Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
Отправить по почте
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы туралы» Конституциялық заң жобасына құжаттама
Қараңыз: Жолдаманы Қараңыз: Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының сараптамалық қорытындысы
Жоба
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы туралы
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі К. Мәсімов
Жоба
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ ЗАҢЫ
Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
1-бап.
Қазақстан Республикасының мынадай заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
1. «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» 1995 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңы (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 23, 145-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 4, 44-құжат; 1999 ж., № 10, 344-құжат; 2004 ж., № 22, 129-құжат; № 12 (2493) мамыр, 84-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
1) 9-бапта:
1)-тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«1) мемлекеттiң әлеуметтiк-экономикалық саясатының, оның қорғаныс қабілеттілігінің, қауіпсіздігінің, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуінің негiзгi бағыттарын әзірлейді және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастырады.»;
2), 3), 6), 7), 9), 10), 11), 12), 13), 16) тармақшалар алып тасталсын;
2) 14-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
«3) министрліктер, Республика Үкіметінің құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдар мен Республиканың жергілікті атқарушы органдары актiлерiнiң толығымен не бiр бөлiгiнде күшiн жояды немесе тоқтата тұрады;»;
3) 19-бап мынадай мазмұндағы 7-1) тармақшамен толықтырылсын:
«7-1) Үкімет жанындағы консультативтік-кеңесші органдарды құрады және таратады;».
2. «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 17-18, 114-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 192-құжат; 1998 ж., № 7-8, 71-құжат; № 22, 290-құжат; 1999 ж., № 10, 340-құжат; № 15, 593-құжат; 2004 ж., № 7, 45-құжат; 2005 ж., № 7-8, 17-құжат; 2006 ж., № 23, 138-құжат; 2007 ж., № 12, 85-құжат; 2009 ж., № 2-3, 5-құжат; 2010 ж., № 11, 55-құжат; 2011 ж., № 3, 30-құжат; № 17 84,-құжат):
1) 54-баптың 5-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
«5. Біржолғы өтемақы төлеу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.»;
2) 55-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
«Біржолғы ақшалай өтемақы төлеу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.».
2-бап.
Осы Конституциялық заң оның ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Қазақстан Республикасының Президенті
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» жобаға САЛЫСТЫРМАЛЫ КЕСТЕ
| р/с № | Құрылымдық элемент | Қолданыстағы редакция сы | Ұсынылатын редакция | Түзетулер енгізу қажеттігінің негіздемесі | ||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| « Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 18 желтоқсандағы № 2688 Конституциялық Заңы | ||||||
| 7 | 9 -бап | 9 -бап . Республика Үкіметінің құзыреті Республика Үкіметі :
2) мемлекеттiк бағдарламаларды әзiрлейдi; 3) әлеуметтiк-экономикалық және ғылыми-техникалық дамудың индикативтiк жоспарларын әзiрлеп, жүзеге асырады; 6) құрылымдық және инвестициялық саясатты жүзеге асырады; 7) мемлекеттiк баға түзу саясатын талдап жасайды және жүзеге асырады; мемлекет реттейтiн бағалар қолданылатын өнiмдер, тауарлар мен қызметтердiң номенклатурасын белгiлейдi; 9) еңбекке ақы төлеу, азаматтарды әлеуметтiк қорғау, мемлекеттiк әлеуметтiк қамсыздандыру мен әлеуметтiк сақтандыру жүйесiн және шарттарын белгiлейдi; 10) мемлекеттiк аймақтық саясаттың негiзгi бағыттарын әзiрлеп, жүзеге асырады: аймақаралық проблемалар мен аймақтардың әлеуметтiк-экономикалық дамуы мәселелерiн шешудi қамтамасыз етедi; 11) ғылым мен техниканы дамытудың, жаңа технологияларды енгiзудiң, мәдениеттi, бiлiмдi, денсаулық сақтау iсiн, туризм мен спортты дамытудың мемлекеттiк саясатын белгiлейдi, және жүзеге асырады; 12) табиғи ресурстар мен айналадағы табиғи ортаны тиiмдi пайдалануды және қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды әзiрлеп, жүзеге асырады; 13) құқықтық саясатты іске асыруды қамтамасыз етедi; азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау және сақтау, заңдылық пен құқық тәртiбiн, Республиканың қауiпсiздiгi мен қорғаныс қабiлетiн, Республиканың аумақтық тұтастығы мен мемлекеттiк шекарасын күзетудi қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды әзiрлеп, жүзеге асырады; 16) Үкiмет жанындағы консультативтiк-кеңесшi органдарды құрады және таратады; | 9 -бап . Республика Үкіметінің құзыреті Республика Үкіметі :
9) Алып тасталсын 10) Алып тасталсын 11) Алып тасталсын 12) Алып тасталсын 1 3 ) Алып тасталсын 1 6 ) Алып тасталсын
