Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ережесін және құрылымын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығы. 1999 жылғы 11 тамыз N 188

"Қазақстан Республикасының Президенті туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының  17-1-бабына сәйкес қаулы етемін:

1. Ұсынылып отырған: 

1) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы ереже (N 1 қосымша);

2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің жалпы штат саны 4000 адам болатын құрылымы бекітілсін (N 2 қосымша). 

1-тармақ өзгертілді ҚР Президентінің 20.05.2000. № 400 жарлығымен.

2. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының 

Президенті

1. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi (бұдан әрi - Қазақстанның Ұлттық Банкi) Қазақстан Республикасының орталық банкi болып табылады әрi Қазақстан Республикасының банк жүйесiнің жоғарғы (бiрiншi) деңгейiн бiлдiредi, Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы" заң күшi бар Жарлығында  белгіленген шекте Қазақстан Республикасының Президентiне есеп бередi, өз қызметiнде Конституцияны, Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi туралы", "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" заң күшi бар Жарлықтарын және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтiк құқықтық және заң актiлерiн, Қазақстан Республикасы Президентiнiң актiлерiн, Қазақстан Республикасы жасасқан халықаралық шарттарды (келiсiмдердi), сондай-ақ осы Ереженi басшылыққа алып отырады.

2. Қазақстанның Ұлттық Банкi заңды тұлға - ұйымдық-құқықтық нысанда - мемлекеттiк мекеме болып табылады, оның дербес балансы бар, толық шаруашылық есеп принципiнде жұмыс iстейдi және өзiнiң филиалдарымен, өкiлдiктерiмен және ұйымдарымен бiрге сатылап бағыну жолындағы орталықтанған бiртұтас құрылым. 

Қазақстанның Ұлттық Банкi заң актілерiне сәйкес Қазақстан Республикасында және одан тыс жерлерде өздерi болатын елдің заңдарын ескере отырып филиалдары мен өкiлдiктерiн аша алады. 

2-тармақ өзгертілді ҚР Президентінің 18.04.2001. №
587 жарлығымен.

3. Қазақстанның Ұлттық Банкi өз қызметiн Қазақстан Республикасының Yкiметiмен үйлестiредi және онымен ұдайы консультация өткiзіп отырады. 

Қазақстанның Ұлттық Банкi өз қызметiнде Қазақстанның 2030 жылға дейiнгі даму стратегиясын басшылыққа алады, Yкiметтiң экономикалық саясатын ескерiп отырады және егер ол өзiнiң негiзгi қызметiн орындауы мен ақша-кредит және валюта саясатын жүзеге асыруына қайшы келмейтiн болса, оны жүзеге асыруға жәрдемдеседi. 

Үкiмет Қазақстан Ұлттық Банкiнiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi, сол сияқты Қазақстанның Ұлттық Банкi де мұндай жауапкершілік алған кезде болмаса, Үкiметтiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi. 

Өкiлдi және атқарушы өкiмет органдары Қазақстанның Ұлттық Банкiнiң, оның филиалдарының, өкілдiктерiнiң және ұйымдарының заңмен бекiтiлген өкілеттіктерiн жүзеге асыру жөнiндегi қызметiне араласуға хақысы жоқ.

4. Қазақстанның Ұлттық Банкi Қазақстан Республикасының заңдары негiзiнде және оларды орындау үшiн өз құзырына жататын мәселелер бойынша барлық банктер, сақтандыру ұйымдары, Қазақстанның Ұлттық Банкi берген лицензия негiзiнде банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдар және олардың клиенттерi, бағалы қағаздар рыногының субъектілері, сондай-ақ басқа да заңды және жеке тұлғалар Қазақстан Республикасының аумағында мiндеттi түрде орындайтын нормативтік құқықтық актiлер шығарады. 

Қазақстан Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актiлерi оның ресми басылымдарында - "Қазақстан Ұлттық Банкiнiң хабаршысында", "Вестник Национального Банка Казахстана" қазақ және орыс тілдерiнде жарияланып отырады. 

4-тармақ өзгертілді ҚР Президентінің 21.08.2001. № 668 жарлығымен.

5. Қазақстан Ұлттық Банкінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк елтаңбасы бейнеленген және өзiнiң атауы жазылған мөрi, сондай-ақ өз белгiсi болады. 

Қазақстан Ұлттық Банкi филиалдарының, өкiлдiктерiнің және ұйымдарының өз мөрi бар. 

