Қазақстан Республикасы Yкiметiнің 2001 жылғы 19 маусымдағы N 836 қаулысына өзгерiс енгiзу туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы. 2003 жылғы 20 қаңтар N 55

1. "Халықты жұмыспен қамту туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңын iске асыру жөніндегi шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнің 2001 жылғы 19 маусымдағы N 836 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 2001 ж., N 23, 288-құжат) мынадай өзгерiс енгiзiлсiн: 

көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Қазақстан Республикасына шетелдiк жұмыс күшiн тартуға квота белгiлеу ережесi, жұмыс берушiлерге рұқсат беру шарттары мен тәртiбi осы қаулыға қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.

2. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi және жариялануға тиiс.

Қазақстан Республикасының 

Премьер-Министрі

1. Осы Ереже Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Pecпубликасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы " Халықты жұмыспен қамту туралы ", 1997 жылғы 13 желтоқсандағы " Халықтың көшi-қоны туралы " Заңдарына сәйкес әзiрлендi және Қазақстан Республикасына шетелдiк жұмыс күшiн тартуға квота белгiлеу ережесiн және жұмыс берушілерге рұқсат беру шарттары мен тәртiбiн белгiлейдi.

2. Осы Ережеде пайдаланылатын ұғымдар: 

1) шетелдiк жұмыс күшi - республика аумағында еңбек қызметiн жүзеге асыру үшiн жұмыс беруші жалдайтын шетелдiк азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдар; 

2) шетелдiк жұмыс күшiн тартуға арналған квота (бұдан әрi - квота) - Қазақстан Республикасының Үкiметi жыл сайын белгілейтiн республиканың экономикалық белсендi халқының санын пайызға шаққандағы шетелдiк жұмыс күшінің үлесi; 

3) жұмыс берушi - қызметкер еңбек қатынастарында тұратын жеке немесе заңды тұлға; 

4) шетелдiк жұмыс күшiн тартуға арналған рұқсат (бұдан әрi - рұқсат) - орталық атқарушы орган жұмыс берушiге беретін, Қазақстан Республикасына квота шегінде тарту үшiн шетелдiк жұмыс күшінің санын анықтайтын белгiленген нысандағы құжат; 

5) орталық атқарушы орган - халықты жұмыспен қамту саласындағы мемлекеттік саясатты iске асыруды үйлестіретiн мемлекеттiк орган; 

6) жұмыспен қамту мәселелерi жөнiндегі уәкілеттi орган - аймақтық деңгейде халықты жұмыспен қамтуға жәрдемдесудi және жұмыссыздықтан әлеуметтiк қорғауды қамтамасыз ететiн жергіліктi атқарушы органдардың құрылымдық бөлiмшесi (бұдан әрі - уәкілеттi орган).

3. Осы Ереженің әрекетi: 

1) шетелдік заңды тұлғалар филиалдары мен өкілдiктерiнің бiрiншi басшылары болып жұмыс iстейтiн; 

2) бір күнтізбелік жыл iшiнде мерзiмiнің жиынтығы 45 күнтізбелік күннен аспайтын iссапардағы; 

3) Қазақстан Республикасының Үкiметiмен ақшалай баламалы 50 миллион АҚШ долларынан астам инвестициялар сомасына келiсiм-шарттар жасасқан ұйымдардың бiрiншi басшылары және бас менеджерлерi және қызметтiң басымдықты түрлерінде инвестициялық қызметтi жүзеге асыратын және инвестициялар жөніндегi уәкiлеттi органмен келiсiм-шарт жасасқан Қазақстан Республикасы заңды тұлғаларының бiрiншi басшылары болып жұмыс iстейтін; 

4) банк сақтандыру ұйымдарының, зейнетақы қорларының бiрiншi басшылары мен бас менеджерлерi болып жұмыс iстейтiн; 

5) Қазақстан Республикасында тiркелген дипломатиялық өкілдiктер мен халықаралық ұйымдардың құрамына енеді; 

6) Қазақстан Республикасында тiркелген шетелдiк бұқаралық ақпарат құралдары, радио мен теледидар өкілдерi болып табылатын; 

7) Қазақстан Республикасында тiркелген қайырымдылық және iзгілік ұйымдарда жұмыс iстейтiн; 

8) шетелдік ұйымдарға тиесілі теңiз және өзен кемелерi, әуе, темiр жол және автомобиль көлiгi экипаждарының мүшелерi болып табылатын; 

9) тиiстi орталық атқарушы органдармен келiсiм-шарттар бойынша әртiстер мен спортшылар болып жұмыс iстейтін; 

10) жеке кәсіпкерлер болып табылатын; 

11) Қазақстан Республикасында тұруға рұқсаты бар; 

12) босқын мәртебесi бар немесе Қазақстан Республикасының аумағында ресми саяси баспана алған шетелдiк азаматтар мен азаматтығы жоқ адамдарға қолданылмайды.