| Конституциямен сәйкес келтіру қажет: Конституциялық заңда Үкіметтің құрызеті саясаттың барлық салаларын қамтымайтынына байланысты Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасын қорғаныс қабілеті, қауіпсіздік, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету саясатын айқындау бойынша құзыретпен толықтыра отырып, Конституцияның 66-бабының 1) тармақшасына сәйкес келтіру қажет. Мемлекеттік жоспарлау жүйесін Қазақстан Республикасының Президенті айқындайды . Оған сәйкес мемлекеттік бағдарламаларды тиісті мемлекеттік орган әзірлейді және мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті органмен келісіледі. Осылайша, Үкімет алқалы орган ретінде мемлекеттік бағдарламаны әзірлемейді, Президентке ұсынады. Жоғарыда баяндалғанды ескере отырып, аталған құзыретті алып тастау қажет деп пайымдаймыз. МЖЖ сәйкес мемлекеттік жоспарлау жөніндегі тиісті орталық және жергілікті уәкілетті органдар әлеуметтік-экономикалық даму болжамын әзірлейтін және оны Үкімет немесе жергілікті атқарушы орган мақұлдайтын болғандықтан, сондай-ақ Бюджет кодексіне сәйекс Үкімет әлеуметтік-экономикалық даму болжамын тек мақұлдайтынын ескере отырып, аталған құзыретті алып тастау қажет ; Құрылымдық саясатты жүзеге асыру бойынша құзырет Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасында көрсетілген құзыретпен қамтылатын болғандықтан бұл функцияны алып тастау қажет; Бұл функция Конституцияның 66-бабының 1) тармақшасында және Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасында айқындалған құзыретті қайталайтын болғандықтан, сондай-ақ министрліктердің өздері жетекшілік ететін салалардағы мәселелерді шешудегі ролін және олар қабылдаған шешімдер үшін жауапкершілікті күшейтуге мүмкіндік бермейтіндіктен оларды алып тастау қажет; Конституцияның 61-бабына сәйкес жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мәселелері заңнамалық актілермен айқындалуы тиіс болғандықтан, дәлірек айтқанда, тікелей уәкілетті органмен шешілуі тиіс болғандықтан, бұл құзыретті алып тастау қажет; Бұл функция Конституцияның 66-бабының 1) тармақшасында және Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасында айқындалған құзыретті қайталайтын болғандықтан, сондай-ақ министрліктердің өздері жетекшілік ететін салалардағы мәселелерді шешудегі ролін және олар қабылдаған шешімдер үшін жауапкершілікті күшейтуге мүмкіндік бермейтіндіктен оларды алып тастау қажет; Бұл функция Конституцияның 66-бабының 1) тармақшасында және Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасында айқындалған құзыретті қайталайтын болғандықтан, сондай-ақ министрліктердің өздері жетекшілік ететін салалардағы мәселелерді шешудегі ролін және олар қабылдаған шешімдер үшін жауапкершілікті күшейтуге мүмкіндік бермейтіндіктен оларды алып тастау қажет; Бұл функция Конституцияның 66-бабының 1) тармақшасында және Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасында айқындалған құзыретті қайталайтын болғандықтан, сондай-ақ министрліктердің өздері жетекшілік ететін салалардағы мәселелерді шешудегі ролін және олар қабылдаған шешімдер үшін жауапкершілікті күшейтуге мүмкіндік бермейтіндіктен оларды алып тастау қажет; Бұл функция Конституцияның 66-бабының 1) тармақшасында және Конституциялық заңның 9-бабының 1) тармақшасында айқындалған құзыретті қайталайтын болғандықтан, сондай-ақ министрліктердің өздері жетекшілік ететін салалардағы мәселелерді шешудегі ролін және олар қабылдаған шешімдер үшін жауапкершілікті күшейтуге мүмкіндік бермейтіндіктен оларды алып тастау қажет; Ұйымдастырушылық ретінде аталған құзыретті Премъер-Министрге (комиссиялар құру бөлігінде) немесе Премъер-Министр Кеңсесінің Басшысына (жұмыс топтары бөлігінде) беру қажет деп пайымдаймыз; | ||
| 18 | 14-баптың 3) тармақшасы | 14-бап. Министрліктермен, Республика Үкіметінің Республика Үкіметі: 3) министрліктер, Республика Үкіметінің құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдар актiлерiнiң толығымен не бiр бөлiгiнде күшiн жояды немесе тоқтата тұрады; | 14-бап. Министрліктермен, Республика Үкіметінің Республика Үкіметі: 3) министрліктер, Республика Үкіметінің құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдар мен Республиканың жергілікті атқарушы органдары актiлерiнiң толығымен не бiр бөлiгiнде күшiн жояды немесе тоқтата тұрады; | Конституциялық заңның 14-бабының 3) тармақшасын Конституцияның 66-бабының 7) тармақшасына сәйкес келтіру қажет, оған сәйкес Үкімет Республиканың министрліктерінің, мемлекеттік комитеттерінің, өзге орталық және жергілікті атқарушы органдарының актілерінің қолданысын толық немесе ішінара жояды немесе тоқтата тұрады. | ||
| 19 | 19 -бап | 19-бап. Республика Премьер-Министрi 1. Республика Премьер-Министрi: 7-1) Жоқ | 19-бап. Республика Премьер-Министрi 1. Республика Премьер-Министрi: 7-1) Үкiмет жанындағы консультативтiк-кеңесшi органдарды құрады және таратады; | Ұйымдастырушылық ретінде аталған құзыретті Премъер-Министрге (комиссиялар құру бөлігінде) немесе Премъер-Министр Кеңсесінің Басшысына (жұмыс топтары бөлігінде) беру қажет деп пайымдаймыз. | ||
| « Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы » Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 25 желтоқсандағы № 132 Конституциялық заңы | ||||||
| | 54 -баптың 5-тармағы | 54-бап. Судья мертiккен (жара қ аттан ғ ан, жаралан ғ ан, контузия ал ғ ан, к ә сiби ауру ғ а шалды ққ ан) немесе қ аза тап қ ан ( қ айтыс бол ғ ан) жа ғ дайда ғ ы ө тема қ ы … 5. Бiржолғы өтемақы төлеудiң тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды. | 54-бап. Судья мертiккен (жара қ аттан ғ ан, жаралан ғ ан, контузия ал ғ ан, к ә сiби ауру ғ а шалды ққ ан) немесе қ аза тап қ ан ( қ айтыс бол ғ ан) жа ғ дайда ғ ы ө тема қ ы … 5. Бiржолғы өтемақы төлеудiң тәртiбiн уәкілетті орган айқындайды. | Қазақстан Республикасы Президентінің 2014 жылғы 6 тамыздағы № 875 Жарлығының 5-тармағының 4) тармақшасын іске асыру мақсатында. Аталған өкілеттіктерді ҚР Үкіметінен ОМО-ларға беру ұсынылады. | ||
