Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциалдық нормативтер есебінің нормативтік мәні мен әдістемесі, сақтандыру тобының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативі, пруденциалдық нормативтердің орындалғандығы жөніндегі есепті беру нысандары мен мерзімі туралы Нұсқаулықты бекіту туралы Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2008 жылғы 22 тамыздағы N 131 Қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2008 жылғы 30 қыркүйекте Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 5331 болып енгізілді.

"Сақтандыру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің (бұдан әрі – Агенттік) Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 

1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциалдық нормативтер есебінің нормативтік мәні мен әдістемесі, сақтандыру тобының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативі, пруденциалдық нормативтердің орындалғандығы жөніндегі есепті беру нысандары мен мерзімі туралы қоса берілген Нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері осы қаулының қосымшасына сәйкес өздерінің күшін жойды деп танылсын.

3. Осы қаулы Нұсқаулықтың 2009 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 39, 41-тармақтарын қоспағанда 2008 жылғы  1 қазаннан бастап қолданысқа енгізіледі.

4. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары 2009 жылғы 1 шілдеге дейінгі мерзімде өз активтерін әртараптандырудың нормативтерін осы Нұсқаулықтың 39, 41-тармақтарының талаптарына сәйкес келтірсін.

Осы Нұсқаулықтың 40, 41-тармақтарының шарттарына сәйкес келмейтін қаржы құралдарына орналастырған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары қаржы құралдарын 2009 жылғы 1 шілдеге дейін сатсын.

5. Стратегия және талдау департаменті (Н.А. Әбдірахманов):

1) Заң департаментiмен (Н.В. Сарсенова) бірлесіп, осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеу шараларын қолға алсын;

2) осы қаулы Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелген күннен бастап он күндiк мерзiмде оны Агенттiктiң мүдделi бөлiмшелерiне, "Қазақстан қаржыгерлерiнiң қауымдастығы" заңды тұлғалар бiрлестiгiне мәлімет үшін жеткізсін.

6. Ақпараттық технологиялар департаменті (Қ.А. Түсіпов) "Сақтандыруды қадағалау" автоматтандырылған жұмыс орнын Нұсқаулықтың 39, 40-тармақтарына сәйкес жетілдіруді 2009 жылғы 20 қаңтарға дейінгі мерзімде қамтамасыз етуді қоспағанда, 2008 жылғы 1 қазанға дейінгі мерзімде "Сақтандыруды қадағалау" автоматтандырылған жұмыс орнын жетілдіруді қамтамасыз етсін.

7. Агенттік Төрайымының қызметі (А.Ә. Кенже) осы қаулыны Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау шараларын қолға алсын.

8. Осы қаулының орындалуын бақылау Агенттік Төрайымының орынбасары А.Ө. Алдамбергенге жүктелсін.

Төрайым                                   Е. Бахмутова

«Осы Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының пруденциалдық нормативтер есебінің нормативтік мәні мен әдістемесі, сақтандыру тобының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативі, пруденциалдық нормативтердің орындалғандығы жөніндегі есепті беру нысандары мен мерзімі туралы нұсқаулық «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 43, 46, 74-баптарына, «Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы» 2003 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5, 9-баптарына сәйкес әзірленген және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін пруденциалдық нормативтер есебінің нормативтік мәнін және әдістемесін, сақтандыру тобының төлем қабілеттілігі маржасының жеткіліктілігі нормативін, пруденциалдық нормативтердің орындалғандығы туралы есепті беру нысандары мен мерзімдерін белгілейді.

Осы Нұсқаулықта көзделген сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының үлестес тұлғалары бөлігіндегі нормалар «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамының көрсетілген ұйымдардың дауыс беретін акцияларының жиырма бес және одан астам пайызын тікелей иелену (банктер бойынша – жанама) нәтижесінде сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен үлестес болып табылатын заңды тұлғаларға және олардың үлестес тұлғаларына қатысты қолданылмайды.

