• Мое избранное
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы туралы» қаулы жобасына құжаттама

Отправить по почте

Toggle Dropdown
  • Комментировать
  • Поставить закладку
  • Оставить заметку
  • Информация new
  • Редакции абзаца

«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы туралы» қаулы жобасына құжаттама

Қараңыз: Жолдаманы
Жоба
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы туралы
  Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
  Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы енгізілсін.
 Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі К. Мәсімов
Жоба
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
 ҚАУЛЫ ЕТЕМІН:
  1. «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына мынадай өзгерістер мен толықтырулар (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 43, ст. 555) енгізілсін:  
  жоғарыда аталған Жарлықпен бекiтiлген Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында:
  «Бағдарлама паспорты» деген бөлімде:
 нысаналы индикаторларында:
 «мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай - 70%, 2017 жылға қарай – 80%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 95%);»;
 «мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%);»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «қазақ тілінде әзірленген инновациялық (интерактивті және интенсивті) өнімдердің үлесі (2014 жылмен салыстырғанда жыл сайын өсімі - 10%);»;
 «тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
  «тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);»;
 «қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
  «қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының (публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері ) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);»;
  «республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 93%);»;
 «ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
  «ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);»;
  «республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23%);»;
  «үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) ұлғайту;» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17%).»;
 «Қазіргі ахуалды талдау» бөлімшесінде:
 жетінші абзацта:
  «-мемлекеттік тілді оқытудың әдістемелік базасы әзірлену үстінде «көп деңгейлі оқу-әдістемелік кешендер, жалпы таралымы 720 мың дана 10 түрлі сөздік, жалпы таралымы 260 мың дана екі және үштілді 8 салалық сөздік жарын көрді);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
  «-Қазақ тілін шет тілі немесе екінші тіл ретінде» үздіксіз білім беру моделі арқылы оқытудың типтік бағдарламасы мен оқу-әдістемелік кешені қалыптасты (қазақ тілін меңгертудің лексикалық минимумы, грамматикалық анықтағыш, оқу-әдістемелік құралы және т.б.);»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
  «Сондай-ақ қазақ тілін оқыту орталықтарын аккредиттеу жүйесінің әдіснамасы әзірленді;»;
  сегізінші абзацта;
  «-мемлекеттік тілді меңгеру процесіне жаңа ақпараттық технологияларды енгізу мақсатында интернет-портал құрылып, тұрақты түрде жаңартылып отырады (сервистің 20-дан астам түрі, әлемнің 50 елін қамтитын белсенді тұтынушылар аудиториясы бар);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
  «-мемлекеттік тілді меңгеру үдерісіне жаңа ақпараттық технологияларды енгізу мақсатында сервистің 20-дан астам түрі қамтылған интернет-портал құрылып, тұрақты түрде жаңартылып отырады;»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «Қазақ тілінің лексикалық қорын жетілдіру және жүйелеу мақсатында «Ономастика мәселесі бойынша Қазақстан Республикасының бірқатар заң актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды (21.01.2013ж. № 72-V). Сонымен қатар жаңа заңның нормаларын реттейтін механизмі ретінде заңға тәуелді нормативтік-құқықтық актілер қабылданды.»;
 он үшінші абзацта:
  «Қоғамдағы мемлекеттік тілді меңгерудің әркелкі деңгейі. Бұл  проблемалы аспект мемлекеттік тілді оқытудың бірыңғай әдіснамасы мен стандарттарының, қазақ тілі оқытушылары мен мамандарының даярлық деңгейінің төмендігімен, қазақ тілін оқыту инфрақұрылымы қызметінің бірыңғай стандарттарының болмауымен, мемлекеттік тілді меңгеру процесін ынталандыру және мониторинг жасау жүйесінің болмауымен тікелей байланысты.» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
  «Қоғамдағы мемлекеттік тілді меңгерудің әркелкі деңгейі. Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 23-бабына, сондай-ақ қызметшілердің қызметтік міндеттерін орындауда қажетті деңгейде мемлекеттік тілді меңгеруі үшін шаралар қолдану мақсатында «мемлекеттік тілді білуі қажет қызметшілердің тізбесін» анықтау қажет.»;
  «Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері» деген бөлімде:  
  Бағдарламалық мақсаттарында:
  тармақшада:
   «Мемлекеттік тіл – ұлт бірлігінің басты факторы;» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «Мемлекеттік тілді меңгеруге қол жеткізу және оның тиімді жолдары;»;
 нысаналы индикаторларында:
 «мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижесі бойынша Қазақстан Республикасы азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай - 70%, 2017 жылға қарай – 80%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 95%);»;  
 «мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%);»;
 «тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);»;
 «қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының (публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);»;
  «республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 93%);»;
 «ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);»;
 «республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23%);»;
 «үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға) ұлғайту.» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17%).»;
 нәтижелі көрсеткіштерінде:
 «мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын болашақ қазақ тілі пәні оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);»;
 «он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол алынып тасталсын;
  «аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі (2015 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 «Қазақ тілін тілді оқытатын орталықтарда оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылы 30%, 2017 жылғы өсім 70%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол алынып тасталсын;  
 «көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);»;
 «тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «2010 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда терминологиялық қорды реттеу бойынша мақұлданған салалық терминдердің үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 «орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол алынып тасталсын;  
 «Бағдарламаның негізгі бағыттары, алға қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар» деген бөлімде:
 бірінші бағыт – мемлекеттік тілді меңгеру
 нысаналы индикаторларында:
 «мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижелері бойынша, Қазақстан Республикасы азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 70%, 2017 жылға қарай – 80%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 95%);»;  
  нәтижелі көрсеткіштерінде:
 «мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын болашақ қазақ тілі пәні оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);»;
 «он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол алынып тасталсын;
 «аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі (2015 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 «мемлекеттік тілді оқыту орталықтарында қазақ тілін мемлекеттік қатысу тұрғысынан оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылғы өсім 30%-дан кем емес, 2017 жылғы өсім 70%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%)» деген жол алынып тасталсын;
 екінші бағыт – мемлекеттік тілді көпшіліктің қолдануына қол жеткізу және оның пайдалану аясын кеңейту
 нысаналы индикаторларында:
 «мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%).» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%).»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «қазақ тілінде әзірленген инновациялық (интерактивті және интенсивті) өнімдердің үлесі (2014 жылмен салыстырғанда жыл сайын өсімі - 10%;»;
 1-тармақта:
 «Мемлекеттік тілді қолдану мәртебесін арттыру» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «Мемлекеттік тілді БАҚ және азаматтық қоғам институттарында кеңінен қолдану»;
 нәтижелі көрсеткіштерінде:
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «спорттық-бұқаралық, мәдени-көріністік және басқа да іс-шаралардың мемлекеттік тілде өткізу үлесін (2014 жылмен салыстырғанда 2017 жылдан бастап жыл сайын өсім –10%);»;
 үшінші бағыт – Қазақстандықтардың тіл мәдениетінің деңгейін арттыру
 нысаналы индикаторларында:
 «тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);»;
 «қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының (публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);»;
 1-тармақта:
 бесінші абзац мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «Сонымен қатар қазақ жазуының тарихын терең зерделей отырып, уақыт талабына сәйкес бейімдеу, оңтайландыру шараларын қолға алу қажет. Оның ішінде қазақ әліпбиін латын қарпіне көшіру мәселелерін зерттеу, қазақ тілін жаңғыртуға жағдай туғызатын шешімдер қабылдау қарастырылады.»;
 2-тармақта:
 мынадай мазмұндағы жолмен толықтырылсын:  
 «Қоғамның мәдени дәрежесін көтеру бағытындағы әрбір қадам, алдымен тіл мәдениеті, жазу, сөйлеу өнерін дұрыс жолға қою, оны үздіксіз жетілдіруді қажет етеді.»;
 нәтижелі көрсеткіштерінде:
 «көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 «тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «2010 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда терминологиялық қорды реттеу бойынша мақұлданған салалық терминдердің үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);»;
 төртінші бағыт – лингвистикалық капиталды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау
 нысаналы индикаторларында:
 «республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 90%);» %);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 93%);»;
 «ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);»;
 «республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%);» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23%);»;
 «үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін).» деген жол мынадай редакцияда жазылсын:
 «үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17%).»;
 нәтижелі көрсеткіштерінде:
 «орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету қызметін ұсынатын, тілдерді оқытатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%).» деген жол алынып тасталсын.
  2. Қазақстан Республикасының Үкіметі осы Жарлықтан туындайтын шараларды қабылдасын.  
 3. Осы Жарлық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
 Қазақстан Республикасының Президентi Н. Назарбаев
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы жобасына САЛЫСТЫРМА КЕСТЕ
 