| | 55 -баптың 2-бөлігі | 55-бап. Жерлеуге ж ұ мсалатын шы ғ ыстарды ң ө тема қ ысы Қ айтыс бол ғ ан немесе қ аза тап қ ан судьялар мен судья қ ызметiнен зейнеткерлiкке шы ққ ан зейнеткерлердi жерлеу ү шiн судья қ айтыс бол ғ ан с ә ттегi тиiстi лауазымы бойы нша судьяны ң ү ш айлы қ жала қ ысы м ө лшерiнде бiржол ғ ы а қ шалай ө тема қ ы т ө ленедi. Біржолғы ақшалай өтемақы төлеу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді. | 55-бап. Жерлеуге ж ұ мсалатын шы ғ ыстарды ң ө тема қ ысы Қ айтыс бол ғ ан немесе қ аза тап қ ан судьялар мен судья қ ызметiнен зейнеткерлiкке шы ққ ан зейнеткерлердi жерлеу ү шiн судья қ айтыс бол ғ ан с ә ттегi тиiстi лауазымы бойы нша судьяны ң ү ш айлы қ жала қ ысы м ө лшерiнде бiржол ғ ы а қ шалай ө тема қ ы т ө ленедi. Біржолғы ақшалай өтемақы төлеу тәртібін уәкілетті орган белгілейді. | Қазақстан Республикасы Президентінің 2014 жылғы 6 тамыздағы № 875 Жарлығының 5-тармағының 4) тармақшасын іске асыру мақсатында. Аталған өкілеттіктерді ҚР Үкіметінен ОМО-ларға беру ұсынылады. | ||
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрі Е. Досаев
Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісі
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасына ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы (бұдан әрі – заң жобасы) «Қазақстан Республикасы мемлекеттік басқару жүйесінің реформасы туралы» Қазақстан Республикасы Президенті Жарлығының 5-тармағы 4) тармақшасын орындау үшін әзірленді.
Атап айтқанда, заң жобасы Үкімет және министрліктер арасында құзыретті нақты бөлуді қамтамасыз етуді көздейді.
Заң жобасын іске асыру республикалық бюджеттен қосымша қаржы қаражатын бөлуді талап етпейді және теріс әлеуметтік-экономикалық және құқықтық салдарға әкеп соқтырмайды.
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі К. Мәсімов
«Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасына келісу парағы
| Алынған күн | Мемлекеттік органдар | Нақты кіммен келісілді (Т.А.Ә.) | Келісу нәтижелері (қолы, күні) | Қайтарылған күн |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасына АНЫҚТАМА ПАРАҚ
| 1. | Заң жобасының бастамашысы (органның толық атауы) | Қазақстан Республикасының Үкіметі |
| 2. | Заң жобасын дайындау жөніндегі жұмыс тобының құрамы | Қазақстан Республикасы ... министрінің 2014 жылғы ... тамыздағы № ... бұйрығымен жұмыс тобы құрылды |
| 3. | Заң жобасы бойынша бас комитет | |
| 4. | Заң жобасының Қазақстан Республикасының Парламентінде тіркелген күні | |
| 5. | *Қазақстан Республикасының Парламенті тұрақты комитеттерінің заң жобасы бойынша қорытындылары | |
| 6. | *3аң жобасының ғылыми сараптамасы | |
| *Ғылыми сараптама қорытындысының қабылданған және қабылданбаған ескертулері | Ғылыми сараптамалардың қорытындылары бойынша ескертулер ескерілді | |
| *Ғылыми сараптама қорытындысының ескертулерін қабылдамау себептерінің негіздемесі | | |
| 7. | *Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасының, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің аккредиттелген бірлестіктерінің сараптамалық қорытындылары | Бар |
| *Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасының, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің аккредиттелген бірлестіктері сараптамалық қорытындыларының қабылданған және қабылданбаған ескертулері | - | |
| *Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасының, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің аккредиттелген бірлестіктері сараптамалық қорытындыларының ескертулерін қабылдамау себептерінің негіздемесі | | |
| 8. | *3аң жобасын пысықтау процесінде енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар | |
| 9. | Заң жобасы бойынша баяндама жасау кімге тапсырылды | Ұлттық экономика министрі Е.А. Досаев |
| 10. | Балама жобалардың бар-жоғы | Жоқ |
| 11. | Қазақстан Республикасы Парламентінің заң жобасын бірінші оқылымда қараған күні және оның нәтижелері | |
| 12. | Заң жобасын пысықтау және оны екінші оқылымға дайындау тапсырылған бас комитет (комиссия), басқа орган | |
| 13. | Заң жобасын халықтық талқылауға шығару және оның мерзімі | Шығарылған жоқ |
| 14. | Комитеттің заң жобасы бойынша қорытындысы (екінші оқылымның алдында) | |
| 15. | Қазақстан Республикасы Парламентінің заң жобасын екінші оқылымда қараған күні және оның нәтижелері | |
| 16. | Заңның күшіне енетін уақыты | |
| 17. | Өзге де белгілер | |
КЕЛІСУ ПАРАҒЫ
Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы жобасының атауы: «Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы туралы»
Әзірлеуші мемлекеттік органның атауы: Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі
| Алынған күн | Мемлекеттік орган дар , | Нақты кіммен келісілді | Келісу нәтижелері | Қайтарылған күн |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| | Қазақстан Республикасы ның Ұлттық экономика министрлігі | | | |
| | Қазақстан Республикасы ның Әділет министрлігі | | | |
| | Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
| | | | | |
Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулы жобасына қоса берілетін құжаттардың
ТІЗБЕСІ
| Р/с № | Құжаттардың атауы | Құжаттың нөмірі және күні | Парақ саны |
| 1. | ҚР Үкіметінің қаулы жобасы | | |
| 2. | Жобаға түсіндірме жазба | | |
| 3. | Жіберу көрсеткіші | | |
| 4. | Мемлекеттік органдардың қорытындылары, анықтамалары, ескертулері | | |
| 5. | ҚР Үкметінің қол қойылған қаулысының көшірмесі
| | |
| 6. | Мемлекеттік орган басшысының міндеттерін уақытша жүктеу туралы бұйрықтың көшірмесі
| | |
| 7. | | | |
| 8. | | | |
Үкіметтік шешімдерді шығару секторына қол қойылғаннан кейін барлығы____________ құжат келіп түсті, оларда _______________парақ.
