiң бiрiншi сессиясын Қазақстан Республикасының Президентi сайлау қорытындылары жарияланған күннен бастап отыз күннен кешiктiрмей шақырады.

#$1-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.

2-тармақ.  Парламенттiң сессиясы Сенат пен Мәжiлiстiң бiрлескен отырыстарында ашылып, жабылады. Парламенттiң сессиясын, әдетте, Республика Президентi ашады, ал ол болмаған кезде Мәжiлiс Төрағасы ашады.

Парламенттiң сессиясы ашылған және жабылған кезде Қазақстан Республикасының Гимнi орындалады.

#$2-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.

3-тармақ.  Парламенттiң кезектi сессияларын Мәжiлiс Төрағасы шақырады және олар жылына бiр рет, қыркүйектiң бiрiншi жұмыс күнiнен бастап маусымның соңғы жұмыс күнiне дейiн өткiзiледi.

Парламент сессиясының ашылатын күнi, уақыты және орны туралы мәлiметтер бұқаралық ақпарат құралдары арқылы таратылады.

#$3-тармақ ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысының редакциясында.

4-тармақ.  Заңда белгiленген мереке, демалыс күндерi мен парламенттiк каникул күндерi Парламенттiң жұмыс iстемейтiн күндерi болып табылады.

Егер парламенттiк каникул Парламенттің кезектен тыс сессиясы шақырылуына байланысты үзiлсе, ол кезектен тыс сессияның жұмысы аяқталғаннан кейiн қайта басталып, парламенттiк каникул мерзiмi бiткенге дейiн жалғастырылады.

Парламенттiк каникул Республика Парламентiнiң қаулысымен жарияланады.

#$4-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.

5-тармақ.  Парламент Палаталарының бірлескен отырысын, Палаталардың депутаттарына алдын ала хабарлай отырып, Мәжiлiс Төрағасы шақырады. Бұл ретте Мәжiлiс Төрағасы Парламенттiң бірлескен отырысын шақыру туралы өкiм шығарып, оны Парламент депутаттарына хабарлайды.

Парламент Палаталарының бірлескен отырыстары сағат 12-ден 12 сағат 30 минутке дейiн және сағат 14-тен 16-ға дейiн үзiлiс жасай отырып, сағат 10-нан 18-ге дейiн өткiзiледi.

Парламент Палатаның бірлескен отырысын өткiзудiң өзгеше уақыты туралы шешiм қабылдауы мүмкiн.

Төрағалық етушi отырыстарда өз бастамасы бойынша немесе Парламенттiң қатысып отырған депутаттары саны көпшiлiгiнiң ұсынысы бойынша үзiлiстер жариялайды.

Парламент Палаталарының бiрлескен отырыстары кезiнде Парламент пен оның Палаталары жұмыс органдарының отырыстары өткiзiлмейдi.

#$5-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.

6-тармақ. Парламенттің отырысы оған әр Палата депутаттарының жалпы санының кемiнде үштен екiсi қатысқан жағдайда құқықты болады.

Парламент отырысының заңдылығын анықтау үшiн әрбiр Палата депутаттарының дербес тiркелуi өткiзiледi. Әрбiр дауыс беру алдында депутаттарды қосымша дербес тiркеу өткiзiлуi мүмкiн. Рәсiмдiк мәселелер бойынша дауыс беру алдында депутаттарды қосымша дербес тiркеу өткiзiлмейдi.

#$6-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.

7-тармақ.  Парламент отырысында Мәжiлiс Төрағасы:

- Парламенттiң сессиялары мен отырыстарын ашады, жабады;

- Палаталардың кезектi және кезектен тыс бiрлескен отырыстарында төрағалық етедi;

- жарыссөзде сөз сөйлеуге жазылғандар туралы мәлiметтердi жария етедi;

- Палаталардың депутаттарына талқыланып отырған мәселе бойынша сөйлеу үшiн кезекпен, бiрақ әрi кеткенде екi рет сөз бередi;

- сөйлеушi Регламенттi бұзған жағдайда – оған  жасауға, ал қайталап бұзған ретте сөзден айыруға құқылы;

- депутатқа рәсiмдiк мәселелер бойынша кезектен тыс, бiрақ әрi кеткенде екi рет сөз бередi;

- заңдардың, қаулылардың, үндеулердiң, декларациялардың, мәлiмдемелердiң және Парламенттiң басқа да актiлерiнiң жобалары, депутаттардың отырыста қаралып отырған мәселелер бойынша түзетулерi жөнiнде дауыс берудi ұйымдастырады және дауыс беру нәтижелерiн жариялайды;

- Палаталардың бiрлескен отырысын өткізудің осы Регламентпен белгiленген тәртiбiн қамтамасыз етедi.

