ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
Отправить по почте
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» жарлық жобасына құжаттама
Қараңыз: Жолдаманы Қараңыз: Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының сараптамалық қорытындысы
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
1. «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
жоғарыда аталған Жарлықпен бекiтiлген Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында:
«Бағдарлама паспорты» деген бөлімде:
Нысаналы индикаторларында:
«–мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың, оның ішінде мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алған 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«–қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%)»;
«–ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%)»;
«–республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«– республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%)»;
«–үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) ұлғайту» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) арттыру».
«Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері» деген бөлімде:
Нысаналы индикаторларында:
«–мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижесі бойынша Қазақстан Республикасы азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың, оның ішінде мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алған 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«– тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«– қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%)»;
«–ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% )»;
«–республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%)»;
«–үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) арттыру».
«–мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі пәні болашақ оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);
«–он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол:
«алынып тасталсын»;
«–аккредиттеуден өткен Мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10 %)»;
«–Қазақ тілін тілді оқытатын орталықтарда оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылы 30%, 2017 жылғы өсім 70%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол:
«алынып тасталсын»;
«–мемлекеттік тілді білудің «Қазтест» бағдарламасы бойынша Қазақстан Республикасы азаматтарының қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%)»;
«–мемлекеттік тілді білудің «Қазтест» бағдарламасы бойынша мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%)»;
«–қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған азаматтық қызметкерлердің үлесі (2017 жылға – 30% - дан кем емес, 2020 жылға қарай – 70%)» деген жолмен толықтырылсын;
«–көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)»;
«–тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«–ана тілдерін үйретуге арналған әдістемелік көмекпен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«ана тілдеріндегі әдебиеттермен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)»;
«–орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10%)».
«Бағдарламаның негізгі бағыттары, алға қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар» деген бөлімде:
Бірінші бағыт
Мемлекеттік тілді меңгеру
Нысаналы индикаторларында:
«–мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижелері бойынша, Қазақстан Республикаса азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың, оның ішінде мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алған 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«2. Мемлекеттік тілді оқытудың инфрақұрымын дамыту» деген бөлімі:
«Орталықтардың рейтингін жасауға орталық тыңдаушыларының «Қазтест» бағдарламасы бойынша емтиханын тапсыру нәтижелері туралы шынайы мәліметтер негіз болады» деген сөйлемі:
«Орталықтардың рейтингін жасауға орталық тыңдаушыларының қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ сертификатын алу нәтижелері туралы шынайы мәліметтер негіз болады» деп ауыстырылсын.
«Сонымен қоса «Қазтест» бағдарламасының негізінде білім деңгейін жыл сайын бақылаудың жыл сайынғы жүйесін енгізу көзделеді» деген сөйлемі:
«Сонымен қоса қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі негізінде білім деңгейін жыл сайын бақылаудың диагностикалық жүйесін енгізу көзделеді» деп ауыстырылсын.
6 абзац мына сөйлеммен толықтырылсын:
«Қазақ тілін үйренуге қызығушылық танытушы барлық тұлғаларға қазақ тілін үйренуге мүмкіндік туғызатын және оқытушылардың біліктілігін арттыруға бағытталған он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу әдіснамасы мен кері байланыс жүйесін енгізу көзделеді».
Нәтижелі көрсеткіштерінде:
«–мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі пәні болашақ оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес)»;
«–он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол:
«алынып тасталсын».
«–аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10 %)».
«–мемлекеттік тілді оқыту орталықтарында қазақ тілін мемлекеттік қатысу тұрғысынан оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылғы өсім 30%-дан кем емес, 2017 жылғы өсім 70%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол:
«алынып тасталсын».
«–«Қазтест» бағдарламасы бойынша мемлекеттік тілді білу сертификатын алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол:
«–қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)» деп ауыстырылсын.
«–«Қазтест» бағдарламасы бойынша мемлекеттік тілді білу сертификатын алған, мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол:
«–қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)» деп ауыстырылсын.
