Темiр жол көлiгiн техникалық пайдалану қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 30 сәуірдегі № 544 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 17 тамызда № 11897 тіркелді

Қазақстан Республикасының «Теміржол көлігі туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Заңының 14-бабы 2-тармағының 34-12) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН: 

1. Қоса беріліп отырған Теміржол көлігінің пайдалану техникалық қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Көлік комитеті (Ә.А. Асавбаев):

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға көшірмелерін жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шараларды орындау туралы мәліметті ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық оның бірінші ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрі Ә. Исекешев

"КЕЛІСІЛГЕН" 
Қазақстан Республикасының 
Ұлттық экономика министрі 
_____________ Е. Досаев 
2015 жылғы 8 шілде

"КЕЛІСІЛГЕН" 
Қазақстан Республикасының 
Ішкі істер министрі 
_____________ Қ. Қасымов 
2015 жылғы 27 маусым

1. Темір жол көлiгiн техникалық пайдалану қағидалары (бұдан әрi - Қағидалар) «Темiр жол көлiгi туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы 14-бабының 2-тармағы 34-12) тармақшасына сәйкес әзiрлендi және темiр жол көлiгiн техникалық пайдалану тәртiбiн белгiлейдi.

2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер пайдаланылады:

1) автоматты локомотивтік сигнализация - аралықтағы поездар қозғалысы кезiнде локомотив бағдаршамдарының сигналдары бойынша жүзеге асырылатын, ал бөлектенген пункттер блок-учаскелердiң белгiленген шекаралары болып табылатын жүйе;

2) аз әрекеттi учаскелер – жолаушылар және жүк поездарының (қосындысында) кесте бойынша қозғалыс мөлшерi тәулiгiне 8 жұптан артық болмайтын учаскелер;

3) аралық байланыс – темiржол станцияларының кезекшiлерiмен жұмыс жасап жатқан және аралықта жүрген қызметкерлер арасындағы қызметтiк келiссөздер жүргiзуге арналған байланыс;

4) аралық - темiр жол желiсiнiң шектес станциялармен, разъездермен, озу пункттерiмен немесе жол қосындарымен шектелген бөлiгi;

5) арнайы жылжымалы құрам (бұдан әрi – АЖҚ) - магистральдық темiр жол желiсiн және кiрме жолдарды күтiп ұстау, оларға қызмет көрсету, қалпына келтiру және жөндеу жұмыстарын жүргiзуге арналған өздiгiнен жүретiн және өздiгiнен жүрмейтiн темiр жол көлiгi құралдары;

6) арнайы жылжымалы құрамның бригадасы (бұдан әрi – АЖҚ бригадасы) - АЖҚ басқару және оған қызмет көрсету үшiн тағайындалатын қызметкерлер. АЖҚ басқару үшiн бригада - машинист және машинистiң көмекшiсi немесе дрезинаның жүргiзушiсi және жүргiзушiнiң көмекшiсi (тиiстi машинаны пайдалану жөнiндегi нұсқаулыққа сәйкес) тағайындалады;

7) ауыр салмақты жүк поезы - локомотивтердiң тиiстi сериялары үшiн салмағы қозғалыс кестесiнде белгiленген осы поезд жүретiн учаскедегi салмақ нормасынан 100 т және одан астам жүк поезы;

8) бағыттама - рамалық рельстерде, үшкiрлерден және бұру механизмiнен тұратын бағыттамалы бұрманың бөлiгi. Жылжымалы өзекшесi бар айқастырмасы болған кезде бағыттама ұғымына айқастырма да кiредi; 

9) бағыттама қосыны - бағыттама қосынының бiр кезекшiсi қызмет көрсететiн орталықтандырылмаған басқарудағы бiр немесе бiрнеше бағыттамалы бұрмалар;

10) бағыттамалы аудан - бағыттама қосынының бiр аға кезекшiсiнiң бақылауындағы шектес бағыттама қосындар тобы;

11) бағыттамалы бұрма - жылжымалы құрамды бiр жолдан екiншiсiне бұру үшiн қолданылатын құрылғы. Бағыттамалы бұрмалар бағыттамалардан, айқастырмалардан және олардың арасындағы жалғастырушы жолдардан тұрады. Айқастырмалар жылжымайтын немесе жылжымалы өзекшесiмен болуы мүмкiн. Жылжымайтын элементтерi жоқ айқастырманың негiзгi элементтерi өзекше, екi мұртша, екi контррельс, бекiткiштер мен төсемелер, түйiспелi бекiтпелер және құрастырылған айқастырмалар жағдайында мұртшалар мен өзекшенi бiрыңғай құрылымға бiрiктiруге арналған епелектер мен сомындары бар бұрандамалар;

12) бағыттамалық байланыс - iргелес темiр жолдарында темiржол жылжымалы құрамын бекiту және бағыттаманы (темiржол жолдары мен бағыттамаларының бос екенiн тексеруiн қоса) дайындау мәселелерiмен айналысатын атқару және орындалушы темiржол станцияларының қосындары мен темiржол станцияларының кезекшiлерiнiң арасындағы қызметтiк келiссөздер жүргiзуге арналған байланыс;