р / с

НҚА құрылымдық бөлімі

Қолданыстағы редакция

Ұсынылатын редакция

Негіздеме

1

Бағдарлама Паспорты



Нысаналы индикаторларында

мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесін («Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%);

мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай - 70%, 2017 жылға қарай – 80%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 95%);

Ересек тұрғындар ұғымы – Қазақстан Республикасының кәмелеттік жасқа толған (18 жастан жоғары) азаматтары.





Бұл көрсеткіш осыған дейін 2011, 2012, 2013 жылдары әлеуметтік зерттеулердің нәтижесі бойынша анықталған болатын. Бұдан әрі де осы бағытта анықталатын болады.

2013 жылы мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 68,9 %-ды құрап отыр.





«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік тіл саясаты мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» тапсырмасы ҚР Мемлекеттік хатшының 2012 жылғы 21 мамырдағы №1973 тапсырмасына сәйкес «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заң жобасын дайындау тапсырмасымен ауыстырылды.





Осыған орай, бүгінгі күнге дейін «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 23-бабының үшінші бөлігі, яғни мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасы заңдарымен белгілеу мүмкін болмай отыр.





Сондай-ақ, «Қазтест» тапсыру нәтижесі бойынша барлық ересек тұрғындарды сертификаттармен қамту және олардан «Қазтест» емтиханын талап ете отырып, сұранысты арттыру негізсіз және өте шығынды. Мұндағы басты мақсат – мемлекеттік тілді үйренуге деген қоғамда оң пікір қалыптастыру, азаматтарға қажеттілікті тудыру.





Осыған орай, «Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша » алып тастауды ұсынамыз.



мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%);

мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%);

2013 жылы мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі 54%-ды құрады.