4. Жергiлiктi атқарушы органдар жыл сайын бiрiншi қазанға дейiнгi мерзімде жұмыс берушiлер өтінiштерiнің негiзінде орталық атқарушы орган белгiлеген нысан бойынша жұмыс берушiнiң алдағы жылға арналған шетелдiк жұмыс күшiн тартуының негiздемесін орталық атқарушы органға ұсынады.

5. Мүдделi орталық атқарушы органдар шетелдiк жұмыс күшiн тартуға арналған квотаны белгiлеу жөніндегi ұсыныстарын орталық атқарушы органға ұсынуға құқылы.

6. Орталық атқарушы орган жергiлiктi атқарушы органдардың және мүдделi орталық атқарушы органдардың ұсыныстары негiзiнде жыл сайын бiрiншi желтоқсанға дейiн Қазақстан Республикасының Үкiметiне республиканың еңбек рыногындағы жағдайды ескере отырып, алдағы жылға арналған квотаны белгілеу туралы нормативтiк құқықтық кесiмнің жобасын енгiзедi.

7. Қазақстан Республикасының Үкiметi жыл сайын Қазақстан Республикасының аумағында еңбек қызметiн жүзеге асыру үшiн шетелдiк жұмыс күшiн тартуға арналған квотаны белгiлейдi.

8. Бос жұмыс орындарының болуы мен уәкілеттi органдарда жұмыс күшiне деген сұранысты iшкi еңбек рыногы есебiнен қанағаттандыру мүмкіндiгінiң болмауы рұқсат беру шарттары болып табылады.

9. Орталық атқарушы орган рұқсат берген кезде iшкi еңбек рыногында тиiстi ұсыныстар болған кезде тартылатын шетелдiк жұмыс күшiнің санын жекелеген кәсiптер мен бiліктіліктер бойынша шектей алады.

10. Жұмыс берушi iшкi еңбек рыногында қызметкерлер iздестiрудi: 

1) бос жұмыс орындары (бoc лауазымдар) пайда болған күннен бастап үш жұмыс күнi iшінде бұл туралы мәлiметті уәкiлеттi органға жiберу; 

2) лауазымға қойылатын біліктілік талаптарын көрсете отырып, орталық атқарушы орган белгiлейтiн мерзiмді басылымдарда мемлекеттiк және орыс тілдерінде уәкілетті органға өтiнiш беруден кемiнде бiр ай және үш айдан аспайтын мерзiмдерде бос орындар туралы хабарландыру жариялау жолымен жүзеге асырады.

11. Орталық атқарушы орган жұмыс берушіге, iшкi еңбек рыногында, оның iшінде орталық атқарушы органның web. сайты арқылы еңбек рыногының республикалық дерекқорында қызметкерлер iздестiрудi ұлғайту мүмкіндігiн ұсына алады.

12. Шетелдiк азаматтардың мынадай санаттары: 

1) шетелдік банк ұйымдары құрылымдық бөлiмшелерінiң басшылары болып табылатындар; 

2) бiр мезгілде ұйымдардың құрылтайшылары және бiрiншi басшылары болып табылатындар; 

3) Еңбек көшi-қоны саласындағы ынтымақтастық және еңбекшi- көшiп келушiлердi әлеуметтік қорғау туралы келiсімдерінің ережелерiне сәйкес маусымдық ауыл шаруашылығы жұмыстарында iстейтiндер iшкi еңбек рыногындағы iздестiрудi жүзеге асырмайды.

13. Орталық атқарушы орган рұқсат берген кезде жұмыс берушiге мынадай рұқсат санаттарына сәйкес ерекше шарттарды орындауды жүктейдi: 

1) бiріншi санат үшiн - жоғары және арнаулы орта бiлiмi бар қазақстандық мамандарды даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлігін арттыру; 

2) екiншi санат үшiн - шетелдiк азаматтарды алмастыру үшiн жоғары және арнаулы орта бiлiмi бар қазақстандық мамандарды даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру; 

3) үшiншi санат үшiн - шетелдiк азаматтарды алмастыру үшiн қазақстандық мамандарды даярлау, қазақстандық азаматтар үшiн қосымша жұмыс орындарын құру.