«–қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша мемлекеттік тілді білу сертификатын алған азаматтық қызшілердің үлесі (2017 жылға – 30% - дан кем емес, 2020 жылға қарай – 70%)» деген жолмен толықтырылсын.
Үшінші бағыт
Қазақстандықтардың тіл мәдениетінің деңгейін арттыру
Нысаналы индикаторларында:
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталыуна қанағаттанушылық дәрежесі 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)»;
«–қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%)»;
«2. Тіл мәдениетін жетілдіру» бөлімінде:
« Толерантты тілдік ортаны сақтау қажеттілігі тіл мәдениетін жетілдіру жөніндегі міндеттердің өзегіне айналып отырғанына дау жоқ. Жұртшылықты, мәдениет және өнер қайраткерлерін, БАҚ өкілдерін кеңінен тарта отырып, Мемлекеттік тіл күнін ұйымдастыру және өткізу, түркі жазбаларына арналған шаралар кешенін ұйымдастыру, сондай-ақ тіл мәдениетін насихаттауға бағытталған шараларды өткізу дәстүрін жалғастыру жұмыстары қажетті шаралар қатарына жатады» деген жол жол мынадай редакцияда жазылсын:
« Толерантты тілдік ортаны сақтау қажеттілігі тіл мәдениетін жетілдіру жөніндегі міндеттердің өзегіне айналып отырғанына дау жоқ. Осы орайда қазақ тіліндегі үздік көркем әдебиеттерді шет тілдеріне аудару және шет мемлекеттерге тарату қажет. Жұртшылықты, мәдениет және өнер қайраткерлерін, БАҚ өкілдерін кеңінен тарта отырып, Мемлекеттік тіл күнін ұйымдастыру және өткізу, түркі жазбаларына арналған шаралар кешенін ұйымдастыру, сондай-ақ тіл мәдениетін насихаттауға бағытталған шараларды өткізу дәстүрін жалғастыру жұмыстары қажетті шаралар қатарына жатады».
Нәтижелі көрсеткіштерінде;
«–көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%)»;
«–тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%)»;
Төртінші бағыт
Лингвистикалық капиталды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау
Нысаналы индикаторларында:
«–ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% )»;
«–республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%)»;
«–үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%)»;
«3. Ағылшын және басқа да шет тілдерін оқып-үйрену» бөлімінде:
«– Шет тілдік мәдениетпен өзара іс-қимыл жасау мақсатында халықаралық ынтымақтастықты кеңейту арқылы үкіметаралық келісімдер аясындағы мәдени-көпшілік іс-шаралар – Шет мемлекеттердің мәдениет күндерін, көрмелер өткізу, көркем және деректі фильмдерді түпнұсқа тілінде көрсету көзделеді» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«– Шет тілдік мәдениетпен өзара іс-қимыл жасау мақсатында халықаралық ынтымақтастықты кеңейту арқылы үкіметаралық келісімдер аясындағы мәдени-көпшілік іс-шаралар – Шет мемлекеттердің мәдениет күндерін, оның ішінде әдебиет күндерін, тіл дамытудың озық тәжірибелерімен алмасуды ұйымдастыру, сондай-ақ көрмелер өткізу, көркем және деректі фильмдерді түпнұсқа тілінде көрсету көзделеді».
Нәтижелі көрсеткіштерінде:
«–ана тілдерін үйретуге арналған әдістемелік көмекпен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–ана тілдеріндегі әдебиеттермен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%)».
«–орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету қызметін ұсынатын, тілдерді оқытатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
«–орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10%)».
2. Қазақстан Республикасының Үкіметі осы Жарлықтан туындайтын шараларды қабылдасын.
3. Осы Жарлық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Президентi Н.Назарбаев
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы жобасына САЛЫСТЫРМА КЕСТЕ
| р /с № | НҚА құрылымдық бөлімі | Қолданыстағы редакция | Ұсынылатын редакция | Негіздеме |
| 1 | Бағдарлама Паспорты | |||
|
| Нысаналы индикаторларында | –мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%); | – мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың, оның ішінде мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі ( қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алған 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%); | Біріздендіру мақсатында « қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ » сөзімен ауыстырылды, «сертификат алған» сөздерімен толықтырылды.