Қазақстан Ұлттық Банкiнің орталық аппаратының мекен-жайы: 480090, Алматы қаласы, "Көктем-3" шағын ауданы, 21-үй. Орталық аппараттың жекелеген бөлiмшелерінің бiр бөлiгi Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Астана қаласындағы Орталық филиалының үйiне орналасқан: 473000, Астана қаласы, Бейбiтшiлiк көшесi, 21-үй.

6. Қазақстан Ұлттық Банкiнің негiзгi мiндетi Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының iшкi және сыртқы орнықтылығын қамтамасыз ету болып табылады. 

Қазақстан Ұлттық Банкiне сонымен қатар: 

1) мемлекеттің Қазақстанның экономикалық даму мақсаттарына жетуiне және оның дүниежүзілік экономикаға кiрiгуiне жәрдемдесетiн заңда айналымы, кредит, банктер мен олардың клиенттерiнің арасындағы ақша аударымын ұйымдастыру және валюталық қатынастар саласындағы саясатын әзiрлеу және жүргiзу; 

2) ақша, кредит және банк жүйесiнiң тұрақты қызметін қамтамасыз етуге жәрдемдесу, сондай-ақ бағалы қағаздар рыногының және сақтандыру рыногының; 

2-1) бағалы қағаздар рыногын мемлекеттік реттеу; 

2-2) жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметiн мемлекеттiк реттеу және бақылау; 

3) банк қызметiн реттейтiн нормативтiк құқықтық актiлер қабылдау және олардың сақталуын бақылауды жүзеге асыру жолымен банк кредиторлары мен салымшыларының мүддесiн қорғау жүктеледi. 

1-тармақ өзгертілді ҚР Президентінің 20.05.2000. № 400 жарлығымен
 6-тармақ өзгертілді ҚР Президентінің 21.08.2001. № 668 жарлығымен
 6-тармақ өзгертілді ҚР Президентінің 15.08.2002. № 924 жарлығымен.

6-1. Қазақстан Ұлттық Банкінің бағалы қағаздар рыногын мемлекеттік реттеу органы ретіндегі негізгі міндеттері мыналар: 

1) бағалы қағаздар рыногында қалыптасатын қатынастарды мемлекеттік реттеу; 

2) бағалы қағаздар рыногында инвесторлардың құқықтарын және заңнамалық актілермен қорғалатын мүдделерін қорғау; 

3) бағалы қағаздар рыногының субъектілері сақтауға міндетті талаптарды белгілеу; 

4) бағалы қағаздар рыногының кәсіби қатысушыларының, олардың дербес реттелетін ұйымдарының, бағалы қағаздармен сауда-саттық ұйымдастырушылардың және бағалы қағаздар рыногындағы қызметі лицензиялар немесе рұқсаттар негізінде жүзеге асырылатын басқа да тұлғалардың қызметіне қадағалауды жүзеге асыру; 

5) жеке тұлғалардың - бағалы қағаздар рыногы қатысушыларының кәсіби деңгейін қамтамасыз ету жөніндегі оқыту жүйесін ұйымдастыру. 

6-1-тармақпен толықтырылды ҚР Президентінің 21.08.2001. № 668 жарлығымен.

6-2. Қазақстан Ұлттық Банкiнiң жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметiн мемлекеттiк реттеу және бақылау органы ретiндегi негiзгi мiндеттерi мыналар: 

1) жинақтаушы зейнетақы жүйесi саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруға қатысу; 

2) халықтың жинақталған зейнетақы қаражатын қорғау мақсатында жинақтаушы зейнетақы қорларының тұрақты қызметiн қамтамасыз етуге жәрдемдесу; 

3) жинақтаушы зейнетақы қорлары салымшыларының және/немесе алушыларының мүдделерiн қорғау. 

6-2-тармақпен толықтырылды ҚР Президентінің 15.08.2002. № 924 жарлығымен.

7. Қазақстанның Ұлттық Банкi өзiне жүктелген мiндеттерге сәйкес мынадай негiзгi қызмет атқарады: 

1) Қазақстан Республикасында мемлекеттiк ақша-кредит саясатын жүргiзедi; 

2) Қазақстан Республикасының аумағында банкноттар мен металл 

ақшалардың эмиссиясын жүзеге асырады; 

3) банктердiң банк қызметiн жүзеге асырады; 

4) Yкiметпен және басқа да мемлекеттiк органдармен келiсе отырып, банк, қаржы жөнiндегi кеңесшi және агент қызметiн жүзеге асырады; 

5) банктердiң, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың жұмысына бақылау жасайды және қадағалайды, сонымен бiрге шоғырландырылған негiзде бақылау жасайды және қадағалайды сондай-ақ олардың қызметiн реттейдi; 

6) Қазақстан Республикасында валюталық реттеудi және валюталық бақылауды жүзеге асырады;