Республикалық бюджеттiң атқарылуына сыртқы бақылауды жүргiзу ережесiн бекiту туралы Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті төрағасының 2006 жылғы 8 қыркүйектегі N 57 Қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2006 жылғы 7 қазанда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 4415 болып енгізілді.

1. Қоса берiлiп отырған Республикалық бюджеттiң атқарылуына сыртқы бақылауды жүргiзу ережесi бекiтiлсiн. 

2. Есеп комитетiнiң аппарат басшысы бiр ай мерзiмде Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде осы қаулының мемлекеттiк тiркелуiн қамтамасыз етсiн. 

3. Осы қаулы алғаш ресми жарияланған күнiнен бастап он күнтiзбелiк күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Төраға

1. Республикалық бюджеттiң атқарылуына сыртқы бақылауды жүргiзу ережесi (бұдан әрi - Ереже) Қазақстан Республикасы Бюджет  кодексiне, Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2002 жылғы 5 тамыздағы N 917  Жарлығымен  бекiтiлген Республикалық бюджеттiң атқарылуын бақылау жөнiндегi есеп комитетi (бұдан әрi - Есеп комитетi) туралы ережеге, Мемлекеттiк қаржы бақылауы стандарттарына (бұдан әрi - Стандарттар) және Есеп комитетiнiң регламентiне (бұдан әрi - Регламент) сәйкес әзiрленген. 

Ереже бақылауды жоспарлау, оны жүргiзу, оның нәтижелерiн ресiмдеу тәртiбiн айқындайды.

2. Республикалық бюджеттiң атқарылуына сыртқы бақылау Есеп комитетi жүргiзетiн тәуелсiз мемлекеттiк қаржы бақылауының нысаны болып табылады. 

Сыртқы бақылау (бұдан әрi - бақылау) республикалық бюджетке түсiмдердiң толық және уақтылы түсуiн қамтамасыз ету жөнiндегi, сондай-ақ мемлекет кепiлдiк берген қарыздардың, республикалық бюджеттен мемлекеттiң мiндеттемелерiн өтеуге арнап берiлген қаражаттардың, гранттардың, активтердiң, бюджеттiк инвестициялардың нысаналы, негiздi және тиiмдi пайдаланылуына қатысты бақылау объектiсiнiң қызметiне мониторинг жасайтын, оны салғастырып-тексеретiн, талдайтын және бағалайтын жүйенi бiлдiредi.

3. Бақылау жүргiзуге тартылатын Есеп комитетiнiң қызметкерлерi, мемлекеттiк органдардың, аудиторлық ұйымдардың мамандары және сарапшылар осы Ереженi басшылыққа алады.

4. Бақылау үлгiлерi: 

1) сәйкестiкке бақылау жасау - мемлекеттiк қаржылық бақылау объектiсi (бұдан әрi - бақылау объектiсi) қызметiнiң Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкестiгiн бағалау; 

2) қаржылық есептiлiктi бақылау - бақылау объектiсiнiң қаржылық есептiлiктi жасауының және табыс етуiнiң анықтығын, негiздiлiгiн және уақтылығын бағалау; 

3) тиiмдiлiк бақылауы - iс-шаралардың атқарылу мерзiмiн және күтiлiп отырған нәтижелерге қол жеткiзудiң дәрежесiн, бюджеттiк бағдарламаны iске асыру аяқталғаннан кейiн индикаторларын, байланысқан гранттарды, мемлекет кепiлдiк берген қарыздарды, мемлекет активтерiн үнемдiлiк және өнiмдiлiк бағалауларын қолдана отырып, тексеру. Тиiмдiлiк бақылауы тиiстi iс-шаралардың iске асырылуы аяқталғаннан соң жүргiзiледi, осылардан кейiн салынған қаржыдан нәтиже көру мерзiмi келедi; 

4) нәтижелiлiк бақылауы - бюджеттiк бағдарламаның паспортында белгiленген күтiлiп отырған нәтижелерге қол жеткiзгендiгiн тексеру; 

5) орындылылық бақылауы - бюджеттiк бағдарламаның паспортында белгiленген мақсаттар мен индикаторларға қол жеткiзгендiгiн тексеру; 

6) негiздiлiк (заңдылық) бақылауы - бюджеттiк бағдарламаның паспортында көзделген iс-шараларды iске асыруға арналған бюджет қаражатының, байланысқан гранттардың, мемлекет кепiлдiк берген қарыздардың, мемлекет активтерiнiң пайдаланылуын тексеру.

