Мемлекет басшысының 2009 жылғы 6 наурыздағы "Дағдарыстан жаңару мен дамуға" атты Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөніндегі шаралар туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 6 наурыздағы N 264 Қаулысы

1. Қоса беріліп отырған Мемлекет басшысының 2009 жылғы 6 наурыздағы "Дағдарыстан жаңару мен дамуға" атты Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөніндегі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылға арналған іс-қимыл жоспары (Жол картасы) бекітілсін. 

2. Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, үш күн мерзімде Жол картасын орындау жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлесін және заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына енгізсін. 

3. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат және Сыртқы істер министрліктері жүйелі негізде республикада және шетелде Мемлекет басшысының 2009 жылғы 6 наурыздағы "Дағдарыстан жаңару мен дамуға" атты Қазақстан халқына Жолдауын түсіндіру жөніндегі жұмысты ұйымдастырсын. 

4. Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен өзге де ұйымдары Жол картасы іс-шараларының уақтылы орындалуын қамтамасыз етсін. 

5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының 

Премьер-Министрі                                    К. Мәсімов

Кіріспе 

Экономиканы тұрақтандыру үшін 2007 - 2008 жылдары қабылданған шаралар 

Жол картасын іске асырудың мақсаттары мен бағыттары 

1. Өңірлік жұмыспен қамту және кадрларды қайта даярлау стратегиясы 

1.1. Өңірлік жұмыспен қамту және кадрларды қайта даярлау стратегиясын іске асыру тетіктері 

1.2. Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жүйесін қайта құру және дамыту (сумен жабдықтау және кәріз, жылумен жабдықтау, электрмен жабдықтау) 

1.3. Мектептерді, ауруханаларды және басқа да әлеуметтік объектілерді жөндеу және жылыту 

1.4. Республикалық және жергілікті маңызы бар жолдарды жөндеу, қайта жаңарту және салу 

1.5. Әлеуметтік жұмыс орындары бағдарламасын және жастар практикасын кеңейту 

1.6. Қалалардағы, кенттердегі, ауылдардағы (селолардағы), ауылдық (селолық) округтердегі басым әлеуметтік жобаларды қаржыландыру 

1.7. Жұмысынан айырылған жағдайда әлеуметтік   төлемдердің ең жоғары кезеңін ұлғайту 

1.8. Кадрлар даярлау және қайта даярлау 

1.9. Өңірлік жұмыспен қамту және кадрларды қайта даярлау стратегиясын іске асыру инфрақұрылымы 

1.10. Отандық өндірушілерді қолдау 

2 Алынып тасталды (ескертуді қараңыз)

#$. Алынып тасталды

3. Инфрақұрылымдық және индустриялық жобаларды іске асыру 

Қорытынды

Жаһандық экономикалық құлдыраудың өршуі жаһандық экономика үшін де, сол сияқты әрбір ел үшін де жеке-жеке жаңа қыр-көрсетулерді  айқындайды. 

Халықаралық валюта қорының болжамына сәйкес 2009 жылы әлемдік экономикалық өсу 0,5 %-ға  - Екінші дүниежүзілік соғыс уақытынан бергі ең төменгі мәнге дейін баяулайды.  

Бүкіл әлемдегі экономиканы мемлекеттік ынталандырудың кең ауқымды шараларына қарамастан, қаржы секторының жүйелі проблемаларын  шешу мүмкін болмай отыр, бұл өз кезегінде нақты секторды дамытуды едәуір әлсіретеді. 

Экономикасы дамыған елдердегі өндіріс көлемі 2009 жылы 2 %-ға  қысқарады  деп болжануда. Бұл бүкіл соғыс уақытынан кейінгі алғашқы  жылдық қысқару  болып табылады. 

Дамыған елдерде өндіріс көлемінің қысқаруы жағдайында мұнай,  болат, мыс, мырыш, алюминий, қорғасын, ферроқорытпалар  сияқты қазақстандық өнімнің негізгі түрлеріне сұранысты азаюы күтіледі, бұл, өз кезегінде елдегі іскерлік белсенділікті  жалпы төмендетуге  әкеледі. 

Тұрақты экономикалық өсуді қайта жаңарту қаржы секторының қалыпты жұмыс істеуі қалпына келмейінше және кредиттік нарықтардың жұмысына кедергілер жойылмайынша мүмкін емес. 