Осыған орай, «2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%» көрсеткішін «2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

болмаған

қазақ тілінде әзірленген инновациялық (интерактивті және интенсивті) өнімдердің үлесі (2014 жылмен салыстырғанда жыл сайын өсімі - 10%);

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы





Сондай-ақ инновациялық өнімдерді әзірлеу үшін «Мемлекеттік тілді дамыту және Қазақстан халқының басқа да тілдерін дамыту» 004 бағдарламасымен қаржы қаралғандықтан аталған индикаторды жүзеге асыру қосымша қаржыны талап етпейді







тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);

тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай –90%);

ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды.

2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. ҚР Үкіметінің 2014 жылғы 24 ақпандағы «Әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту кезінде тиісті аумақ халқының пікірін ескеру қағидаларын бекіту туралы» қаулысы бекітілді.

Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар енді қолға алынуда.





Осыған орай, « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз.

қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);

қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);

Терминологиялық қорды реттеу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы Республикалық терминология комиссиясы мақұлданған терминдерді қарап бекіткеннен кейін ғана мүмкін болғандықтан, қол жеткізілген көрсеткіштерді өткен көрсеткіштермен салыстыру үшін пайыздық қана емес, уақыт көрсеткішін (өткен Бағдарламаның аяқталу жылы, яғни 2010 ж.) қолдану қажет.





Осыған орай, « 2010 жылмен салыстырғанда » сөздерімен толықтыруды ұсынамыз.

болмаған

тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының (публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері ) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);

Тіл мәдениеті нормалары: публицистикалық стиль, ғылыми стиль, ресми стиль, ауызекі сөйлеу стилі т.б.





Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы

Аталған көрсеткіш әлеуметтік зерттеулердің нәтижесінде анықталатын болады



республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 90%);

республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 93%);



























Республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 90,7%, 2012 жылы 92,7, 2013 жылы 92,6%-ды құрап отыр.



Бүгінгі таңда басты мақсат – орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың қазіргі жағдайын сақтап тұру.



Осыған орай, «2020 жылға қарай - 90%» көрсеткішін «2020 жылға қарай - 93%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);

ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);

Көрсеткіштерді анықтаудың әдісін нақтылау үшін салыстырмалы уақыт көрсеткішін (өткен Бағдарламаның аяқталу жылы, яғни 2010 ж.) қолдану қажет.



Осыған орай, «2010 жылмен салыстырғанда» сөздерін толықтыруды ұсынамыз.

республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%);

республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23%);

«тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылып отыр.





Республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 7,6%, 2012 жылы 11,6%, 2013 жылы 16,6%-ды құрап отыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%) » көрсеткішін « 2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23% » көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) ұлғайту.

үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17%).

«тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылады.





Республикадағы үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 5,5%, 2012 жылы 7,8%, 2013 жылы 10,5%-ды құрап отыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15% » көрсеткішін « 2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17% » көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.



Қазіргі ахуалды талдау





-мемлекеттік тілді оқытудың әдістемелік базасы әзірлену үстінде «көп деңгейлі оқу-әдістемелік кешендер, жалпы таралымы 720 мың дана 10 түрлі сөздік, жалпы таралымы 260 мың дана екі және үштілді 8 салалық сөздік жарын көрді);

-«Қазақ тілін шет тілі немесе екінші тіл ретінде» үздіксіз білім беру моделі арқылы оқытудың типтік бағдарламасы мен оқу-әдістемелік кешені қалыптасты (қазақ тілін меңгертудің лексикалық минимумы, грамматикалық анықтағыш, оқу-әдістемелік құралы және т.б.);



Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы







болмаған

«Сондай-ақ қазақ тілін оқыту орталықтарын аккредиттеу жүйесінің әдіснамасы әзірленді;»;



Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы







-мемлекеттік тілді меңгеру процесіне жаңа ақпараттық технологияларды енгізу мақсатында интернет-портал құрылып, тұрақты түрде жаңартылып отырады (сервистің 20-дан астам түрі, әлемнің 50 елін қамтитын белсенді тұтынушылар аудиториясы бар);

-мемлекеттік тілді меңгеру үдерісіне жаңа ақпараттық технологияларды енгізу мақсатында сервистің 20-дан астам түрі қамтылған интернет-портал құрылып, тұрақты түрде жаңартылып отырады;

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы







болмаған

Қазақ тілінің лексикалық қорын жетілдіру және жүйелеу мақсатында «Ономастика мәселесі бойынша Қазақстан Республикасының бірқатар заң актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қабылданды (21.01.2013ж. № 72-V). Сонымен қатар жаңа заңның нормаларын реттейтін механизмі ретінде заңға тәуелді нормативтік-құқықтық актілер қабылданды.



Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы







Қоғамдағы мемлекеттік тілді меңгерудің әркелкі деңгейі. Бұл проблемалы аспект мемлекеттік тілді оқытудың бірыңғай әдіснамасы мен стандарттарының, қазақ тілі оқытушылары мен мамандарының даярлық деңгейінің төмендігімен, қазақ тілін оқыту инфрақұрылымы қызметінің бірыңғай стандарттарының болмауымен, мемлекеттік тілді меңгеру процесін ынталандыру және мониторинг жасау жүйесінің болмауымен тікелей байланысты.