Қолы __________ күні __________
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасын бұқаралық ақпарат құралдарында талқылау нәтижесі туралы анықтама
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы 2014 жылғы ... тамызда Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігінің веб-сайтында (www.minplan.gov.kz ) орналастырылды.
Ескертулер мен ұсыныстар түскен жоқ.
Министр Е. Досаев
Қабылданып жатқан Заңның қолданылуынан ықтимал экономикалық, әлеуметтік, құқықтық, экологиялық салдардың болжамдары
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының жобасы (бұдан әрі – заң жобасы) «Қазақстан Республикасы мемлекеттік басқару жүйесінің реформасы туралы» Қазақстан Республикасы Президенті Жарлығының 5-тармағы 4) тармақшасын орындау үшін әзірленді.
Атап айтқанда, заң жобасы Үкімет және министрліктер арасында құзыретті нақты бөлуді қамтамасыз етуді көздейді.
Заң жобасын іске асыру республикалық бюджеттен қосымша қаржы қаражатын бөлуді талап етпейді және теріс әлеуметтік-экономикалық және құқықтық салдарға әкеп соқтырмайды.
Министр Е. Досаев
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының қабылдануымен байланысты өзгертілуге, толықтырылуға жататын заңнамалық актілердің ТІЗБЕСІ
Қазақстан Республикасының Конституциялық заңдарына:
1. «Қазақстан Республикасының Үкімет туралы»;
2. «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы»
Министр Е. Досаев
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Консутитуциялық Заң жобасы тұжырымдамасы
Заң жобасының атауы
«Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Консутитуциялық Заң жобасы.
Заң жобасын әзірлеу қажеттілігі негіздемесі
Заң жобасы «Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Президенті Жарлығын іске асыруға әзірленген, мұнда 5-тармақтың 4) тармақшасында Қазақстан Республикасы Үкіметіне 2015 жылғы 1 қаңтарға дейін Үкімет пен министрліктер, министрліктер мен жергілікті атқарушы органдар арасындағы құзыреттерді нақты бөлуді қамтамасыз ету, министрлердің дербестігін арттыру жөнінде Қазақстан Республикасының заңнамасына өзгерістер енгізуді, сондай-ақ осы Жарлықты іске асыру бойынша өзге де шаралар қабылдауды қамтамасыз ету тапсырылды.
Үкімет пен министрліктер, министрліктер мен жергілікті атқарушы органдар арасындағы құзыреттерді нақты бөлуді қамтамасыз ету мақсатында Үкімет мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясатының, оның қорғаныс қабілетінің, қауіпсіздігінің, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етудің негізгі бағыттарын әзірлеуге және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастыруға назар аударуы тиіс.
Үкімет тек қана аса маңызды ұлттық мәселелер бойынша шешімдерді үйлестіру, бағалау және қабылдау тиіс, ал орталық мемлекеттік органдар – тиісті салаларда мемлекеттік саясатты қалыптастыруды қамтамасыз ететін функцияларды іске асыруға, әкімшілендіру және реттеу бойынша бақылау (қадағалау) функциялары мен өкілеттіктерді жүзеге асыруға назар аударуы тиіс. Бұл ретте жергілікті атқарушы органдар жерлерде мемлекеттік саясатты іске асыру кезінде министрліктерге есеп беруі қажет.
Өз кезегінде, мемлекеттік басқарудың көлденең және тік бойынша функцияларының қайталануы немесе кездесуін жою қажет. Әрбір функция толық көлемде тек қана бір мемлекеттік органның немесе мемелкеттік басқару деңгейінің құзыретіне жатуы қажет.
«Қазақстан Респбуликасының Үкіметі туралы» және «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Консутитуциялық заңдарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу қажет.
3. Заң жобасын қабылдау мақсаты
Заң жобасын қабылдау мақсаты Үкімет пен министрліктер, министрліктер мен жергілікті атқарушы органдар арасындағы құзыреттерді нақты бөлу болып табылады.
4. Заң жобасын реттеу мәні
Заң жобасын реттеу мәні Үкіметтің, орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың құзыреттілігін, ұйымдастыру тәртібін және қызметін айқындау болып табылады.
Заң жобасы екі баптан тұрады.
1-бапта «Қазақстан Респбуликасының Үкіметі туралы» және «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Консутитуциялық заңдарына түзетулер енгізу болжанады.
2-бапта заң жобасын қолданысқа енгізу тәртібі айқындалады.
6. Заң жобасын қабылдау жағдайында болжанатын құқықтық және әлеуметтік-экономикалық салдарлар
Заң жобасында көзделген шараларды іске асыру мемлекеттік органдар, жергілікті атқарушы органдар, өзін өзі басқаратын органдар мен Қазақстан Республикасы азаматтарының қоғамдық бірлестіктері арасында ынтымақтастық қатынасты құру жолымен халықаралық стандарттарға сәйкес Қазақстан Республикасы азаматтары өмірінің сапасын арттыруға, халық сауаттылығының деңгейін арттыруға әсерін тигізеді деп күтілуде.
Тиімді мемлекеттік аппараты қамтамасыз ету және олардың басшыларының жауапкершілігін күшейту негізі қаланатын болады, осыған байланысты, осы заң жобасын қабылдау мемлекеттік басқаруды жетілдіру түрінде жағымды құқықтық салдарға алып келеді.
7. Басқа заң жобаларын әзірленіп жатқан заң жобасына біруақытта (кейіннен) сәйкестендіру қажеттілігі
Қазақстан Республикасының 250 астам заңнамалық актілерін әзірленіп жатқан заң жобасына сәйкестендіру талап етіледі.
8. Заң жобасы мәнінің өзге де нормативтік-құқықтық актілермен регламенттелуі
Қазақстан Республикасы Үкіметі құзыретін, ұйымдастыру тәртібін және қызметін айқындау мәселелері Қазақстан Республикасының 250 астам заңнамалық актілерімен регламенттелген.
9. Қаралып отырған мәселе бойынша шетелдік тәжірибенің болуы
Әкімшілік реформалардың заманауи толқыны 1980-1990 жылдардан бастау алады, бұл бизнес-сектор ұйымдарының - ең аз шығындармен және барынша күш салып жұмыс істеуі сияқты үкіметтердің тиімді жұмысқа талпынуымен байланысты болды. Бұл жылдары көптеген елдердің бюджеттері жаһандық дағдарыстар, өз азаматтарының әлеуметтік күтулерінің өсуінен, зейнеткерлер санының және жұмыссыздықтың артуынан қысым көрді.
Әрбір ел өз жолын мемлекеттік басқару жүйесін реформалауға салды. Соынмен қатар әкімшілік реформалар белгілі үлгілер шеңберінде жүзеге асырылды, бұл құқықтық, саяси, мәдени және әлеуметтік-экономикалық дәстүрлермен байланысты.
Жалпы мемлекеттік басқару жүйелерін негізгі төрт модель бойынша топтастыруға болады:
1) Ағылшын-саксон (АҚШ, Ұлыбритания, Австралия, Жаңа Зеландия);
2) Континентальды-европалық модел (Франция, Германия, Нидерланды);
3) Скандинавиялық (Норвегия, Швеция);
4) Азиялық модель (Малайзия, Сингапур).
Мемлекеттік басқарудың ағылшын-саксон моделі
Мемлекеттік басқару жүйесіне бизнес-секторға бағдарланған тәсілдері енгізу Ұлыбританияда, АҚШ-та және Жаңа Зеландияда аса танымал болды. Ұлыбританияда 1979 жылғы басталған «Менеджериальды революция» тек қана өзінің емес, сондай-ақ басқа елдердің мемлекеттік басқару жүйесінде маңызды түрленулер импульсі болды.
Бұдан басқа, ол нәтижелер бойынша бәсекелстікті, жоспарлау және бюджеттеуді қоса отырып мемлекеттік басқаруда бизнес-бағдарланған тәсілдерді қолдануға мүмкіндік берді. 1980-1990 жылдары мемлекеттік басқару жүйесін реформалау келесі бағдарламалар шеңберінде өтті: «Азаматтық қызметтің пәрменділігі мен тиімділігі» (1982), «Келесі қадамдар бастамасы» (1988), «Азаматтық хартия» (1993).
Ұлыбританиядағы әкімшілік реформаны үш кезеңге бөлуге болады.
Реформаның бірінші кезеңінде (1979-1982) мемлекеттік шығындарды үнемдеуге, мемлекеттік қызметшілерді және мемлекеттік бағдарламаларды қысқартуға назар бөлінді.
Екінші кезең (1983-1986) «үнемдеу, өнімділік, тиімділік» ұранымен өтті. Осы кезең шеңберінде мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру жүргізілді, бизнес менеджмент элементтері енгізілді, сондай-ақ орталық министрліктер мен жоғары басқару персоналын бағалау жүйесі құрылды. Әкімшілік реформа жүргізу кезінде Ұлыбританияда мемлекетті органдарға қойылған міндеттер мен тапсырмалар шегінде іс-қимыл еркіндігі ұсынылды.
Әкімшілік реформалардың басқа шараларының арасында басқарудың нарықтық бағдарланған тетігінің дамуын, көрсетілетін қызметтер сапасының артуын, сондай-ақ көрсетілетін қазметтер кезінде тұтынушылар қажеттілігіне бағдарды атап өткен жөн.
АҚШ-та әкімшілік реформалар 1990 жылдары аса белсенді жүзеге асырыла бастады. Шаралар мемлекеттік шығыстарды қысқартуға және мемлекеттік кәсіпорындар мен қызметтерді кеңінен жекешелендіруге басым түрде бағытталды. Мемлекеттік басқарудағы түбегейлі өзгерістер жеке сектор принципіне негізделген мемлекеттік басқаруды реформалау стратегиясы шеңберінде басталады. Әкімшілік реформалар қоғамдық және жеке секторлар арасында әріптестікті дұрыс жолға қою, сапаны, жекешелендіруді басқару тетіктерін дамытумен байланысты болды.