Парламент отырысында мәселелердi талқылау кезiнде төрағалық етушiнiң депутаттардың сөйлеген сөздерiне баға беруге және түсiнiктеме жасауға құқығы жоқ.

Парламент Мәжiлiсiнiң Төрағасы отырысты жүргiзудi Мәжiлiс Төрағасы орынбасарларының біріне беруге құқылы.

#$7-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.

8-тармақ.  Парламент отырысының күн тәртiбi мен жұмыс ретiн Парламент Мәжiлiсiнiң Төрағасы енгiзедi және олар Палаталардың бiрлескен отырысында әрбiр Палата депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусымен ашық дауыс беру арқылы бекiтiледi.

#$8-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.
#$8-тармаққа ҚР Парламентінің 19.12.2022 № 19-VII қаулысымен өзгерістер енгізілді.

Күн тәртiбi мен жұмыс ретi жөнiндегi ұсыныстар мен ескертпелер әр ұсыныс бойынша әрбiр Палата депутаттары жалпы санының көпшiлiк даусымен ашық дауыс беру арқылы қабылданады.

Республика Президенті қараудың басымдығын айқындаған заң жобалары бірінші кезектегі тәртіппен екі ай ішінде қабылдануға тиіс.

Парламент Мәжілісінде көрсетілген заң жобаларын қарау мерзімі күнтізбелік қырық күннен аспауға тиіс.

9-тармақ.  Парламент отырыстарында баяндамалар үшiн – отыз минут шегiнде, қосымша баяндамалар үшiн – жиырма минутке дейiн, жарыссөзде сөйлеушiлер үшiн – он минутке дейiн, жарыссөзде қайтадан сөйлеу кезінде – бес минутке дейiн, депутаттық сауалдарын жария ету үшін – бес минутке дейін, кандидатураларды талқылау кезiнде – үш минутке дейiн, рәсiмдiк мәселелер бойынша сөз сөйлеу үшiн, анықтамалар беру мен сұрақтар қою үшiн – екі минутке дейiн уақыт берiледi. Сұрақтарға жауап қайтару үшiн – бір сағаттан аспайтын, ал жарыссөзге бiр жарым сағатқа дейiн уақыт бөлiнедi. Жарыссөз тоқтатылғаннан кейiн баяндамашы мен қосымша баяндамашының он минут шегiнде қорытынды сөз сөйлеуге құқығы бар.

#$9-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.
#$9-тармаққа ҚР Парламентінің 19.12.2022 № 19-VII қаулысымен өзгерістер енгізілді.

Парламент депутаттардың жалпы санының көпшiлiк даусымен өзге де уақыт белгiлей алады.

Сөз мiнберден немесе отырған орыннан сөйленедi.

Сөз беру туралы өтiнiш отырған орыннан берiледi.

Республика Президентiне сөз сөйлеу үшiн оның өтiнiшi бойынша кез келген уақытта сөз берiледi.

Сенат Төрағасының, Мәжiлiс Төрағасының, олардың орынбасарларының, Президент пен Үкiмет өкiлдерiнiң өтiнiшi бойынша оларға талқыланып отырған мәселе бойынша сөйлеу үшiн кезектен тыс сөз берiлуi мүмкiн.

Парламенттiң отырысында төрағалық етушiнiң рұқсатынсыз ешкiмнiң де сөз сөйлеуге құқығы жоқ.

Саяси партиялар фракцияларының басшыларына, ал олар болмаған жағдайда не олардың уәкілеттік беруі бойынша саяси партиялар фракцияларының өкілдеріне талқыланатын мәселе бойынша фракцияның ұстанымын баяндау үшін сөз сөйлеу құқығына кепілдік беріледі және қажет болған кезде бес минут шегінде қосымша уақыт беріледі.

10-тармақ.  Парламент Палаталарының бірлескен отырыстары қазақ және орыс тiлдерiнде жүргiзiледi.

Депутат қазақ және орыс тiлдерiн бiлмеген жағдайда оның өзге тiлде сөйлеуге құқығы бар. Бұлайша сөйленген сөздiң қазақ және орыс тiлдерiне аудармасы қамтамасыз етiледi. Депутат өзiнiң кез келген басқа тiлде сөйлегiсi келетiнi туралы Мәжiлiс Төрағасына кем дегенде бiр тәулiк бұрын хабарлайды.

Баяндамалар мен қосымша баяндамалардың мәтiндерi Мәжiлiс Аппаратына iлеспе аударма үшiн алдын ала, бiрақ Палатаның бірлескен отырысы басталардан кем дегенде екi сағат бұрын қазақ және орыс тiлдерiнде берiледi.

#$10-тармаққа ҚР Парламентінің 22.06.2012 № 4-V қаулысымен өзгерістер енгізілді.