Қоғамдағы мемлекеттік тілді меңгерудің әркелкі деңгейі. Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 23-бабына, сондай-ақ қызметшілердің қызметтік міндеттерін орындауда қажетті деңгейде мемлекеттік тілді меңгеруі үшін шаралар қолдану мақсатында «мемлекеттік тілді білуі қажет қызметшілердің тізбесін» анықтау қажет.







Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы



2.

Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері

Бағдарламалық мақсаттарында

Мемлекеттік тіл – ұлт бірлігінің басты факторы;

Мемлекеттік тілді меңгеруге қол жеткізу және оның тиімді жолдары;







Бағдарламаның бірінші мақсаты « Мемлекеттік тілді меңгеруге қол жеткізу және оның тиімді жолдары »

мақсатымен ауыстырылсын.





Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы



Нысаналы индикаторларында

мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихат тапсырудың нәтижесі бойынша Қазақстан Республикасы азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%);

мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай - 70%, 2017 жылға қарай – 80%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 95%);

Ересек тұрғындар ұғымы – Қазақстан Республикасының кәмелеттік жасқа толған (18 жастан жоғары) азаматтары.





Бұл көрсеткіш осыған дейін 2011, 2012, 2013 жылдары әлеуметтік зерттеулердің нәтижесі бойынша анықталған болатын. Бұдан әрі де осы бағытта анықталатын болады.

2013 жылы мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 68,9 %-ды құрап отыр.





«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік тіл саясаты мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» тапсырмасы ҚР Мемлекеттік хатшының 2012 жылғы 21 мамырдағы №1973 тапсырмасына сәйкес «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заң жобасын дайындау тапсырмасымен ауыстырылды.





Осыған орай, бүгінгі күнге дейін «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 23-бабының үшінші бөлігі, яғни мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасы заңдарымен белгілеу мүмкін болмай отыр.

Сондай-ақ, «Қазтест» тапсыру нәтижесі бойынша барлық ересек тұрғындарды сертификаттармен қамту және олардан «Қазтест» емтиханын талап ете отырып, сұранысты арттыру негізсіз және өте шығынды. Мұндағы басты мақсат – мемлекеттік тілді үйренуге деген қоғамда оң пікір қалыптастыру, азаматтарға қажеттілікті тудыру.





Осыған орай, «Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша » алып тастауды ұсынамыз.

мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%);

мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%);

2013 жылы мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі 54%-ды құрады.





Осыған орай, «2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%» көрсеткішін «2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);

тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай –90%);

ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды.

2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. ҚР Үкіметінің 2014 жылғы 24 ақпандағы «Әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту кезінде тиісті аумақ халқының пікірін ескеру қағидаларын бекіту туралы» қаулысы бекітілді.

Жаңа қабылданған Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар енді қолға алынуда.





Осыған орай, « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз.

қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);

қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);

Терминологиялық қорды реттеу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы Республикалық терминология комиссиясы мақұлданған терминдерді қарап бекіткеннен кейін ғана мүмкін болғандықтан, қол жеткізілген көрсеткіштерді өткен көрсеткіштермен салыстыру үшін пайыздық қана емес, уақыт көрсеткішін (өткен Бағдарламаның аяқталу жылы, яғни 2010 ж.) қолдану қажет.





Осыған орай, « 2010 жылмен салыстырғанда » сөздерімен толықтыруды ұсынамыз.



болмаған

тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының (публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);

Тіл мәдениеті нормалары: публицистикалық стиль, ғылыми стиль, ресми стиль, ауызекі сөйлеу стилі т.б.





Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы

Аталған көрсеткіш әлеуметтік зерттеулердің нәтижесінде анықталатын болады



республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 90%);

республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 93%);

Республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 90,7%, 2012 жылы 92,7, 2013 жылы 92,6%-ды құрап отыр. Бүгінгі таңда басты мақсат – орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың қазіргі жағдайын сақтап тұру.

Осыған орай, «2020 жылға қарай - 90%» көрсеткішін «2020 жылға қарай - 93%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);











ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);

Көрсеткіштерді анықтаудың әдісін нақтылау үшін салыстырмалы уақыт көрсеткішін (өткен Бағдарламаның аяқталу жылы, яғни 2010 ж.) қолдану қажет.



Осыған орай, «2010 жылмен салыстырғанда» сөздерін толықтыруды ұсынамыз.

республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%);

республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23%);

«тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылып отыр.

Республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 7,6%, 2012 жылы 11,6%, 2013 жылы 16,6%-ды құрап отыр.

Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%) » көрсеткішін « 2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23% » көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін) ұлғайту.

үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17%).

«тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылады.





Республикадағы үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 5,5%, 2012 жылы 7,8%, 2013 жылы 10,5%-ды құрап отыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15% » көрсеткішін « 2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17% » көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

Нәтижелі көрсеткіштерінде

мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);

мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын болашақ қазақ тілі пәні оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);

«болашақ» сөзімен толықтырылды

он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%) ;

алынып тасталсын

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жекешелендірілуіне байланысты көрсеткіштің мақсаты мен орындалу сипаты өзгерді.

Аталған көрсеткішке қол жеткізу үшін ҚР Премьер-Министрінің төрағалығымен өткен Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі 2013 жылғы 28 маусымдағы №20-5/07/161 хаттамалық тапсырмасына сәйкес жұмыс жүргізілді. Бірақ бүгінгі таңда мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің әдістерін пайдалана отырып онлайн мектебін құру жекеменшік тарапынан қолдау таппады. Сондай-ақ, жобаның шығын сметасында 1 717 321, 5 млн. теңге қарастырылып отыр (өте үлкен қаржылық шығын). Республикалық бюджеттік комиссияда қолдау таппады.