Жаңа Зеландиядағы әкімшілік реформалар қоғамдық істерді басқаруға нарықтық элементтерді енгізу кезіндегі радикализммен ерекшеленеді. Атап айтқанда, барлық қоғамдық секторда инстуционалдық сияқты дербес деңгейлердегі орындалу нәтижелілігін арттыруды (жұмысқа қысқа уақытты жалдау келісімшарты, орындалу тиімділігі негізінде бағалау жүйелері, қызмет бойынша өсу жүйесі), коммерциялық және коммерциялық емес функциларды институционалдық бөлу; консультациялық, қамтамасыз ету және реттеуші функцияларды бөлу, интеграцияланған стратегиялық жоспарлауды және орындалу тиімділігін басқару жүйесін дамытуды болжайтын мемлекеттік басқаруды жүзеге асыру құрылымы мен әдісіне маңызды өзгерістер енгізілді.
Австралияда реформаның бірінші кезеңінде мемлекеттік құрылымының қаржылық икемділігін арттыру, ұдайы нақтыланатын бағалар негізінде бюджеттік жоспарлау әдіснамасын енгізу есебінен қызметтік аса қолайлы жағдайын қамтамасыз ету және бағдарламалар мақсаттарын айқындауға және олардың орындалу нәтижелері туралы есептілікке назар аудару бойынша шаралар қабылданды. Екінші кезеңде 1990 жылдарға келген мемлекеттік секторды реформалау коммерциялық прнициптерді, оның ішінде конкурстық негіздегі келісімшарттарды, кадрларды басқару туралы аса икемді шарттарды және көрсетілетін қызметтерді ұсынудың толық ресурстық құнына негізделген көрсетілдетін қызметтер туралы шарттарды(есептеу әдісіның есепке алу принциптерімен сәйкес айқындалатын) енгізу жолымен мемлекеттік тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді ұсыну тиімділігін арттыру болджанады.
Ұлыбританияда, Жаңа Зеландияда және Австралияда әкімшлік реформалар бағдарламаларын саяси элиталар мен мемлекеттік қызметшілер қалыптастырды, қабылдады және іске асырыды.
Жалпы мемлекеттік басқарудың ағылшын-саксон моделі үшін келесі сипаттар сай:
- «ең кішкентай» мемлекет (нарықтың, жекешелендірудің жоғары орталықтандырылмау және өзін өзі реттеу деңгейі);
- федерализм (АҚШ, Канада, Австралия);
- келіссөздер мен мәмілелердеің дамыған мәдениеті (аутсорсинг, мердігелерді конкурстық орналастыру);
- мемлекеттік басқарудың экономикалық тиімділігне ұмтылу (нәтижелерге бағдарланған бюджетті енгізу);
- қойылған міндеттемелер мен ұсынылған қкілеттіктер шегінде мемлекеттік органдар қызметінің еркіндігі (атқарушы органдардың бюджет қаражатын бөлудегі жоғары автономиясы);
- мемлекеттік менеджментте бизнес-бағдарланған тәсілдерді қолдану (қызметті бағалау, қаржылық аудит, есептеу әдісі).
Мемлекеттік континенталды-еуропалық басқару моделі
М. Вебердің ұтымды төрешілдігінің:
- әкімшілік мекемелер иерархиялық түрде ұйымдастырылған;
- әрбір мекеменің жеке құзырет саласы бар;
- азаматтық қызметшілерді дипломдарда көрсетілгендей кәсіби біліктілік негізінде немесе емтихандардың нәтижелері бойынша таңдамайды, оларды тағайындайды;
- қызметші тәртіпке бағынады және бақылауда болады;
- лауазымнан ауысу жоғары тұрған инстанциялардың шешімдеріне негізделеді деген қағидаттары мемлекеттік континенталды-еуропалық басқару жүйесінің тұжырымдамалық негізін құрайды.
Мемлекеттік басқарудың ағылшын-саксон моделімен салыстырғанда мемлекеттік қызметке нарықтық технологияларды енгізу континенталды-еуропалық модельде аса қарқынды болмады. Дегенмен де, бұл елдердің мемлекеттік басқарудағы сапа мен тиімділіктің жалпы қозғалысына қатысы болды. Орталықтандырылған мемлекет пен иерархиялық құрылған мемлекеттік қызмет осы елдерде жүргізілген реформалардың орта шені болды.
Францияда әкімшілік реформалар 1980 жылдары басталған, олар мемлекеттік басқаруды демократияландыруға және оның тиімділігін арттыруға бағытталған. Осы реформалар қоғамдық сұраныстарды қанағаттандыруға, сондай-ақ мемлекеттік сектор кәсіпорындарын жекешелендіруге бағытталған.
Жалпы әкімшілік реформа қоғамдық және жеке секторлар мүдделерін біріктіру қажеттігіне, мемлекеттік қызмет пен басқаруды жүйелі түрде жаңғыртуға, нарықпен тұрақты байланысқа негізделген.
Әкімшілік реформаның іске асырылу серпіні мен нәтижелілігіне дәстүрлі түрдегі мемлекеттік күшті төрешілдік айтарлықтай ықпал етті. Бұдан басқа, мемлекеттік басқарудың ағылшын-саксондық және германдық дәстүрлерінің араласқаны байқалды.