Ересек тұрғындар ұғымы – Қазақстан Республикасының кәмелеттік жасқа толған (18 жастан жоғары) азаматтары.
Бұл көрсеткіш осыған дейін әлеуметтік зерттеулердің нәтижесі бойынша анықталған болатын. Осы ретте, мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесін анықтау үшін қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі ұсынылып отыр.
Индикаторлардың төмендеуі: -мемлекеттік қызметшілердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай – 50%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%); -азаматтық қызметшілердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай – 30%-дан кем емес, 2020 жылға қарай –70%); - мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай – 100%). Осы 3 нәтижелі көрсеткіштің қорытындысы бойынша 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90% көрсеткіші аталған индикатордың нәтижесі болып табылады. Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу және «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 23-бабының үшінші бөлігі, яғни мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасы заңдарымен белгілеу негіздеме болып табылады. Осыған орай, « 2014 жылға – 20%» көрсеткішін алып тастауды және осы көрсеткішті «2017 жылға – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%» деп өзгертуді ұсынамыз. |
| –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%); | –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай –90%); | ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды. 2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар енді қолға алынуда. Осыған орай, « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | ||
| –қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | –қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%); | Терминологиялық қорды реттеу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы Республикалық терминология комиссиясы мақұлданған терминдерді қарап бекіткеннен кейін ғана мүмкін болғандықтан, қазіргі таңда осы Бағдарламада көрсетілген көрсеткіштерге қол жеткізу Комиссия қарауына түсетін материал көлемі мен сапасына байланысты (сапалы терминдерді бекіту мақсатында) қарауға түскен терминдердің барлығы Комиссия мүшелері тарапынан қолдау таппайтындықтан орындалмайды. Сонымен қатар қол жеткізілген көрсеткіштерді өткен көрсеткіштермен салыстыру үшін пайыздық қана емес, уақыт көрсеткіштері де есептелді (комиссияның құрылған жылы және өткен Бағдарламаның аяқталу жылы). Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%» көрсеткішін алып тастауды және оның орнына « 1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% » көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
| -ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%); | -ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% ); | «сақтай отырып» сөзімен толықтырылады. 2011, 2012 жылдары 17 этностың ана тілі, 2013, 2014 жылдары 20 этностың ана тілі оқытылды. 2011-2014 жылдардағы ахуал көрсеткендей, аталған ұлттық-мәдени бірлестіктердің жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, жыл сайын 1 ана тілінен кем емес оқыту курсы ашылса, қолжетімді көрсеткіш болып табылады. Осыған орай, «2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%» көрсеткішін алып тастауды, оның орнына « 2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% » көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
| –республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%); | –республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%); | «тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылып отыр | ||
| –үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) ұлғайту. | –үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) арттыру. | «тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылады.
«ұлғайту» сөзін «арттыру» сөзімен ауыстыру ұсынылады. | ||
| 2. | Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері | |||
| Нысаналы индикаторларында | –мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижесі бойынша Қазақстан Республикасы азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%); | – мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың, оның ішінде мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі ( қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алған 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%); | Біріздендіру мақсатында « қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ » сөзімен ауыстырылды, «сертификат алған» сөздерімен толықтырылды.
Ересек тұрғындар ұғымы – Қазақстан Республикасының кәмелеттік жасқа толған (18 жастан жоғары) азаматтары.
Бұл көрсеткіш осыған дейін әлеуметтік зерттеулердің нәтижесі бойынша анықталған болатын. Осы ретте, мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесін анықтау үшін қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі ұсынылып отыр. Индикаторлардың төмендеуі: -мемлекеттік қызметшілердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай – 50%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%); -азаматтық қызметшілердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай – 30%-дан кем емес, 2020 жылға қарай –70%); - мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай – 100%). Осы 3 нәтижелі көрсеткіштің қорытындысы бойынша 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90% көрсеткіші аталған индикатордың нәтижесі болып табылады. Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу және «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 23-бабының үшінші бөлігі, яғни мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасы заңдарымен белгілеу негіздеме болып табылады. Осыған орай, « 2014 жылға – 20%» көрсеткішін алып тастауды және осы көрсеткішті «2017 жылға – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%» деп өзгертуді ұсынамыз. | |
| –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%); | –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%); | ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды. 2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар енді қолға алынуда. Осыған орай, « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | ||
| –қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | –қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%); | Терминологиялық қорды реттеу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы Республикалық терминология комиссиясы мақұлданған терминдерді қарап бекіткеннен кейін ғана мүмкін болғандықтан, қазіргі таңда осы Бағдарламада көрсетілген көрсеткіштерге қол жеткізу Комиссия қарауына түсетін материал көлемі мен сапасына байланысты (сапалы терминдерді бекіту мақсатында) қарауға түскен терминдердің барлығы Комиссия мүшелері тарапынан қолдау таппайтындықтан орындалмайды. Сонымен қатар қол жеткізілген көрсеткіштерді өткен көрсеткіштермен салыстыру үшін пайыздық ғана емес, уақыт көрсеткіштері де есептелді (комиссияның құрылған жылы және өткен Бағдарламаның аяқталу жылы). Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%» көрсеткішін алып тастауды және оның орнына « 1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% » көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
| -ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%); | -ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% );
| «сақтай отырып» сөзімен толықтырылады. 2011, 2012 жылдары 17 этностың ана тілі, 2013, 2014 жылдары 20 этностың ана тілі оқытылды. 2011-2014 жылдардағы ахуал көрсеткендей, аталған ұлттық-мәдени бірлестіктердің жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, жыл сайын 1 ана тілінен кем емес оқыту курсы ашылса, қолжетімді көрсеткіш болып табылады. Осыған орай, «2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%» көрсеткішін алып тастауды, оның орнына « 2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% » көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
| –республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%); | –республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%); | «тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылды | ||
| –үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға) ұлғайту | –үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) арттыру. | «тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылады.
«ұлғайту» сөзін «арттыру» сөзімен ауыстыру ұсынылады. | ||
| Нәтижелі көрсеткіштерінде | –мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес); | –мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын болашақ қазақ тілі пәні оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес); | «болашақ» сөзімен толықтырылды | |
| –он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%) ; | алынып тасталсын | Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жекешелендірілуіне байланысты көрсеткіштің мақсаты мен орындалу сипаты өзгерді. Аталған көрсеткішке қол жеткізу үшін ҚР Премьер-Министрінің төрағалығымен өткен Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі 2013 жылғы 28 маусымдағы №20-5/07/161 хаттамалық тапсырмасына сәйкес жұмыс жүргізілді. Бірақ бүгінгі таңда мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің әдістерін пайдалана отырып онлайн мектебін құру жекеменшік тарапынан қолдау таппады. Сондай-ақ, жобаның шығын сметасында 1 717 321, 5 млн. теңге қарастырылып отыр (өте үлкен қаржылық шығын). Сондықтан көрсеткішті өзгертілген редакцияда Бірінші бағыттың 3. Мемлекеттік тілді оқыту үдерісін ынталандыруға енгізуді ұсынамыз. | ||
| –аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі ( 2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%); | –аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10 %); | «мемлекеттік тілді» нақтылау мақсатында «(қазақ тілін)» сөзімен толықтырылды.
Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Осыған орай « 2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%» көрсеткішін алып тастауды және (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 10 %) көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
| –Қазақ тілін тілді оқытатын орталықтарда оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылы 30%-, 2017 жылғы өсім 70%, 2020 жылға қарай – 100%);
| алынып тасталсын | Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Қала, облыс, аудандардағы жергілікті жерден қаржыландыратын 89 орталықтың 16-сы, Астана, Алматы қалалары және облыстық орталықтардан құрылған, сәйкесінше онда оқитындардың саны да көп. Жекешелендіру тізіміне облыстық 9 орталық енгізілген. Сондай-ақ, 2013 жылы жергілікті органдардан 31 291 тыңдаушы оқыды, 2014 жылдан бастап жекешелендіру тізіміне енген 39 орталықтан 17 865 тыңдаушы оқытылмайды. Бұл жалпы тыңдаушылардың 57%. Аталған өзгерістерге байланысты мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жағдайы басқаша сипатта қадағаланатын болады. Сондықтан аталған көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз. | ||
| –мемлекеттік тілді білудің «Қазтест» бағдарламасы бойынша Қазақстан Республикасы азаматтарының қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%); | –қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%); | Біріздендіру мақсатында «қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша » сөздерімен ауыстырылды | ||
| –мемлекеттік тілді білудің «Қазтест» бағдарламасы бойынша мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%);
| –қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай 100%); | Біріздендіру мақсатында «қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша » сөздерімен ауыстырылды | ||
| болмаған | –қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған азаматтық қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай – 30% - дан кем емес, 2020 жылға қарай – 70%) . | 1-нысаналы индикаторға қол жеткізу үшін 3-нәтижелі көрсеткіш ретінде қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алуы тиіс ересек тұрғындардың міндетті құрамдас бөлігі азаматтық қызметкершілер деп қарастырылады. | ||
| –көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | –көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | ҚР Президентінің «Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік жұмыс үшін жағдайды жақсарту жөніндегі түбегейлі шаралар туралы» 2014 жылғы 27 ақпандағы № 757 Жарлығының 1-тармағына сәйкес шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторий жарияланды. Осыған орай «2014 жылға қарай – 30%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | ||
| –тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%); | –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%); | Техникалық қателікке байланысты «терминологиялық» сөзі «ономастикалық» сөзімен ауыстырылды.
ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды. 2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар 2014 жылдан басталды. Осыған орай « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | ||
| -ана тілдерін үйретуге арналған әдістемелік көмекпен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | -ана тілдеріндегі әдебиеттермен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | «ана тілдерін үйретуге арналған әдістемелік көмекпен қамтылған» сөздері «ана тілдеріндегі әдебиеттермен қамтылған» сөздерімен ауыстырылды
| ||
| –орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%). | –орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10%).
| «мемлекеттік тіл» ұғымы алынып тасталды.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Осыған орай «(2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%)» көрсеткішін алып тастап, оның орнына (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 10%) көрсеткішін енгізуді ұсынамыз.
| ||
| 3. | Бағдарламаның негізгі бағыттары, алға қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар | |||
| Бірінші бағыт Мемлекеттік тілді меңгеру | ||||
| Нысаналы индикаторларында | –мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижелері бойынша, Қазақстан Республикаса азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%); | – мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың, оның ішінде мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі ( қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алған 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%); | Біріздендіру мақсатында « қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ » сөзімен ауыстырылды, «сертификат алған» сөздерімен толықтырылды.
Ересек тұрғындар ұғымы – Қазақстан Республикасының кәмелеттік жасқа толған (18 жастан жоғары) азаматтары.
Бұл көрсеткіш осыған дейін әлеуметтік зерттеулердің нәтижесі бойынша анықталған болатын. Осы ретте, мемлекеттік қызметшілердің, азаматтық қызметшілердің және мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесін анықтау үшін қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі ұсынылып отыр.