Сондықтан көрсеткішті өзгертілген редакцияда Бірінші бағыттың 3. Мемлекеттік тілді оқыту үдерісін ынталандыруға енгізуді ұсынамыз.

аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі ( 2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);

аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі ( 2015 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);

«мемлекеттік тілді» нақтылау мақсатында «(қазақ тілін)» сөзімен толықтырылды.





Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Сондай-ақ, аккредиттеудің нормативтік-құқықтық негізі 2014 жылы жүргізіліп жатыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 30%» көрсеткішін «2015 жылға қарай – 30%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

Қазақ тілін тілді оқытатын орталықтарда оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылы 30%-, 2017 жылғы өсім 70%, 2020 жылға қарай – 100%);



алынып тасталсын

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Қала, облыс, аудандардағы жергілікті жерден қаржыландыратын 89 орталықтың 16-сы, Астана, Алматы қалалары және облыстық орталықтардан құрылған, сәйкесінше онда оқитындардың саны да көп. Жекешелендіру тізіміне облыстық 9 орталық енгізілген. Сондай-ақ, 2013 жылы жергілікті органдардан 31 291 тыңдаушы оқыды, 2014 жылдан бастап жекешелендіру тізіміне енген 39 орталықтан 17 865 тыңдаушы оқытылмайды. Бұл жалпы тыңдаушылардың 57%. Аталған өзгерістерге байланысты мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жағдайы басқаша сипатта қадағаланатын болады.





Осыған орай, аталған көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз.

көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);

көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);

2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. ҚР Үкіметінің 2014 жылғы 24 ақпандағы «Әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту кезінде тиісті аумақ халқының пікірін ескеру қағидаларын бекіту туралы» қаулысы бекітілді.

ҚР Президентінің «Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік жұмыс үшін жағдайды жақсарту жөніндегі түбегейлі шаралар туралы» 2014 жылғы 27 ақпандағы № 757 Жарлығының 1-тармағына сәйкес шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторий жарияланды.





Осыған орай «2014 жылға қарай – 30%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз.

болмаған

тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);

Тіл мәдениеті нормалары: публицистикалық стиль, ғылыми стиль, ресми стиль, ауызекі сөйлеу стилі т.б.





Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы

Аталған көрсеткіш әлеуметтік зерттеулердің нәтижесінде анықталатын болады



тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);

2010 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда терминологиялық қорды реттеу бойынша мақұлданған салалық терминдердің үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);





Терминдер тұрғындардың ұсыныстарының негізінде емес, мемлекеттік органдардағы салалық мамандармен әзірленуіне байланысты Терминологиялық комиссиялардың жұмысы жалпы талқылауға ұсыныла алмайды .





Осыған орай, «тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі» сөздерін «2010 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда терминологиялық қорды реттеу бойынша мақұлданған салалық терминдердің үлесі» сөздеріне ауыстыруды ұсынамыз.

орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%).

алынып тасталсын

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Осыған орай, мемлекеттік тіл оқыту орталықтары болмайды.





Осыған орай, аталған көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз.

3.

Бағдарламаның негізгі бағыттары, алға қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар

бірінші бағыт – мемлекеттік тілді меңгеру

Нысаналы индикаторларында

мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі («Қазтест» бағдарламасы бойынша қазақ тілін білу деңгейін бағалау жүйесі бойынша емтихан тапсырудың нәтижелері бойынша, Қазақстан Республикасы азаматтары 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 95%);

мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай - 70%, 2017 жылға қарай – 80%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 95%);

Ересек тұрғындар ұғымы – Қазақстан Республикасының кәмелеттік жасқа толған (18 жастан жоғары) азаматтары.





Бұл көрсеткіш осыған дейін 2011, 2012, 2013 жылдары әлеуметтік зерттеулердің нәтижесі бойынша анықталған болатын. Бұдан әрі де осы бағытта анықталатын болады.

2013 жылы мемлекеттік тілді меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 68,9 %-ды құрап отыр.





«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік тіл саясаты мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» тапсырмасы ҚР Мемлекеттік хатшының 2012 жылғы 21 мамырдағы №1973 тапсырмасына сәйкес «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заң жобасын дайындау тапсырмасымен ауыстырылды.





Осыған орай, бүгінгі күнге дейін «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 23-бабының үшінші бөлігі, яғни мемлекеттiк тiлдi белгiлi бiр көлемде және бiлiктiлiк талаптарына сәйкес бiлуi қажет кәсiптердiң, мамандықтардың және лауазымдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасы заңдарымен белгілеу мүмкін болмай отыр.





Сондай-ақ, «Қазтест» тапсыру нәтижесі бойынша барлық ересек тұрғындарды сертификаттармен қамту және олардан «Қазтест» емтиханын талап ете отырып, сұранысты арттыру негізсіз және өте шығынды. Мұндағы басты мақсат – мемлекеттік тілді үйренуге деген қоғамда оң пікір қалыптастыру, азаматтарға қажеттілікті тудыру.





Осыған орай, «Қазтест» тапсырудың нәтижесі бойынша » алып тастауды ұсынамыз.



Нәтижелі көрсеткіштерінде

мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын қазақ тілі оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);

мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде оқытылатын болашақ қазақ тілі пәні оқытушыларының саны (жыл сайын 500 адамнан кем емес);

«болашақ» сөзімен толықтырылды

он-лайн режимі арқылы қашықтан қол жеткізу мүмкіндігін пайдалана отырып ұйымдастырылған мемлекеттік тілді оқыту орталықтары оқытушыларының біліктілігін арттыруға бағытталған іс-шаралардың үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 90%);

алынып тасталсын

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жекешелендіріліне байланысты көрсеткіштің мақсаты мен орындалу сипаты өзгерді.

Аталған көрсеткішке қол жеткізу үшін ҚР Премьер-Министрінің төрағалығымен өткен Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі 2013 жылғы 28 маусымдағы №20-5/07/161 хаттамалық тапсырмасына сәйкес, жұмыс жүргізілді. Бірақ бүгінгі таңда мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің әдістерін пайдалана отырып онлайн мектебін құру жекеменшік тарапынан қолдау таппады. Сондай-ақ, жобаның шығын сметасында 1 717 321, 5 млн. теңге қарастырылып отыр (өте үлкен қаржылық шығын). Республикалық бюджеттік комиссияда қолдау таппады.

Сондықтан көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз.



аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының үлесі ( 2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);

аккредиттеуден өткен мемлекеттік тілді (қазақ тілін) оқыту орталықтарының үлесі ( 2015 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 70%, 2020 жылға қарай – 100%);

«мемлекеттік тілді» нақтылау мақсатында «(қазақ тілін)» сөзімен толықтырылды.





Мемлекеттік тіл саясатын одан әрі жетілдіру жөніндегі комиссияның 2014 жылғы 28 ақпандағы отырысының № 20-5/07-277 хаттамасы 1-тармағының 1-тармақшасына сәйкес «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Сондай-ақ, аккредиттеудің нормативтік-құқықтық негізі 2014 жылы жүргізіліп жатыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 30%» көрсеткішін «2015 жылға қарай – 30%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

мемлекеттік тілді оқыту орталықтарында қазақ тілін мемлекеттік қатысу тұрғысынан оқитындар санының өсуі (2009 жылмен салыстырғанда 2014 жылғы өсім 30%-дан кем емес, 2017 жылғы өсім 70%-дан кем емес, 2020 жылға қарай – 100%);

алынып тасталсын

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады.

Қала, облыс, аудандардағы жергілікті жерден қаржыландыратын 89 орталықтың 16-сы Астана, Алматы қалалары және облыстық орталықтардан құрылған, сәйкесінше онда оқитындардың саны да көп. Жекешелендіру тізіміне облыстық 9 орталық енгізілген. Сондай-ақ, 2013 жылы жергілікті органдардан 31291 тыңдаушы оқыды, ал алдағы жылдары жекешелендіру тізіміне енген 39 орталықтан 17865 тыңдаушы оқытылмайды. Бұл жалпы тыңдаушылардың 57%. Алдағы уақытта мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жағдайы басқаша сипатта қадағаланатын болады.





Осыған орай, аталған көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз.



екінші бағыт – мемлекеттік тілді көпшіліктің қолдануына қол жеткізу және оның пайдалану аясын кеңейту



Нысаналы индикаторында

мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%).

мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі (2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%);

2013 жылы мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарындағы қазақ тіліндегі контенттің үлесі 54%-ды құрады.





Осыған орай, «2014 жылға қарай – 53%, 2017 қарай – 60%, 2020 жылға қарай - 70%» көрсеткішін «2014 жылға қарай – 55%, 2017 қарай – 65%, 2020 жылға қарай - 75%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.



болмаған

қазақ тілінде әзірленген инновациялық (интерактивті және интенсивті) өнімдердің үлесі (2014 жылмен салыстырғанда жыл сайын өсімі - 10%;

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы





Сондай-ақ инновациялық өнімдерді әзірлеу үшін «Мемлекеттік тілді дамыту және Қазақстан халқының басқа да тілдерін дамыту» 004 бағдарламасымен қаржы қаралғандықтан аталған индикаторды жүзеге асыру қосымша қаржыны талап етпейді





1. тармақта

Мемлекеттік тілді қолдану мәртебесін арттыру

Мемлекеттік тілді БАҚ және азаматтық қоғам институттарында кеңінен қолдану



Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы







Нәтижелі көрсеткіштерінде

болмаған

спорттық-бұқаралық, мәдени-көріністік және басқа да іс-шаралардың мемлекеттік тілде өткізу үлесін (2014 жылмен салыстырғанда 2017 жылдан бастап жыл сайын өсім –10%);

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы









үшінші бағыт – Қазақстандықтардың тіл мәдениетінің деңгейін арттыру

Нысаналы индикаторларында

тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);

тұрғындардың ономастикалық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау үдерісін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі ( 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 90%);

ҚР Үкіметінің 2007 жылғы 28 қарашадағы «2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағы туралы» № 1138 қаулысы, Мемлекеттік хатшының 2009 жылғы 15 қаңтардағы № 32-28.41 тапсырмасы, ҚР Президентінің 2010 жылғы 12 қарашадағы № 5759 тапсырмасы, ҚР Президенті Әкімшілігі Басшысының 2011 жылғы 18 қарашадағы № 41-10.485 тапсырмасына сәйкес бес жыл бойы республикада ономастикалық жұмыстарды жүргізуге, нысандарға атау беруге және оларды қайта атауға уақытша мораторий жарияланды.

