«Әлеуметтік мәні бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушылардың залалдарын субсидиялау көлемдерін айқындау әдістемесін бекіту туралы» бұйрық жобасына құжаттама

«Темір жол көлігі туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Заңының 7-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Әлеуметтік мәні бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушылардың залалдарын субсидиялау көлемдерін айқындау әдістемесін бекітілсін.  

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Көлік комитеті (Ә.А. Асавбаев):

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуін;

2) бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында жариялау және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын;  

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде

тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы «Әділет» республикалық мемлекеттік кәсіпорнының ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға көшірмелерін жіберуді;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін 5 жұмыс күні ішінде мемлекеттік тіркеу туралы және бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға жіберу туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.  

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму бірінші вице-министрі Ж.М. Қасымбек жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр Ә. Исекешев

1. Осы Әлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушылардың залалдарын субсидиялау көлемдерін айқындау әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) "Темір жол көлігі туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді.

2. Әдістеменің есебін және қолданылуын анықтайтын негізгі қағидаттар мыналар болып табылады:

1) жолаушыларды темір жолмен тасымалдаудың стратегиялық және әлеуметтік мәні;

2) жолаушылар тасымалының тиімділігін арттыру, маршруттардың экономикалық орындылығы және жолаушыларды тасымалдаудан түсетін кірістерді жоғарылату резервтерін айқындау;

3) поездардың жүру маршрутының қажетті құрамдылығын және жүру учаскелері бойынша сұранысын айқындау;

4) тасымалдау процесінің қатысушыларына тең экономикалық жағдайларды қамтамасыз ету;

5) мемлекеттік бюджет қаражатынан бөлінетін субсидия залалдарды азайтуда ескеріледі.

3. Осы Әдістемені қолдану мақсатында мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) өлшеуіш – тасымалдау процесінің кез келген сандық сипаттамасы, олардың белгілері өлшегіштің атауы, өлшеу бірлігі және мәні болып табылады;

2) вагон жүрісі – вагон-километрмен өлшенетін, жөнелту станциясынан межелі станцияға дейін және кері қарай қашықтықпен (километр мөлшерімен) анықталатын көрсеткіш;

3) жөнелтілген жолаушылар – Қазақстан Республикасының станцияларынан жөнелтілген алыс және қала маңындағы қатынастардағы барлық жолаушылардың санына сәйкес келетін көрсеткіш, олар жолаушылармен немесе адаммен өлшенеді;

4) тасымалданған жолаушылар – одан әрі тасымалдау үшін басқа мемлекеттердің темір жолдарынан жөнелтілген және қабылданған (әкелу және 5) жолаушылар айналымы – жолаушылар тасымалдарының көлемін жолаушы-километрде көрсететін көрсеткіш, жолаушылар санының тасымалдау қашықтығына көбейтіндісі ретінде есептеледі;

6) жол жүрудің орташа ұзақтығы – жолаушы-километрдің жөнелтілген жолаушылар санына қатынасымен анықталады;

7) ұйымның шығыстары – активтердің істен шығуы немесе капиталдың азаюына алып келетін міндеттемелердің туындауы нәтижесінде экономикалық пайданың азаюы;

8) тасымалдаушының кірістері – жолаушыларды тасымалдаудан, поездарда төсек-орын керек-жарақтарын беруден түскен ақшалай түсімдер, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес көлік саласында мемлекеттік саясатты іске асыруды, Қазақстан Республикасының көлік кешені қызметін үйлестіру, реттеу және бақылауды жүзеге асыратын уәкілетті орган белгілеген бағалар бойынша комиссиялық алымдар;

9) тасымалдаушының шығындары – Қазақстан Республикасының заңнамасымен көзделген салық міндеттемелері ескеріле отырып, Қазақстан Республикасы темір жол көлігінің негізгі қызметі жөніндегі шығыстар номенклатурасында ескерілген жолаушылар тасымалдарын жүзеге асыруға арналған тасымалдаушының шығындары;

10) қызметтерге кететін тікелей шығындар – Қазақстан Республикасы заңнамасымен көзделген қосымша құн салығын есептемегенде, белгілі бір қызметпен тікелей себеп-салдарлы байланысы бар шығындар;

11) үстеме шығыстар – бұл өзіндік құнға (тауарлардың, қызметтердің) қосылатын өнімдердің (қызметтің) бірнеше түрлерін өндірумен байланысты жанама шығыстар;

12) шығыстар номенклатурасы – Қазақстан Республикасы темір жолдарының негізгі қызметі бойынша шығыстар номенклатурасы;

13) шығыс өлшеуіштері – тасымалдау процесіндегі жұмысты мөлшерлік бағалауға арналған ірілендірілген өлшем бірліктері;

14) шығыс ставкасы – шығыс өлшегішке жатқызылған шығындардың жолаушы-километрмен өлшенетін оның көлеміне қатынасы;

15) қызметтердің өзіндік құны – жолаушыларды тасымалдау бойынша реттелетін қызметті жүзеге асыратын тасымалдаушы шығындарының ақшалай мәні;

16) кіріс ставкасы – өлшеуішке жатқызылған кірістердің оның көлеміне қатынасы, оның жұмыс бірлігі үшін жолаушы-километр қабылданады;

17) кезең шығыстары – тұрақты шығыстар ретінде анықталған және сатылған өнімнің немесе қызметтердің нақты түрлерімен байланысты емес шығыстар, соның ішінде үстеме шығыстар;

18) шығындар бабы (шығындар бағыты) – нәтиже, оған қол жеткізуге жұмсалған шығыстар тікелей бағытталады;

19) өндірістік факторлар – жолаушыларды тасымалдаудың технологиялық ерекшеліктерін ескеретін факторлар (жылжымалы бірліктің түрі, жылдамдығы және т.б.).

4. Әдістеме облысаралық және ауданаралық қатынастарда тасымалдарды жүзеге асыру кезінде туындайтын кірістердегі шығындарды өтеуге арналған темір жол көлігімен жолаушыларды тасымалдауды субсидиялаудың экономикалық орындылығы қағидаттарын және мынадай көлемдерін есептеу тәртібін белгілейді:

1) жолаушылар поезының пайдалану көрсеткіштерінің көлемін есептеу;

2) өлшеуішке кіріс ставкасын есептеу;

3) өлшеуішке шығыс ставкасын есептеу;

4) тасымалдау кезіндегі шығынды анықтау.

5. Әдістемені: