Toggle Dropdown
Қазақстан Республикасының Су кодексі
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң он екiншi сессиясында 1993 жылғы 31 наурызда қабылданды N 3000
Бiрiншi бөлiм Жалпы ережелер
1-бап. Су заңдарының мiндеттерi
Қазақстан Республикасы Су Заңдарының мiндеттерi халықтың, экономика салалары мен айналадағы табиғи ортаның мұқтаждары үшiн суды ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету, су ресурстарын ластанудан, былғану мен сарқылудан қорғау, судың зиянды ықпалын болдырмау және оны жою мақсатында су қатынастарын реттеп отыру, су қатынастары саласындағы заңдылықты нығайту болып табылады.
1. Қазақстан Республикасында Су қатынастары осы Кодекспен және соған сәйкес шығарылатын Қазақстан Республикасының заңдық құжаттармен, өзге де қалыпты құжаттармен реттелiп отырады.
2. Жер және орман қатынастарын, сондай-ақ жер қойнауын, атмосфера ауасын, өсiмдiктер мен жануарлар дүниесiн қорғау мен пайдалану жөнiндегi қатынастарды Қазақстан Республикасының арнаулы заңдары реттеп отырады.
1. Мемлекет аумағындағы барлық су Қазақстан Республикасының су қорын құрайды.
2. Су қоры мыналарды қамтиды:
өзендер, көлдер, батпақтар, тоғандар, су қоймалары, басқа да жер бетiндегi су ресурстары, сондай-ақ каналдар мен магистральды су құбырларының сулары;
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасы шегiндегi Каспий және Арал теңiздерiнiң сулары.
1. Қазақстан Республикасындағы су мемлекеттiң меншiгi болып табылады.
2. Су меншiгi құқығын тiкелей немесе жасырын түрде бұзатын әрекеттердiң заңды күшi жоқ және заңдарда көзделген жауаптылыққа әкелiп соғады.
3. Суды басқа мемлекеттердiң, сондай-ақ шетелдiк заңды ұйымдар мен азаматтардың пайдалануына беру шарттық негiзде жүзеге асырылады.
4. Суды пайдалануға беру және су меншiгi құқығын iске асыру жөнiндегi басқа да әрекеттер жасау Қазақстан Республикасының су ресурстарын басқаратын мемлекеттiк органының мiндеттi түрде қатысуымен жүзеге асырылады. Алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
5-бап. Суды басым пайдалану
Су ең алдымен халықтың ауызсу және тұрмыстық мұқтаждарын қанағаттандыру үшiн пайдалануға берiледi.
6-бап. Суды басқару принциптерi
1. Қазақстан Республикасындағы суды басқару су ресурстарын қорғау мен толықтыруды, су пайдаланудың оңтайлы шарттарын, айналадағы ортаның экологиялық тұрақтылығын сақтауды қамтамасыз ететiн су шаруашылығы-бассейндiк және әкiмшiлiк-аумақтық принциптердi үйлестiру негiзiнде жүзеге асырылады.
2. Су шаруашылығы-бассейндiк принцип өзен, көл бассейндерi және басқа да сутоғандар шегiнде әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктер арасында су ресурстарын бөлу кезiнде iске асырылады.
II тарау Қазақстан Республикасы мемлекеттiк органдарының су қатынастарын реттеу саласындағы құзыретi
7-бап. Қазақстан Республикасы Парламентiнiң құзыретi
Су қатынастарын реттеу саласында Қазақстан Республикасы Парламентiнiң қарауына мыналар жатады:
су заңдарын әзiрлеу және жетiлдiру;
су қатынастарын реттеу мәселелерi жөнiндегi халықаралық шарттарды бекiту мен олардың күшi жойылуын мәлiмдеу.
8-бап. Жергiлiктi өкiлдi органдар - мәслихаттардың құзыретi
Тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк шегiнде жергiлiктi өкiлдi органдар - мәслихаттардың қарауына мыналар жатады:
суды ортақ пайдаланудың шарттарын белгiлеу;
судың пайдаланылуы мен қорғалуына бақылау жасау.
11-бап. Суды мемлекеттiк басқару органдары
1. Республикада суды мемлекеттiк басқаруды Қазақстан Республикасының Үкiметi, жергiлiктi атқарушы органдар, су ресурстарын басқаратын мемлекеттiк орган, сондай-ақ арнайы уәкiлдiк берiлген өзге де мемлекеттiк органдар өз құзыретi шегiнде жүзеге асырады.
2. Жер асты суларын басқару геология және жер қойнауын қорғау органдарымен келiсiм бойынша жүзеге асырылады.
12-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң құзыретi
Суды басқару саласында Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң қарауына мыналар жатады:
су ресурстарын пайдалану, ұдайы молықтыру және қорғау саласында мемлекеттiк саясатты iске асыру;
су ресурстарын ұтымды пайдалану мен қорғаудың, су шаруашылығын дамытудың негiзгi бағыттарын бекiту;
су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғаудың бассейндiк схемаларын және су шаруашылық баланстарын бекiту;
сутоғандар мен су көздерiн сақтау және қалпына келтiру жөнiндегi республикалық бағдарламалардың орындалуын қамтамасыз ету;
суды мемлекеттiк есепке алуды жүргiзу және оны пайдалану тәртiбiн белгiлеу, сондай-ақ мемлекеттiк су кадастры мен су мониторингiн жүргiзу;
суды пайдалану мен қорғауға мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру тәртiбiн белгiлеу;
су қорғау аймақтары мен белдеулері туралы ереженi бекiту;
республикалық маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар санатына жатқызылған, ерекше мемлекеттiк маңызы немесе ерекше ғылыми құндылығы бар сутоғандарының тiзбесiн бекiту;
судың жай-күйiне әсер ететiн кәсiпорындарды, құрылыстарды және басқа объектiлердi орналастыру мен iске қосу тәртiбiн, сондай-ақ сутоғандарда, олардың су қорғау аймақтары мен белдеулерiнде құрылыс, су түбiн тереңдету және басқа да жұмыстар жүргiзу шарттарын белгiлеу;
сутоғандарды жеке пайдалануға беру;