Индикаторлардың төмендеуі: -мемлекеттік қызметшілердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай – 50%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%); -азаматтық қызметшілердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай – 30%-дан кем емес, 2020 жылға қарай –70%); - мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ тапсырудың нәтижесі бойынша сертификат алғандардың үлесі (2017 жылға қарай кемінде 50%, 2020 жылға қарай – 100%). Осы 3 нәтижелі көрсеткіштің қорытындысы бойынша 2017 жылға қарай – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90% көрсеткіші аталған индикатордың нәтижесі болып табылады. Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу және «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 23-бабының үшінші бөлігі, яғни мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасы заңдарымен белгілеу негіздеме болып табылады. Осыған орай, « 2014 жылға – 20%» көрсеткішін алып тастауды және осы көрсеткішті «2017 жылға – 40%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 90%» деп өзгертуді ұсынамыз. | |
| 2. Мемлекеттік тілді оқытудың инфрақұрымын дамыту | ||||
|
| Орталықтардың рейтингін жасауға орталық тыңдаушыларының «Қазтест» бағдарламасы бойынша емтиханын тапсыру нәтижелері туралы шынайы мәліметтер негіз болады. | Орталықтардың рейтингін жасауға орталық тыңдаушыларының қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ сертификатын алу нәтижелері туралы шынайы мәліметтер негіз болады. | Біріздендіру мақсатында «қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ сертификатын алу» сөздерімен ауыстырылды | |
| 3.Мемлекеттік тілді оқыту үдерісін ынталандыру | ||||
|
| Сонымен қоса «Қазтест» бағдарламасының негізінде білім деңгейін жыл сайын бақылаудың жыл сайынғы жүйесін енгізу көзделеді
| Сонымен қоса қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі негізінде білім деңгейін жыл сайын бақылаудың диагностикалық жүйесін енгізу көзделеді. | Біріздендіру мақсатында «Қазтест» бағдарламасының» сөзін «қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі» сөздерімен ауыстырылады.
«жыл сайынғы» сөзі «диагностикалық» сөзімен ауыстырылды | |
| Болмаған | 6 абзац мына сөйлеммен толықтырылсын «Қазақ тілін үйренуге қызығушылық танытушы барлық тұлғаларға қазақ тілін үйренуге мүмкіндік туғызатын және оқытушылардың біліктілігін арттыруға бағытталған он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу әдіснамасы мен кері байланыс жүйесін енгізу көзделеді» | Нәтижелі көрсеткіштен алынуға байланысты мәтін толықтырылды | ||
| Нәтижелі көрсеткіштерінде | –мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес); | –мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын болашақ қазақ тілі пәні оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес); | «болашақ» сөзімен толықтырылды | |
| –он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%); | алынып тасталсын | Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жекешелендіріліне байланысты көрсеткіштің мақсаты мен орындалу сипаты өзгерді. Аталған көрсеткішке қол жеткізу үшін ҚР Премьер-Министрінің төрағалығымен өткен Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі 2013 жылғы 28 маусымдағы №20-5/07/161 хаттамалық тапсырмасына сәйкес, жұмыс жүргізілді. Бірақ бүгінгі таңда мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің әдістерін пайдалана отырып онлайн мектебін құру жекеменшік тарапынан қолдау таппады. Сондай-ақ, жобаның шығын сметасында 1 717 321, 5 млн. теңге қарастырылып отыр (өте үлкен қаржылық шығын). Сондықтан көрсеткішті өзгертілген редакцияда Бірінші бағыттың 3.Мемлекеттік тілді оқыту үдерісін ынталандыруға енгізуді ұсынамыз. | ||
| –аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі ( 2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%); | –аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 10 %); | «мемлекеттік тілді» нақтылау мақсатында «(қазақ тілін)» сөзімен толықтырылды.
Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Осыған орай « 2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%» көрсеткішін алып тастауды және (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 10 %) көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
| –мемлекеттік тілді оқыту орталықтарында қазақ тілін мемлекеттік қатысу тұрғысынан оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылғы өсім 30%-дан кем емес, 2017 жылғы өсім 70%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%); | алынып тасталсын | Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Қала, облыс, аудандардағы жергілікті жерден қаржыландыратын 89 орталықтың 16-сы Астана, Алматы қалалары және облыстық орталықтардан құрылған, сәйкесінше онда оқитындардың саны да көп. Жекешелендіру тізіміне облыстық 9 орталық енгізілген. Сондай-ақ, 2013 жылы жергілікті органдардан 31291 тыңдаушы оқыды, ал алдағы жылдары жекешелендіру тізіміне енген 39 орталықтан 17865 тыңдаушы оқытылмайды. Бұл жалпы тыңдаушылардың 57%. Алдағы уақытта мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жағдайы басқаша сипатта қадағаланатын болады. Сондықтан аталған көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз. | ||
|
|
| –«Қазтест» бағдарламасы бойынша мемлекеттік тілді білу сертификатын алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі ( 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | –қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызметшілердің үлесі ( 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | Біріздендіру мақсатында «қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ» сөздерімен ауыстырылды |
|
| –«Қазтест» бағдарламасы бойынша мемлекеттік тілді білу сертификатын алған, мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі ( 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | –қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған мемлекеттік қызмет көрсететін ұйымдардағы қызметкерлердің үлесі ( 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | «қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ» сөздерімен ауыстырылды | |
| Көрсеткіш болмаған | –қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алған азаматтық қызметшілердің үлесі (2017 жылға қарай – 30% - дан кем емес, 2020 жылға қарай – 70%) . | 1-нысаналы индикорға қол жеткізу үшін 3-нәтижелі көрсеткіш ретінде қазақ тілін меңгеру деңгейін бағалайтын ҚАЗТЕСТ жүйесі бойынша сертификат алуы тиіс ересек тұрғындардың міндетті құрамдас бөлігі азаматтық қызметкершілер деп қарастырылады. | ||
|
| Үшінші бағыт Қазақстандықтардың тіл мәдениетінің деңгейін арттыру | |||
| Нысаналы индикаторларында | –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%); | –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталыуна қанағаттанушылық дәрежесі 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%) | ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды. 2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар 2014 жылдан басталды. Осыған орай « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | |
| –қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | –қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5%); | Терминологиялық қорды реттеу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы Республикалық терминология комиссиясы мақұлданған терминдерді қарап бекіткеннен кейін ғана мүмкін болғандықтан, қазіргі таңда осы Бағдарламада көрсетілген көрсеткіштерге қол жеткізу Комиссия қарауына түсетін материал көлемі мен сапасына байланысты (сапалы терминдерді бекіту мақсатында) қарауға түскен терминдердің барлығы Комиссия мүшелері тарапынан қолдау таппайтындықтан орындалмайды. Сонымен қатар қол жеткізілген көрсеткіштерді өткен көрсеткіштермен салыстыру үшін пайыздық қана емес, уақыт көрсеткіштері де есептелді (комиссияның құрылған жылы және өткен Бағдарламаның аяқталу жылы). Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%» көрсеткішін алып тастауды және оның орнына « 1998-2010 жылдардағы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% » көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | ||
|
| 2. Тіл мәдениетін жетілдіру | |||
|
| Толерантты тілдік ортаны сақтау қажеттілігі тіл мәдениетін жетілдіру жөніндегі міндеттердің өзегіне айналып отырғанына дау жоқ. Жұртшылықты, мәдениет және өнер қайраткерлерін, БАҚ өкілдерін кеңінен тарта отырып, Мемлекеттік тіл күнін ұйымдастыру және өткізу, түркі жазбаларына арналған шаралар кешенін ұйымдастыру, сондай-ақ тіл мәдениетін насихаттауға бағытталған шараларды өткізу дәстүрін жалғастыру жұмыстары қажетті шаралар қатарына жатады. | Толерантты тілдік ортаны сақтау қажеттілігі тіл мәдениетін жетілдіру жөніндегі міндеттердің өзегіне айналып отырғанына дау жоқ. Осы орайда қазақ тіліндегі үздік көркем әдебиеттерді шет тілдеріне аудару және шет мемлекеттерге тарату қажет. Жұртшылықты, мәдениет және өнер қайраткерлерін, БАҚ өкілдерін кеңінен тарта отырып, Мемлекеттік тіл күнін ұйымдастыру және өткізу, түркі жазбаларына арналған шаралар кешенін ұйымдастыру, сондай-ақ тіл мәдениетін насихаттауға бағытталған шараларды өткізу дәстүрін жалғастыру жұмыстары қажетті шаралар қатарына жатады. | «Осы орайда қазақ тіліндегі үздік көркем әдебиеттерді шет тілдеріне аудару және тарату қажет» сөйлемімен толықтырылды.
Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының тапсырмасы | |
| Нәтижелі көрсеткіштерінде | –көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | –көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%); | ҚР Президентінің «Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік жұмыс үшін жағдайды жақсарту жөніндегі түбегейлі шаралар туралы» 2014 жылғы 27 ақпандағы № 757 Жарлығының 1-тармағына сәйкес шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторий жарияланды. Осыған орай «2014 жылға қарай – 30%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | |
| –тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%); | –тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%); | Техникалық қателікке байланысты «терминологиялық» сөзі «ономастикалық» сөзімен ауыстырылды.
ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды. 2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар 2014 жылдан басталды. Осыған орай « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз. | ||
|
| Төртінші бағыт Лингвистикалық капиталды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау | |||
| Нысаналы индикаторларында | -ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%); | -ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% ); | «сақтай отырып» сөзімен толықтырылады. 2011, 2012 жылдары 17 этностың ана тілі, 2013, 2014 жылдары 20 этностың ана тілі оқытылды. 2011-2014 жылдардағы ахуал көрсеткендей, аталған ұлттық-мәдени бірлестіктердің жанындағы ана тілдерін оқытатын курстарды сақтай отырып, жыл сайын 1 ана тілінен кем емес оқыту курсы ашылса, қолжетімді көрсеткіш болып табылады. Осыған орай, «2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%» көрсеткішін алып тастауды, оның орнына « 2014 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда жыл сайын өсімі – 5% » көрсеткішін енгізуді ұсынамыз. | |
| –республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%); | –республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%); | «тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылды | ||
| –үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін). | –үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін). | «тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылды | ||
|
| 3. Ағылшын және басқа да шет тілдерін оқып-үйрену | |||
|
| – Шет тілдік мәдениетпен өзара іс-қимыл жасау мақсатында халықаралық ынтымақтастықты кеңейту арқылы үкіметаралық келісімдер аясындағы мәдени-көпшілік іс-шаралар – Шет мемлекеттердің мәдениет күндерін, көрмелер өткізу, көркем және деректі фильмдерді түпнұсқа тілінде көрсету көзделеді. | – Шет тілдік мәдениетпен өзара іс-қимыл жасау мақсатында халықаралық ынтымақтастықты кеңейту арқылы үкіметаралық келісімдер аясындағы мәдени-көпшілік іс-шаралар – Шет мемлекеттердің мәдениет күндерін, оның ішінде әдебиет күндерін, тіл дамытудың озық тәжірибелерімен алмасуды ұйымдастыру, сондай-ақ көрмелер өткізу, көркем және деректі фильмдерді түпнұсқа тілінде көрсету көзделеді. | «оның ішінде әдебиет күндерін, тіл дамытудың озық тәжірибелерімен алмасуды ұйымдастыру» деген сөздермен толықтырылды. | |
| Нәтижелі көрсеткіштерінде | -ана тілдерін үйретуге арналған әдістемелік көмекпен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | -ана тілдеріндегі әдебиеттермен қамтылған ұлттық-мәдени бірлестіктері бар этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%); | «ана тілдерін үйретуге арналған әдістемелік көмекпен қамтылған» сөздері «ана тілдеріндегі әдебиеттермен қамтылған» сөздерімен ауыстырылды
| |
| –орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%). | –орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын оқыту орталықтарының үлесі (2017 жылдан бастап жыл сайынғы өсімі – 10%).
| «мемлекеттік тіл» ұғымы алынып тасталды.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Осыған орай «(2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%)» көрсеткішін алып тастап, оның орнына (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 10%) көрсеткішін енгізуді ұсынамыз.
| ||
Министр А. Мұхамедиұлы
Эта возможность доступна только для зарегистрированных пользователей. Пожалуйста, войдите или зарегистрируйтесь. |
|
| Регистрация | |