2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды. Жаңа қабылданған ҚР Үкіметінің 2014 жылғы 24 ақпандағы «Әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту кезінде тиісті аумақ халқының пікірін ескеру қағидаларын бекіту туралы» қаулысы бекітілді.

Заңға сәйкес ономастикаға қатысты жұмыстар 2014 жылдан басталды.





Осыған орай « 2014 жылға – 60%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз.

қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі ( 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);

қазақ тілінің реттелген терминологиялық қорының үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 20%, 2017 жылға қарай – 60%, 2020 жылға қарай – 100%);

Терминологиялық қорды реттеу Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанындағы Республикалық терминология комиссиясы мақұлданған терминдерді қарап бекіткеннен кейін ғана мүмкін болғандықтан, қол жеткізілген көрсеткіштерді өткен көрсеткіштермен салыстыру үшін пайыздық қана емес, уақыт көрсеткішін (өткен Бағдарламаның аяқталу жылы, яғни 2010 ж.) қолдану қажет.





Осыған орай, « 2010 жылмен салыстырғанда » сөздерімен толықтыруды ұсынамыз.

болмаған

тіл мәдениетінің үздіксіз үдерісін ескере отырып, тіл мәдениеті нормаларының (публицистикалық, ғылыми, ресми, ауызекі сөйлеу стильдері) сақталу дәрежесі (2017 жылдан бастап жыл сайын өсімі – 5%);

Тіл мәдениеті нормалары: публицистикалық стиль, ғылыми стиль, ресми стиль, ауызекі сөйлеу стилі т.б.





Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы

Аталған көрсеткіш әлеуметтік зерттеулердің нәтижесінде анықталатын болады





1. Қазақ тілінің лексикалық қорын жетілдіру және жүйелеу





болмаған

Сонымен қатар қазақ жазуының тарихын терең зерделей отырып, уақыт талабына сәйкес бейімдеу, оңтайландыру шараларын қолға алу қажет. Оның ішінде қазақ әліпбиін латын қарпіне көшіру мәселелерін зерттеу, қазақ тілін жаңғыртуға жағдай туғызатын шешімдер қабылдау қарастырылады.

Қазақстан Республикасының Президентінің 2012 жылғы 14 желтоқсандағы «Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы





2. Тіл мәдениетін жетілдіру





болмаған



Қоғамның мәдени дәрежесін көтеру бағытындағы әрбір қадам, алдымен тіл мәдениеті, жазу, сөйлеу өнерін дұрыс жолға қою, оны үздіксіз жетілдіруді қажет етеді.

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 146-28 ПАБ тапсырмасы







Нәтижелі көрсеткіштерінде

көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2014 жылға қарай – 30%, 2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);

көрнекі ақпараттың пайдаланылуын бақылаудың өңірлерді қамту дәрежесі (2017 жылға қарай – 50%, 2020 жылға қарай – 100%);

2013 жылдың 21 қаңтарында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ономастика мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңы қабылданды.





ҚР Үкіметінің 2014 жылғы 24 ақпандағы «Әкімшілік-аумақтық бірліктерге, елді мекендердің құрамдас бөліктеріне атау беру, оларды қайта атау, сондай-ақ олардың атауларының транскрипциясын нақтылау мен өзгерту кезінде тиісті аумақ халқының пікірін ескеру қағидаларын бекіту туралы» қаулысы бекітілді.

ҚР Президентінің «Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік жұмыс үшін жағдайды жақсарту жөніндегі түбегейлі шаралар туралы» 2014 жылғы 27 ақпандағы № 757 Жарлығының 1-тармағына сәйкес шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторий жарияланды.





Осыған орай «2014 жылға қарай – 30%» көрсеткішін алып тастауды ұсынамыз.

тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);

2010 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда терминологиялық қорды реттеу бойынша мақұлданған салалық терминдердің үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%);





Терминдер тұрғындардың ұсыныстарының негізінде емес, мемлекеттік органдардағы салалық мамандармен әзірленуіне байланысты Терминологиялық комиссиялардың жұмысы жалпы талқылауға ұсыныла алмайды .





Осыған орай, «тұрғындардың терминологиялық комиссиялардың жұмысындағы шешім қабылдау процесін талқылау кезінде қоғамдық қолжетімділік пен ашықтық қағидаттарының сақталуына қанағаттанушылық дәрежесі» сөздерін «2010 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда терминологиялық қорды реттеу бойынша мақұлданған салалық терминдердің үлесі» сөдеріне ауыстыруды ұсынамыз.



төртінші бағыт – лингвистикалық капиталды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау



Нысаналы индикаторларында

республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 90%);

республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2020 жылға қарай – 93%);

Республикадағы орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 90,7%, 2012 жылы 92,7, 2013 жылы 92,6%-ды құрап отыр. Бүгінгі таңда басты мақсат – орыс тілін меңгерген ересек тұрғындардың қазіргі жағдайын сақтап тұру.