5. Бақылау түрлерi: 

1) кешендi бақылау - мемлекеттiк қаржы бақылауы объектiсiнiң нақты кезеңдегi қызметiн барлық қаржы-шаруашылық мәселелерi бойынша тексеру және бағалау. 

Кешендi бақылау жүргiзу кезiнде Есеп комитетi республикалық бюджетке барлық салықтардың түрлерi мен басқа да мiндеттi төлемдердiң түсу толықтығы мен уақтылылығы мәселелерi бойынша бақылау объектiсiнiң қызметiн, сонымен бiр мезгiлде әкiмшiсi бақылау объектiсi болып табылатын барлық республикалық бюджеттiк бағдарламаларды тексередi; 

2) тақырыптық бақылау - бақылау объектiсiнiң нақты кезеңдегi қызметiн жекелеген мәселелер бойынша тексеру және бағалау. 

Есеп комитетi бақылау объектiлерi қызметтерiнiң бағыттары бойынша республикалық бюджетке түсетiн салықтардың жекелеген түрлерi мен басқа да мiндеттi төлемдердiң толық және уақтылы түсуi әрi жекелеген бағдарламаларды iске асыруға бөлiнген республикалық бюджет қаражатының мақсатты және тиiмдi жұмсалуы, байланысқан гранттарды, мемлекет активтерiн, мемлекет кепiлдiк берген қарыздарды, мемлекеттiк мекемелердiң иелiгiндегi тауарларды (жұмыстарды, көрсетiлетiн қызметтердi) өткiзуiнен түскен ақшаны пайдалануы мәселелерi жөнiнде тақырыптық бақылау жүргiзедi. 

Бiрыңғай басқару жүйесiнiң түрлi деңгейлерiндегi бiрнеше объектiде бiр мезгiлде тақырыптық бақылау жүзеге асырылуы мүмкiн; 

3) үстеме бақылау - мемлекеттiк қаржы бақылауы объектiсiне қатысты ақпарат алу қажеттiлiгiне байланысты үшiншi тұлғаларды бақылау, ол операциялардың бiрдейлiгiне қарай өзара байланысты құжаттарды салыстырып қарауды бiлдiредi. Үстеме бақылау тек қана бақылаудың негiзгi объектiсiмен өзара қатынастар мәселелерi бойынша және тексерiлiп отырған мәселе шеңберiнде жүргiзiледi.

6. Бақылау жүргiзу кезiнде Есеп комитетi - жоғары қаржы бақылау органы ретiнде мынадай қағидаттарды: 

1) тәуелсiздiк қағидатын; 

2) объективтiлiк қағидатын; 

3) анықтық қағидатын; 

4) ашықтық қағидатын; 

5) құзыреттiлiк қағидатын; 

6) жариялылық қағидатын; 

7) кәсiби этиканы сақтау қағидатын басшылыққа алады.