Әкімшілік реформа Нидерландыда да 1980 жылдары басталған. Бұл кезеңде мемлекеттік басқаруда басқаруды орталықсыздандыру, мемлекеттік қаражатын неғұрлым тиімді жұмсауға ұмтылу және әлеуметтік бағдарламалардың баптарын алып тастауға бағытталған өзгерістер басталады. 1980 жылдан бастап мемлекеттік қызметтің жауапкершілігі мен есеп беруі, ақшаның құндылығы, сондай-ақ мемлекеттік менеджментті кәсібилендіру сияқты түйінді идеялармен мемлекеттік қызметті қайта ұйымдастыру жүргізіледі. Сонымен қатар басқаруды өңірлендіру қозғалысы басталады.
Германияда әкімшілік реформа:
- аумақтық реформаны (өзін-өзі басқаратын аумақтық бірліктерді ірілендіру);
- функционалдық реформаны (жер функцияларының бір бөлігін жергілікті деңгейге беру);
- федералдық үкімет реформасын (басқарушылық қызметті және басқа да бірқатар шараларды жетілдіру) қоса алғанда, 3 негізгі кезеңде (1968-1990 жж.) іске асты.
Австриядағы «Мемлекеттік әкімшілік менеджменті» (1988-1994 жж.) әкімшілік реформа жобасы өнімділіктің өсуіне, менеджменттің міндеттері мен құрылымдарын қайта ұйымдастыруға, әкімшілік рәсімдер шығасыларын азайтуға, сондай-ақ азаматтарға қызмет көрсету функцияларын жетілдіруге бағыталған болатын. Австриядағы әкімшілік реформа парламенттің және онда ұсынылған партиялардың белсенді әсер етуімен өтті.
Швейцариядағы менеджериалды реформа аса табысқа жете қойған жоқ.
Жалпы континенталды-еуропалық модельді елдердегі әкімшілік реформалар нәтижелі боламды, бұл орталық басқару мен веберлік төрешілдік моделінің күшті дәстүрлеріне, сондай-ақ қоғамның неғұрлым тұрақты дамуына байланысты.
Континенталды-еуропалық модель елдерінің тобы әкімшілік реформаны іске асырған кезде «Good governance» тұжырымдамасы:
- мемлекеттік қызмет саясаткерлердің, сол сияқты азаматтардың алдында жауапты;
- мемлекеттің, азаматтардың және қазіргі заманғы билік ету-басқару қатынастарының жұмыс істеуінің түйінді элементі ретінде бизнестің сенімі;
- қоғамдық мүдделерді қанағаттандыру мен қоғамдық проблемалардың шешілуін қамтамасыз ету үшін басшылық мемлекеттік, қоғамдық, жеке және аралас құрылымдар кооперациясының жүйесі ретінде түсініледі деген іргелі ережелерімен қоса бизнес-сектордың жұмыс істеу қағидаттарын енгізу баламасына айналды.
Осылайша, мыналар:
- мемлекет - патрон, қоғам өмірінің саяси және әлеуметтік салаларға мемлекеттің кеңінен қатысуы;
- өңірлермен және жекелеген аумақтармен қатынастарды орталықтан басқару деңгейінің басым болуы (Франция);
- «наполеондық» мемлекеттерде беделі мен мәртебесі аса жоғары (Германия) дәстүрлі түрдегі мемлекеттік күшті төрешілдік континенталды-еуропалық моделдің негізгі мазмұнды құрамдас бөліктері болып табылады.
Мемлекеттік басқарудық скандинавиялық моделі
1980 жылдары Норвегияда жалпы қамтитын әкімшілік реформаның «Заманауи мемлекет» бағдарламасы әзірленді, онда қоғамдық сектордың айтарлықтай қымбат болып табылатындығы аталып көрсетілді. Әкімшілік шаралар қоғамдық сектордағы мемлекеттік менеджменттің өнімділігі мен сапасын арттыруға бағытталды.
Кейіннен мемлекеттік қызмет жүйесіне көрсетілетін қызметтер сапасын және мемлекеттік қызмет нәтижелілігін арттыру тетіктері енгізіле бастады. Мемлекеттік қызметті реформалау кезінде мемлекеттік басқарудың ең жоғары менеджерлерінің еңбекақы жүйесі басты назарға алынды (материалдық ынталандырудың заманауи тәсілдерін енгізу).
1980-1990 жылдардағы Швециядағы әкімшілік реформа халыққа көрсетілетін қызметтерді жеткізетін мемлекеттік кәсіпорындардың қызметіне нарықтық тетіктерді енгізуге және оларды бизнес-корпорациялар үлгісімен корпорацияларға айналдыруға, мемлекеттік агенттіктер қызметі жүйесін өзгертуге, олардың дербестігі мен тиімділік көрсеткіштерінің рөлін арттыруға бағытталды.
Швециядағы әкімшілік реформаның іске асырылу процесіне және сәйкесінше нәтижелілігіне шешімдер қабылдау процесіне орасан зор ықпал еткен кәсіподақ ұйымдарының белсенді қатысуы әсер етті.
Жалпы скандинавиялық модель елдеріндегі менеджерлік реформа үкіметтік агенттіктердің нарқытық қағидалар бойынша әрекет ететін мемлекеттік кәсіпорындарға айналуына алып келді. Осы түрлену скандинавия елдері үкіметтерінің жалпы жаңғыртудың орталық нүктесі болап саналады.
Жаңа мемлекеттік менеджмент қағидаттарын бейімдеу Норвегияда төмен болса, Швецияда жоғары болғанын атап өту қажет.
Жалпы, скандинавия моделінің негізгі сипаттамалары келесідей:
- ағылшын-саксондық және континенталды-еуропалық модельдердің белгілерін біріктіретін аралас модель (нарықтық тетіктерді (мысалы, жекешелендіру) аз қолданумен қатар нітижелер бойынша басқаруды енгізу);
- корпоративтілік: жұмысшылар мен қызметкерлердің кәсіпдақ бірлестіктерінің, кәсіпкерлер мен жұмыс берушілер, қауымдастықтар мен клубтар, шығармашылық және интеллектуалды мамандықтар өкілдерінің одақтарының саясатын әзірлеуге қатысу.