13) бейтарап ендiрме - екi ауа аралығы (оқшаулағыш түйiндесу) арасындағы электр жылжымалы құрамның ток қабылдағыштары өткен кезде түйiндесетiн учаскелердiң электр оқшаулауын қамтамасыз ететiн қалыпты кернеуi жоқ түйiспелi аспаның учаскесi;

14) блок учаскесi - сигнализация мен байланыстың дербес құралы ретiнде қолданылатын, темiр жол станциясының өткiзу бағдаршамдарымен немесе өткiзу бағдаршамымен (блок учаскесiнiң шекарасы), кiрiс бағдаршамымен, сондай-ақ шығыс бағдаршамымен және бiрiншi жолай өткiзу бағдаршамымен (блок учаскесiнiң шекарасымен) шектелген автобұғаттау немесе автоматтық локомотив сигнализациясы кезiндегi станция аралығындағы аралық бөлiгi;

15) бүйiрлiк жол - жүру кезiнде жылжымалы құрам бағыттамалы бұрма бойынша ауытқитын жол;

16) ерекше жол белгiлерi - темiр жолға бөлiнген белдеудiң шекаралары, бағыттама нөмiрiнiң көрсеткiшi, жолаушылар ғимараты осiнiң белгiсi, желiлiк жол ғимараттарындағы белгiлер, шеңберлi қисықтардың басы мен соңының, сондай-ақ өтпелi қисықтар басының, ортасы мен соңының, жер төсемiнiң жасырын құрылыстарының, сулардың ең жоғары көкжиегiнiң және толқынның ең жоғары биiктiгiнiң реперлерi;

17) жол белгiсi - темiр жол желiлерiнiң бейiнi мен ұзындығының тұрақты көрсеткiшi;

18) жолаушылар поезы - жолаушыларды, багажды, жүк багажды және почтаны тасымалдауға арналған, жолаушылар және багажды вагондарынан құралған поезд;

19) жолаушылардың аялдама пунктi - жол тарамдары жоқ, бөлектенген пункт болып табылмайтын, тек қана жолаушыларды отырғызуға және түсiруге арналған аралықтағы пункт;

20) жұмыстардың басшысы – темір жолдарды пайдалануға жауапты адам;

21) жүрдек жолаушылар поезы – сағатына 200 километрге дейiнгi қозғалыс жылдамдығымен жүретiн жолаушылар поезы;

22) жылжымалы құрамның габаритi - түзу көлденең жолға қойылған, тиелген де, сондай-ақ бос та жылжымалы құрам сыртқа шықпай орналасуы тиiс шектi көлденең (жол осiне перпендикуляр) кескiн;

23) поездың жүру барысында жылжымалы құрамның техникалық күйiн автоматты бақылау құралдары - автоматты режимде кезекшiге алдағы тұрған станция бойынша, поезд диспетчерiне, машинистке поезда ақаулы жылжымалы құрамның болуы мен орналасуы және ақаудың түрi туралы ақпаратты анықтауға және беруге мүмкiндiк беретiн аппаратура;

24) итермелегiш локомотив - жекелеген аралықтарда немесе аралықтың бөлiгiнде жетекшi локомотивке көмек көрсету үшiн арналған локомотив (поездың соңында);

25) кепiлдiк учаске - ұзындығы поездың құрамында вагондардың ақаусыз күйде қауiпсiз жүруi қажеттiлiгiн негiзге ала отырып анықталатын техникалық қызмет көрсету пункттерiмен шектелген учаске;

26) қосындар арасындағы аралық - жол қосындарымен немесе жол қосын және станциямен шектелген аралық;

27) көлбеу - көлденең сызыққа (жоғары, төмен) көлбеулiгi бар темiр жол жолының бойлық қапталының элементi;

28) құрылыстардың жақындау габаритi - соның iшiне құрылыстар мен құрылғылардың ешқандай бөлiгi кiрмейтiн шектi көлденең (жол осiне перпендикуляр) кескiн. Ерекшелiктi тек олардың жылжымалы құраммен өзара әрекеттесуiне арналған құрылғылар ғана (жұмыс күйiндегi вагондық баяулатқыштар, бекiту бөлшектерi бар түйiсу сымдары, бағананың суды алу кезiндегi бұрылатын бөлiгi) құрауы мүмкiн;

29) қызметтiк тежеу - жылдамдықты азайту немесе поезды көзделген жерде тоқтату үшiн сатылармен тежеу;

30) локомотив - поездардың немесе бөлек вагондардың темiр жолдармен қозғалысын қамтамасыз ететiн темiржол жылжымалы құрамы;

31) локомотив бригадасы - локомотивтерге, сондай-ақ моторвагонды поездарға қызмет көрсету үшiн тағайындалатын қызметкерлер;