7. Бақылау республикалық бюджет қаражатының және мемлекет активтерiнiң пайдаланылуына, байланысқан гранттарды, мемлекет активтерiн, мемлекет кепiлдiк берген қарыздарды, мемлекеттiк мекемелердiң иелiгiндегi тауарларды (жұмыстарды, көрсетiлетiн қызметтердi) өткiзуiнен түскен ақшаның пайдаланылуына, республикалық бюджетке түсiмдердiң толық және уақтылы түсуiн қамтамасыз етiлуiне, республикалық бюджеттен түсiмдер сомасының қайтарылуына, мемлекеттiк және салалық (секторлық) бағдарламалардың iске асырылуына, Қазақстан Республикасының Бюджет кодексінде белгіленген өкілеттіктер шегінде мемлекеттік сатып алу туралы заңнаманың сақталуына жан-жақты жүйелi бақылауды қамтамасыз етудiң қажеттiлiгiне сүйене отырып қалыптасатын Есеп комитетiнiң жылдық және тоқсандық жұмыс жоспары негiзiнде жүзеге асырылады. Жылдық және тоқсандық жұмыс жоспарлары Есеп комитетiнiң Регламентiне сәйкес әзiрленiп, бекiтiледi. 

7-тармақ өзгертілді - Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 10.01.2008. № 1 Қаулысымен (08.09.2006 жылғы редакцияны қараңыз).(2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі)

8. Жоспардан тыс бақылау егер ол тақырыптық сипатта болса, Қазақстан Республикасы Президентiнiң бiр жолғы тапсырмалары, Қазақстан Республикасы Парламентi депутаттарының сауалдары, сондай-ақ Есеп комитетiнiң қаулылары мен Есеп комитетi Төрағасының (бұдан әрi - Төраға) тапсырмалары негiзiнде жүзеге асырылады.

9. Бақылау жүргiзу кезiнде Есеп комитетi мәслихаттардың тексеру комиссиялары тарапынан, iшкi бақылау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган тарапынан және iшкi бақылау қызметтерi тарапынан Мемлекеттiк қаржы бақылауы стандарттарының сақталуына бақылауды жүзеге асыра алады.

10. Бақылау жүргiзу рәсiмi: жоспарлау, бақылау, бақылау нәтижелерi бойынша есеп дайындау, бақылау нәтижелерi бойынша қабылданған Есеп комитетiнiң шешiмдерiн iске асыру сияқты төрт кезеңнен тұрады.

11. Жоспарлау бақылаудың бастапқы сатысы болып саналады, жоспарлау барысында тексеруге жататын бақылау oбъектiсiнiң жұмыс iстеу аспектiлерiн зерделеу, бақылаудың ауқымын, мерзiмiн, қажеттi ресурстарын анықтау, жоспарын жасау және бағдарламасын әзiрлеу арқылы бақылаудың ұтымды дайындығын қамтамасыз ету жүргiзiледi.

12. Жоспарлау кезiнде кешендiлiк, үздiксiздiк, оңтайлылық және қаржылық бұрмалаушылық тәуекелдерiне бейiмдiлiк өлшемдерiн басшылыққа алу қажет: 

1) жоспарлау кешендiлiгi - бақылау объектiсiн бастапқы зерделеуден бастап, бақылау бағдарламасын жасағанға дейiнгi жоспарлаудың барлық кезеңдерiнiң өзара байланыстылығы мен келiсе жүргiзiлуi; 

2) жоспарлаудың үздiксiздiгi - бақылауды жүзеге асыратын Есеп комитетi аппаратының қызметкерлерiне, мемлекеттiк органдардың, аудиторлық ұйымдардың мамандарына және сарапшыларға (бұдан әрi - бақылау тобы) берiлген тапсырмалардың кезеңдерi мен мерзiмдерi бойынша өзара байланысты болуын белгiлеу; 

3) жоспарлау оңтайлылығы - бақылаудың түпкiлiктi мақсатына жету үшiн ең аз шығын жұмсай отырып, бақылаудың ең ұтымды нұсқасын таңдау; 

4) қаржылық бұрмалаушылық тәуекелдерiне бейiмдiлiк бұрынғы тексерулердiң нәтижелерiне, қаржылық қызметiнiң сипатына, мемлекет активтерiн, гранттарды, мемлекет кепiлдiк берген қарыздарды басқаруы мен пайдаланылуына мониторинг жасау арқылы анықталады.