Мемлекеттік басқарудық Азиялық үлгісі
Малайзиядағы әкімшілік реформа әртүрлі сипатта болды және үш кезеңде (1957-1980 жылдар) іске асырылды. 1957 жылдан бастап Малайзия принципиалды жаңа мемлекеттік қызметті қалыптастыруға бағытталған әкімшілік реформаны белсенді жүргізе бастады. Алғашында реформалар мемлекеттік сектордың шамадан тыс ұлғаюына, нәтижесінде төрешілдік аппараттың өсуіне алып келді, бұл тәуелсіздік алумен және әкімшілік аппаратты және жалпы мемлекеттік секторды қалыптастырумен байланысты болды .
Кейіннен (1970 жылдардан кейін) төрешілдік рөлін төмендету, мемлекеттік құрылымдарды жекешелендіру, мемлекеттік басқарудың сапасын және атқарушылығын арттыру, сондай-ақ тұтынушыға бағдарлану мен мемлекеттік басқару жүйесінің есептілігі әкімшілік реформаның басты трендтері болды.
Малайзияда әкімшілік шығасыларды төмендетуге қатысты мемлекеттік және жеке сектордың өзара іс-қимылы жолға қойылды. Жекешелендіру бағдарламасы төрешілдіктің және бір мезгілде мемлекеттік шығыстардың қысқаруына алып келді. Бұдан басқа, мемлекеттік көрсетілетін қызметтер сапасы жоғарылады. Мемлекеттік аппаратты жаңғырту инфрақұрылымы, оның ішінде Әкімшілік Жаңғырту мен Басқарушылық Жоспарлау бөлімі (MAMPU), Мемлекеттік қызмет департаменті, Мемлекеттік басқарудың ұлттық институты құрылды. Осы ұйымдар Малайзияның әкімшілік реформасының негізгі ережелерін іске асыруға айтарлықтай үлес қосты.
Ұлыбритания билігінде болған түрлы аумақтардың бірігуі нәтижесінде құрылған Малайзияның дамуына мынадай бірқатар факторлар әсер етті:
- Ұлыбритания елге саяси мәдениетті, тиімді төрешілдік аппаратты, салыстырмалы түрде дамыған инфрақұрылымды, негізінен аграрлық-шикізаттық экономиканы мұраға қалдырды;
- елдің шағын көлемі, бұл экономиканы және қоғамды дамыту бойынша мемлекет іске асыратын шаралардың тиімділігін күшейтеді.
Сингапурдағы әкімшілік реформаның аса маңызды элементтері кәсіби және құзыретті мемлекеттік қызметті қалыптастыру, сыбайлас жемқорлықпен күрес, сондай-ақ мемлекеттік қызметшілердің еңбекақыларын жоғарылату болап табылады. Әкімшілік реформаның аса маңызды бағыты 2 құрамдауыштан:
- әртүрлі орталық органдарды (министрліктер мен мекемелер) атқарушы биліктің әртүрлі дербес ұйымдарына бөлу және оларға айтарлықтай дербестілік беруден;
- осы дербес құрылымдарға нәтижелілік қағидаты бойынша бағдарламаларды әзірлеу және жүзеге асыру үшін қаржылық және басқарушылық өкілеттіктерді беруден тұратын бизнес-бағдарланған мемлекеттік басқаруды қалыптастыру болатын.
Сингапурдағы әкімшілік реформа мемлекеттік сектордың өсумен, мемлекеттік компаниялардың құрылуымен қатар жүзеге асырылды. Бұл ретте, Сингапур мемлекеттік қызметке жеке сектордан кәсіби кдрлардың келуі үшін қолайлы жағдайлар жасады.
Сингапурда мемлекет қоғам тыныс-тіршілігінің нақты алғанда барлық салаларында әлі де басым рөлге ие, бұл бизнес-ортаның ахуалына ешқандай ықпал етпейді, керісінше қолдаушы фактор болып табылады.
Осылайша, азиаттық модель елдеріндегі әкімшілік реформаға ықпал еткен негізгі сипаттамаларды айқындауға болады:
- жаңа мемлекеттілікті құру, «өзінің» даму жолын іздеу (әкімшілік инфрақұрылымды қалыптастыру);
- мемлекеттің экономикаға белсенді араласуы (жарғылық капителға қатысуы және бюджеттік қаржыландыру);
- төрешіліктің басым мәртебесі мен рөлі, көлденең, «классикалық» мемлекеттік аппарат (шенеуніктер елдегі саяси және әлеуметтік-экономикалық түрленулердің негізгі агенттері болып табылады);
- ағылшын-саксон, скандинавия модельдерімен салыстыру бойынша бизнес-бағдарланған менеджменттің және «тиісті басқарудың» болмашы әсері (мемлекеттік қызметке жалдаудың келісімшарттық принципі, нәтижелер бойынша баға);
- әкімшілік реформаларды «саясаттандыру» (элиталардың саяси билігін сақтау үшін төрешілікті пайдалану, төрешілікке саяси элиталардың қамқоршылықпен қарауы).
Осы заң жобасын іске асыру мемлекеттік бюджеттен қаржылық шығындарға әкеп соқтырмайды.
_____________________
Эта возможность доступна только для зарегистрированных пользователей. Пожалуйста, войдите или зарегистрируйтесь. |
|
| Регистрация | |