Кіріспе жаңа редакцияда ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2012 № 374 қаулысымен (30.01.2012 жылғы редакцияны қараңыз).(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)

1. Жаңадан құрылып отырған сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының жарғылық капиталының барынша төмен мөлшері мыналарды құрайды:

"жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензия алған кезде -  1 100 000 000 (бір миллиард жүз миллион) теңге;

"өмірді сақтандыру" саласы бойынша лицензия алған кезде -  1 200 000 000 (бір миллиард екі жүз миллион) теңге;

"жалпы сақтандыру" саласы бойынша және қайта сақтандыру бойынша лицензия алған кезде - 1 200 000 000 (бір миллиард екі жүз миллион) теңге;

"өмірді сақтандыру" саласы бойынша және қайта сақтандыру бойынша лицензия алған кезде - 1 300 000 000 (бір миллиард үш жүз миллион) теңге;

қайта сақтандыруды айрықша қызмет түрі ретінде жүзеге асыру арқылы қайта сақтандыру бойынша лицензия алған кезде - 1 000 000 000 (бір миллиард) теңге.

#$1-тармаққа өзгертулер енгізілді - ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 28.08.2009 № 198 қаулысымен.

2. "Ипотекалық сақтандыру" сыныбының "жалпы сақтандыру" саласы бойынша лицензия алатын жаңадан құрылған сақтандыру ұйымының жарғылық капиталының барынша төмен мөлшері 1 600 000 000 (бір миллиард алты жүз миллион) теңге болады.

2-тармақ өзгертілді ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 28.08.2009 № 198 қаулысымен. (29.04.2009 жылғы редакцияны қараңыз)

3.  Алынып тасталды (ескертуді қараңыз)

3-тармақ алынып тасталды ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 01.03.2010 № 22 қаулысымен. (30.11.2009 жылғы редакцияны қараңыз)

4. "Жалпы сақтандыру" саласы және қайта сақтандыру ұйымдары бойынша сақтандыру қызметін жүзеге асыратын сақтандыру ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшері осы Нұсқаулықтың 5 және 6-тармақтарына сәйкес әдістермен есептелген шектердің бірінің барынша жоғары мәніне тең шекті білдіреді.

5. Төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшерін "сыйлықақы әдісін" пайдалана отырып есептеу тәртібі мынадай:

1) есеп осының алдындағы қаржы жылы үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған жиынтық сақтандыру сыйлықақыларының сомаларын немесе есеп үшін барынша жоғары шегі алынған осының алдындағы қаржы жылы үшін еңбек сіңірілген жиынтық сақтандыру сыйлықақыларын негізге алып жүзеге асырылады;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының көлiк құралдары иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершілігін мiндеттi сақтандыру сыныбы бойынша қабылданған жиынтық сақтандыру сыйлықақыларының сомасы 50 пайызға өсірілуі тиіс;

3) осының алдындағы қаржы жылы үшін сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша қабылданған жиынтық сақтандыру сыйлықақыларының (еңбек сіңірілген жиынтық сыйлықақыларының) сомасы сақтандыру қызметі бойынша комиссиялық сыйақы төлемінің шығыстар сомасына, сондай-ақ негізгі қызметтің корпоративті табыс салығының сомасына кемиді;

4) осы тармақтың 1)-3) тармақшаларына сәйкес 1 500 000 000 теңгеден аспайтын мөлшерде есептелген сақтандыру сыйлықақыларының сомасы 18 %-ға көбейтіледі, қалған артық сомасы 16 %-ға көбейтіледі. Алынған нәтиже осы тармақтың 5) тармақшасына сәйкес есептелген түзету коэффициентіне жинақталады және түзетіледі;

5) түзету коэффициенті осының алдындағы үш қаржы жылында есептелген сақтандыру төлемдеріндегі қайта сақтандырушының үлесін шегергендегі сақтандыру төлемдерінің жиынтық сомасының осының алдындағы үш қаржы жылы үшін есептелген сақтандыру төлемдерінің жиынтық сомасына қатынасы ретінде есептеледі. Осы қатынас 0,5-тен төмен болуы тиіс емес. Егер түзету коэффициентін есептеу нәтижесінде алынған шек 0,5-тен кем болса, онда есептеу үшін 0,5 алынады.

Егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осының алдындағы үш қаржы жылы үшін сақтандыру төлемдерін жүзеге асырмаған болса, ұйымның төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшерін есептеу кезінде түзету коэффициенті қолданылмайды.

5-тармақ өзгертілдіҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 01.03.2010 № 22 қаулысымен. (30.11.2009 жылғы редакцияны қараңыз)

6. Төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшерін "төлем жасау әдісін" пайдалана отырып есептеу тәртібі мынадай:

1) осының алдындағы үш қаржы жылында есептелген сақтандыру төлемдерінің жиынтық сомасы есеп айырысу үшін пайдаланылады;

заңның 6-бабының 3-тармағының 13), 14) тармақшаларында көрсетілген, тек қана сақтандыру тәуекелдерімен айналысатын сақтандыру ұйымы осының алдындағы жеті қаржы жылындағы сақтандыру төлемдерінің жиынтық сомасын есеп айырысу үшін пайдаланады;

2) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының көлiк құралдары иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершілігін мiндеттi сақтандыру сыныбы бойынша жүзеге асырылған сақтандыру төлемдерінің жиынтық сомасы 50 пайызға өсірілуі тиіс;

3) сақтандыру төлемдерінің жиынтық сомасы осының алдындағы қаржы жылының соңында жарияланған, бірақ реттелмеген шығындардың резерв сомасына өседі және мыналарға кемиді:

есепті қаржы жылының алдындағы үш жыл үшін қаржы жылының соңында жарияланған, бірақ реттелмеген шығындардың резерв сомасына;

осы тармақтың 1) тармақшасының екінші абзацында көрсетілген ұйымдар үшін - есепті қаржы жылының алдындағы жеті жыл үшін қаржы жылының соңында жарияланған, бірақ реттелмеген шығындардың резерв сомасына;

4) сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшерінің есебі үшін мыналар пайдаланылады:

осы тармақтың 3) тармақшасының екінші абзацына сәйкес алынған соманың үштен бір бөлігі;

осы тармақтың 1) тармақшасының екінші абзацында көрсетілген сақтандыру ұйымдары үшін - осы тармақтың 3) тармақшасының үшінші абзацына сәйкес алынған соманың жетіден бір бөлігі;

5) осы тармақтың 1)-4) тармақшаларына сәйкес есептелген 1 000 000 000 теңгеден аспайтын мөлшердегі сақтандыру төлемдерінің сомасы 26 %-ға көбейтіледі, қалған артық сома 23 %-ға көбейтіледі. Алынған нәтиже осы Нұсқаулықтың 5-тармағының 5) тармақшасына сәйкес есептелген түзету коэффициенті бойынша жинақталады және түзетіледі.

Егер сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген мерзім ішінде сақтандыру төлемдерін жүзеге асырмаған жағдайда, төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшерінің есебі "төлем жасау әдісін" пайдаланбай жүзеге асырылады.

6-тармақ өзгертілдіҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 01.03.2010 № 22 қаулысымен. (30.11.2009 жылғы редакцияны қараңыз)

7. "Ипотекалық сақтандыру" сыныбындағы сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын қабылдайтын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары үшін төлем қабілеттілігі маржасының барынша төмен мөлшері есепті кезең соңындағы сақтандыру сомасындағы қайта сақтандырушының үлесін шегере отырып, "ипотекалық сақтандыру" сыныбындағы есепті кезең соңында қолданыста болған сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша сақтандыру сомасының бес пайызына өседі.