Осыған орай, «2020 жылға қарай - 90%» көрсеткішін «2020 жылға қарай - 93%» көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);

ұлттық-мәдени бірлестіктер жанындағы ана тілдерін оқытатын курстармен қамтылған этностардың үлесі (2010 жылмен салыстырғанда 2014 жылға қарай – 60%, 2017 жылға қарай – 80%, 2020 жылға қарай – 90%);



Көрсеткіштерді анықтаудың әдісін нақтылау үшін салыстырмалы уақыт көрсеткішін (өткен Бағдарламаның аяқталу жылы, яғни 2010 ж.) қолдану қажет.



Осыған орай, «2010 жылмен салыстырғанда» сөздерін толықтыруды ұсынамыз.

республикадағы ағылшын тілін меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%);

республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23%);

«тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылып отыр.





Республикадағы ағылшын тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 7,6%, 2012 жылы 11,6%, 2013 жылы 16,6%-ды құрап отыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 15%, 2020 жылға қарай – 20%) » көрсеткішін « 2014 жылға қарай – 16,8%, 2017 жылға қарай – 20%, 2020 жылға қарай – 23% » көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген тұрғындардың үлесі (2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15%-ға дейін).

үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) меңгерген ересек тұрғындардың үлесін (2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17%).

«тұрғындар» санатын нақтылау әрі біріздендіру мақсатында «ересек» сөзімен толықтырылады.





Республикадағы үш тілді (мемлекеттік, орыс және ағылшын) тілін меңгерген ересек тұрғындардың үлесі 2011 жылы 5,5%, 2012 жылы 7,8%, 2013 жылы 10,5%-ды құрап отыр.





Осыған орай, « 2014 жылға қарай – 10%, 2017 жылға қарай – 12%, 2020 жылға қарай – 15% » көрсеткішін « 2014 жылға қарай – 11%, 2017 жылға қарай – 14%, 2020 жылға қарай – 17% » көрсеткішіне өзгертуді ұсынамыз.

Нәтижелі көрсеткіштерінде

орталықтардың жалпы санына шаққанда ағылшын және басқа да шет тілдерін үйрету мақсатымен қызметін ұсынатын мемлекеттік тіл оқыту орталықтарының үлесі (2014 жылға қарай – 50%, 2017 жылға қарай – 75%, 2020 жылға қарай – 100%).

алынып тасталсын

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 30 сәуірдегі «Жекешелендірудің 2014 – 2016 жылдарға арналған кешенді жоспарын бекіту туралы» №429 қаулысына сәйкес мемлекеттік тілді оқыту орталықтары жекешелендірілетін болады. Осыған орай, мемлекеттік тіл оқыту орталықтары болмайды.





Осыған орай, аталған көрсеткішті алып тастауды ұсынамыз.

 Министр А. Мұхамедиұлы
«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулы жобасына ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
 



Түсіндірме жазбада көрсетілуі тиіс мәліметтердің тізбесі

Әзірлеуші мемлекеттік органның ақпараты

1

Әзірлеуші мемлекеттік орган

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі

2

Жобаны қабылдау қажеттігінің негіздемесі

Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшысының 2014 жылғы 7 мамырдағы № 146-28 ПАБ, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрі орынбасарының 2014 жылғы 2 маусымдағы № 20-56/001-379,01-42 (п.2.2) тапсырмалары

3

Жоба қабылданған жағдайда болжанатын әлеуметтік-экономикалық және/немесе құқықтық салдар

Елімізде тұратын барлық этностардың тілдерін сақтай отырып, ұлт бірлігін нығайтудың аса маңызды факторы ретінде мемлекеттік тілдің кең ауқымды қолданысын қамтамасыз ету

4

Жобаны іске асыруға байланысты болжанатын қаржылық шығындар

Осы қаулы жобасын іске асыру мемлекеттік бюджеттен қосымша қаржы шығындарын талап етпейді

5

Жобаны қабылдаудың нақты мақсаттары, күтілетін нәтижелердің мерзімі және болжанатын тиімділігі











«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығын тиімді және сапалы іске асыруды қамтамасыз ету мақсатында Жарлық жобасындағы көрсеткіштерді қайта қарау мәселелері көзделеді

6

Жобада қаралатын мәселелер бойынша Президенттің және/немесе Үкіметтің бұрын қабылданған актілері және олардың іске асырылу нәтижелері туралы мәліметтер

«Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011 – 2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 29 маусымдағы № 110 Жарлығы

7

Заңнаманы кейін жобаға сәйкес келтiрудiң қажеттiгi

Жоқ

8

Премьер-Министрдің тапсырмасы бойынша басқа ұйымдарда қосымша (құқықтық, экономикалық, экологиялық, қаржылық және басқа да) сараптама жүргізілген жағдайда оның нәтижелері

Жүргізілген жоқ

9

Өзге де мәліметтер

Жоқ

10

«Қазақстан Республикасы Үкіметінің мобильдік кеңсесі» ақпараттық жүйесі арқылы Үкімет мүшелерінің мобильдік жабдықтарына материалдарды (көшірмелер) беруге

Рұқсат етіледі

11

Жобаның интернет-ресурста орналастырыл уы туралы ақпарат

Жоба Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің ресми интернет-ресурс ында орналастырыл ды : http://www. mki .gov.kz/

12

Жоба баспасөз релизінің интернет-ресурста орналастарылуы туралы

Жоба баспасөз релизі Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің ресми интернет-ресурс ында орналастырыл ды : http://www. mki .gov.kz/

  Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрі А. Мұхамедиұлы
  «___»___________2014 ж.