14. Жұмыс берушi рұқсат алу үшін тиiстi уәкілеттi органға немесе орталық атқарушы органға жүгiнедi.

15. Жұмыс берушi: 

1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiмен келiсiм бойынша қаржы секторындағы; 

2) Қазақстан Республикасының Yкiметімен Өнiм бөлу туралы келiсiм мен басқа да шарттар жасасқан, құзыретiне инвестицияларды реттеу мен жер қойнауын пайдалану мәселелерi кiретін ұйымдардағы жұмыс үшiн шетелдiк жұмыс күшiн тартқан жағдайда тiкелей орталық атқарушы органға жүгінеді.

16. Жұмыс берушi рұқсат алу үшiн мынадай құжаттарды: 

1) тартылатын шетелдiк жұмыс күшiнің санын, санатын және кәсiптер мен лауазымдардың атауын көрсете отырып, рұқсат беруге мемлекеттік немесе орыс тілдерінде орталық атқарушы орган белгiлеген нысан бойынша өтiнiштi; 

2) iшкi еңбек рыногында қызметкерлер iздестiру жөнiнде жүргiзiлген жұмыстың растамасы мен өтiнiш берген қазақстандық азаматтардың арасында талап етiлетін мамандардың болмауының дәлелiн: 

өтiнiш берген күннен бастап бiр айдан аспайтын мерзiмде уәкiлеттi орган азаматтарының аймақтық дерекқорынан бос лауазымдар бойынша ұсыныстар бар екендігі туралы анықтаманы; 

лауазымға қойылатын негiзгi бiлiктiлiк талаптарын көрсете отырып, бос орындар туралы хабарландыруы бар мерзiмді басылымның түпнұсқасын; 

3) лауазымға (мамандыққа) қойылатын кәсiби даярлық деңгейi бойынша бiлiктiлiк талаптарына сәйкестігіне растама мен бейiнi бойынша жұмыс стажына қойылатын талаптар, сондай-ақ шетел тілдерiн білу, қазiргi заманғы технологияларды қолдану ерекше машықтары мен дағдыларының болуы; 

4) тартылатын шетелдiк жұмыс күшi санының негiздемесiн; 

5) жұмыс берушінің бос лауазымға қазақстандық азаматтарға уәждемелi бас тартуын ұсынады.

17. Уәкілеттi орган ұсынылған құжаттар негiзінде олар берiлген күннен бастап он жұмыс күнi iшінде еңбек рыногындағы қажеттiлiкті ескере отырып, шетелдік жұмыс күшiнiң талап етiлетiн санын тартудың орындылығы туралы оң немесе терiс қорытынды шығарады және осы қорытындыны ұсынылған құжаттармен бiрге орталық атқарушы органға жiбередi.

18. Уәкiлеттi орган терiс қорытындыны iшкi еңбек рыногында мамандарды iздестiру жөнiнде шаралар қабылданбаған және осы Ереженiң 16-тармағында көзделген құжаттар толық және тиiсiнше көлемде ұсынылмаған жағдайларда бередi.

19. Орталық атқарушы орган: 

1) уәкілетті органның қорытындысы негізiнде уәкілеттi органнан құжаттар түскен күннен бастап он жұмыс күнi iшінде рұқсат беру немесе беруден бас тарту туралы шешiм қабылдайды; 

2) уәкілеттi органды және жұмыс берушi бес жұмыс күнi ішінде қабылдаған шешiм туралы, рұқсат берілмеген жағдайда, себебiн көрсете отырып, жазбаша түрде хабардар етедi.

20. Жұмыс берушіге рұқсат беруді орталық атқарушы оpган жүргiзедi. 

Рұқсат пен өтiнiштiң нысанын орталық атқарушы орган бекiтедi.

21. Шетелдiк жұмыс күшiн тартуға рұқсат үш санатқа бөлiнедi: 

1) бiрiншi санат - ұйымның басшы құрамын тартуға; 

2) екiнші санат - белгіленген тәртіппен расталған құжаттармен жоғары және арнаулы opтa бiлiмi бар мамандарды тартуға; 

3) үшiншi санат - біліктi жұмыскерлердi тартуға.

22. Рұқсатты басқа жұмыс берушілерге беруге болмайды. Берiлген рұқсат негiзiнде тартылатын шетелдiк жұмыс күшi басқа жұмыс берушiге жұмысқа қабылдана алмайды.

23. Жұмыс берушi рұқсатты орталық атқарушы органда оны беру туралы жазбаша хабарлама алған күннен бастап бiр айдан аспайтын мерзімде алуға міндетті.

24. Рұқсат беруден бас тарту мынадай жағдайларда жүзеге асырылады: 

1) мамандарды iшкi еңбек рыногында iздестiру жөнiнде шаралар қабылданбаса және осы Ереженің 16-тармағына сәйкес көзделген құжаттар толық және тиiсiнше ресімделмесе; 

2) белгіленген квотадан асып кеткенде.

25. Жұмыс беруші рұқсаты болған кезде шетелдiк қызметкерлермен осы Ереженің шарттарына сәйкес және Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында белгiленген тәртiппен жеке еңбек шарттарын жасасады.

26. Жұмыс беруші рұқсат негiзiнде бір айдан аспайтын мерзiмде тартылатын шетелдiк жұмыс күшiнiң тiзiмдерiн жасайды және оларды уәкiлеттi органға ұсынады. Жұмыс беруші тiзiммен бiрге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жасалған жеке еңбек шартының көшiрмесiн бередi.

27. Тартылатын шетелдiк жұмыс күшiнің тiзімдерiн жұмыс беруші тегiн, атын және әкесiнің атын, туған күнi мен жылын, азаматтығын, шығатын елiн, мамандығы мен білiмiн, Қазақстан Республикасында қолданылатын Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрінің 1996 жылғы 7 қаңтардағы N 171-б/5, 1997 жылғы 4 қыркүйектегi N 146-б, 1997 жылғы 22 қазандағы N 181-б және 1998 жылғы 16 шілдедегi N 148-б бұйрықтарымен бекiтiлген Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсiптерiнің бiрыңғай тарифтiк-бiліктілiк анықтамалығына, Басшылар, мамандар мен басқа да қызметшiлер лауазымдарының бiлiктiлiк анықтамалығына және 01-99 "Кәсіптер сыныптауышы" Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк сыныптауышына сәйкес кәсiптер мен лауазымдардың атауын көрсете отырып бес данада жасайды.

28. Тартылатын шетелдiк жұмыс күшiнің тiзiмiне: 

1) рұқсаттың нотариалды куәландырылған көшiрмесi; 

2) білiмi туралы құжаттардың нотариалды куәландырылған аудармалары; 

3) АҚТҚ-ға тексерiлген халықаралық үлгiдегi медициналық анықтамалар; 

4) қызметкердiң еңбек қызметiн растайтын жұмыс беруші куәландырылған құжаттар қоса берiледi.

29. Уәкілеттік орган рұқсаттың мерзiмi өткеннен кейiн шетелдiк жұмыс күшiн Қазақстан Республикасының шегiнен тыс әкетуге кепілдiк беретiн құжаттар болған кезде, құжаттардың осы Ережеде белгiленген талаптарға сәйкестiгiн қарағаннан кейiн, олар берiлген күннен бастап бес жұмыс күнi iшінде жұмыс берушi ұсынған тiзімдердi куәландырады.

30. Шетелдiк қызметкермен жеке еңбек шарты рұқсаттың қолданылу мерзiмi аяқталғанға дейін бұзылған жағдайда, уәкiлеттi орган жұмыс берушi қолданыстағы рұқсатқа берген сол санаттар мен бiлiктiлiктер бойынша тартылатын шетелдiк жұмыс күшiнің өзгертілген тiзiмiн куәландырады.

31. Уәкiлеттi орган куәландырған күннен бастап үш жұмыс күнi iшінде олар куәландырған тiзімдердi орталық атқарушы органға, Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгiнiң, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнің аумақтық органдарына ұсынады.

32. Тiзімдердi куәландырудан бас тарту мынадай жағдайларда жүзеге асырылады: 

1) құжаттарды осы Ереженің 26, 27 және 28-тармақтарына сәйкес толық және тиiсiнше ұсынбағанда; 

2) тартылатын шетелдік жұмыс күшi талап етілетiн санат пен бiлiктiлiкке сәйкес болмағанда.