Жаһандық үрдістерді ескере отырып, 2009 жылы Қазақстанда ЖІӨ  өсімінің қарқыны 1 % деңгейінде күтілуде,  бұл ретте экономикалық өсудің негізгі қозғаушы күші мұнай-газ секторы болады. Экономиканың басқа секторларында нөлге жуық немесе теріс өсу күтілуде.  

2009 жылғы қаңтардың өзінде өндіріс көлемінің қысқаруы  байқалды,  өнеркәсіпте - 18%-ға,  құрылыста - 17.3 %-ға.  

Негізгі жұмыспен қамту секторларындағы өндіріс көлемінің азаюы жұмыс орындарының қысқаруына  әкелуі мүмкін. Қазақстан Республикасы Үкіметінің (бұдан әрі - Үкімет) болжамы бойынша тау-кен өндіру және өңдеу өнеркәсібі, құрылыс, жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар, сауда және қаржы секторы қызметкерлері жұмысынан айырылу қауіп аймағында болуы мүмкін. Бұл секторларда жұмыспен қамтылғандардың жалпы саны 2008 жылдың аяғындағы жағдай бойынша шамамен 3 млн. адамды құрайды.  

Бұдан басқа, 2009 жылы іскерлік белсенділіктің азаюына орай еліміздің жоғары оқу орындарын бітірушілердің едәуір бөлігінде жұмыспен қамтылуда қиындық туындайтын болады.  

Жалпы, 2009 жылы әлемдік экономикалық дағдарыстың тереңдеуін және елдегі іскерлік белсенділіктің азаюын ескере отырып, қазіргі 584,7 мың жұмыссыздың үстіне 350 мыңға жуық адам қосылуы мүмкін, бұл жұмыссыздық деңгейінің 10,8 %-ға артуына әкеп соғады.  

Теріс салдардан басқа, ағымдағы жағдай Қазақстан алдында жаңа мүмкіндіктер ашады. Бұл: 

біріншіден,  аграрлық секторды дамыту және ауыл шаруашылығы өнімін негізгі шикізат емес экспорттық мамандану ретінде қайта өңдеу. 2007 - 2008 жылдарда өзінің шарықтау шегіне жеткен азық-түлікке бағаның артуы аграрлық сектордың инвестициялық тартымдылығын едәуір арттырады, бұл агроөнеркәсіптік сектор кәсіпорындары пайдасының ұлғаюымен қатар ауыл шаруашылығын құрылымдық трансформациялауды жүргізуге және оның өнімін өңдеуді одан әрі дамытуды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Бұл ретте аграрлық маманданудың әлемдік нарықта бәсекеге қабілетті қуатты кіші секторлары қалыптастырылатын болады; 

екіншіден,  отандық өндірушілердің бәсекеге қабілеттілігіне және қазақстандықтардың өмір сүру сапасына, ең алдымен, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жүйесіне және инфрақұрылымға теріс әсер ететін жинақталған жүйелі проблемаларды шешу.

2007 жылғы 6 қарашада Үкімет Қазақстан Республикасының элеуметтік-экономикалық дамуының тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі бірінші кезектегі іс-қимылдар жоспарын қабылдады. Оны іске асыру үшін мемлекеттік бюджеттен шамамен 550 млрд. теңге бөлінді. 

Қаражат тұрғын үй объектілерінің үлестік құрылысын аяқтауға, шағын және орта бизнесті қолдауға, агроөнеркәсіптік кешенді дамытуға және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бөлінді. 

2007 - 2008 жылдардың ішінде банк секторындағы өтімділік тапшылығы проблемалары, оның ішінде ең төменгі резервтік талаптарды біртіндеп азайту есебінен кезең-кезеңімен шешілді. Банк секторының қатерлерін азайту жөніндегі, оның ішінде меншікті капиталдың жеткіліктілігіне, өтімділікке, сырттан қарыз алуға байланысты жұмыс жандандырылды. 

"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қаржы жүйесінің тұрақтылығы мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды, онда қаржы ұйымдарын қасақана төлем қабілетсіздігіне дейін жеткізгені үшін әкімшілік және қылмыстық жауапкершілік шаралары қатаңдатылды.