33. Тартылатын шетелдiк жұмыс күшiне жұмыс берушіде рұқсат (рұқсатқа уәкілеттi орган куәландырған тiзiмдер қоса беріледi) болған кезде визалық қолдау жүзеге асырылады.

34. Жұмыс берушi рұқсаттың мерзімі өткеннен кейін шетелдік жұмыс күшiн Қазақстан Республикасының шегiнен тыс әкетудi қамтамасыз етедi.

35. Жұмыс берушiге рұқсаттың мерзiмiн ұзартуды орталық атқарушы орган рұқсаттың қолданылу мерзiмi өткен жағдайларда Қазақстан Республикасы белгiлеген квота шегінде жүзеге асырады. 

Рұқсаттың мерзiмiн ұзарту бiрiншi санат үшiн екi рет, екiншi санат үшін бip рет жүзеге acырылады.

36. Рұқсатты ұзарту үшiн жұмыс берушi уәкiлетті органға мынадай құжаттарды: 

1) өтiніштi; 

2) рұқсаттың түпнұсқасын; 

3) уәкiлеттi орган куәландырған шетелдiк жұмыс күшінiң тiзiмдерiн; 

4) рұқсат мерзiмiн ұзарту үшін шетелдiк жұмыс күшiнiң тiзiмдерiн; 

5) бұрын берiлген рұқсаттың ерекше шарттарының орындалуын; 

6) рұқсаттың мерзiмiн ұзарту негiздемесiн жiбередi.

37. Уәкiлетті орган ұсынылған құжаттар негiзінде құжаттар берiлген күннен бастап он жұмыс күнi iшінде еңбек рыногындағы қажеттiлiктi ecкepe отырып, рұқсаттың мерзiмiн ұзартудың орындылығы туралы қорытынды шығарады және бұл қорытындыны ұсынылған құжаттармен бiрге орталық атқарушы органға жiбередi.

38. Орталық атқарушы орган уәкiлеттi органның қорытындысы негiзінде құжаттар түскен күннен бастап он жұмыс күнi iшінде рұқсаттың мерзiмiн ұзарту туралы шешiм қабылдайды және уәкілеттi орган мен жұмыс берушiге қабылданған шешiм туралы бес жұмыс күнi iшінде бас тартқан жағдайда себебiн көрсете отырып, жазбаша түрде хабарлайды.

39. Жұмыс берушi орталық атқарушы органнан Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген квотаға сәйкес берiлетін рұқсат алады.

40. Ұзартылған рұқсат бойынша тiзiмді куәландыру осы Ереженің шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

41. Орталық атқарушы орган рұқсаттың қолданылуын үш айға дейiнгi мерзiмге тоқтата тұруға немесе міндеттi түрде себебiн көрсете отырып қайтарып алуға құқылы.

42. Рұқсатты тоқтата тұру жұмыс берушiнің осы Ережеде көзделген рұқсат берудiң ерекше шарттарын бұзуына немесе орындалуына байланысты жүргiзілуі мүмкiн.

43. Тоқтатыла тұрған рұқсаттың қолданылуы орталық атқарушы органның шешiмi бойынша анықталған тәртiп бұзушылықтар жойылғаннан кейiн қайта жаңартылады, жаңартылу туралы шешiм қабылданған күннен бастап он жұмыс күнi iшінде жұмыс берушіге бұл туралы жазбаша түрде хабарланады.

44. Орталық атқарушы органның рұқсатты қайтарып алуы орталық атқарушы орган рұқсаттың қолданылуын тоқтатқан себептер жойылмаған жағдайда жүргiзіледi.

45. Жұмыс берушi тоқсан сайын рұқсат алғаннан кейiн уәкілетті органға шетелдiк жұмыс күшiн тарту туралы және осы Ереженің 13-тармағына сәйкес ерекше шарттардың орындалуы туралы ақпарат ұсынады.

46. Уәкілеттi орган орталық атқарушы органға шетелдiк жұмыс күшiн тapту, жұмыс берушiнің рұқсаттың ерекше шарттарын орындауы жөнiнде есеп бередi. Есептiң нысаны мен мерзімдерiн орталық атқарушы орган белгiлейдi.

47. Осы Ереже шарттарының орындалуын бақылауды орталық атқарушы орган мен оның жергiлiктi жерлердегi аумақтық органдары жүзеге асырады.

48. Осы Ереженi бұзу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапкершiлiкке әкеп соқтырады.