Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiн сұрыптық сынақтан өткізу қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 2 шілдедегі № 4-2/602 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 13 тамызда № 11879 болып тіркелді

«Тұқым шаруашылығы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 1-тармағының 8-4) тармақшасына және «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы 1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Кіріспе жаңа редакцияда жазылды ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 19.04.2021 жылғы № 129 Бұйрығына сәйкес (11.02.2020 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 07.05.2021 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)

1. Қоса беріліп отырған Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiн сұрыптық сынақтан өткізу қағидалары бекітілсін.

2. «Ауыл шаруашылығы өсімдіктерін сорттық сынақтан өткізу туралы нұсқауды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің міндетін атқарушының 2009 жылғы 26 наурыздағы № 167 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5651 тіркелген, Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге орталық мемлекеттік органдарының актілері жинағында жарияланған, 2009 жылғы № 7) күші жойылды деп танылсын. 

3. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру мен қайта өңдеу және фитосанитариялық қауіпсіздік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспа басылымдарына және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберілуін;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі А. Мамытбеков

«КЕЛІСІЛГЕН» 
Қазақстан Республикасының 
Әділет министрі 
___________ Б. Имашев 
2015 жылғы «___» __________

«КЕЛІСІЛГЕН» 
Қазақстан Республикасының 
Ұлттық экономика министрі 
______________ Е. Досаев 
2015 жылғы 14 шілде

1. Осы Ауыл шаруашылығы өсімдіктерін сұрыптық сынақтан өткізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) «Тұқым шаруашылығы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Тұқым шаруашылығы туралы заң) 6-бабы 1-тармағының 8-4) тармақшасына, «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы заң) 10-бабы 1) тармақшасына, «Селекциялық жетістіктерді қорғау туралы» Қазақстан Республикасы Заңына (бұдан әрі – Селекциялық жетістіктерді қорғау туралы заң) сәйкес әзірленді және ауыл шаруашылығы өсімдіктерін сұрыптық сынақтан өткізу тәртібін, сондай-ақ «Ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің шаруашылыққа пайдалылығын мемлекеттік сынау» мемлекеттік қызметін (бұдан әрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет) көрсету тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) Ауыл шаруашылығы дақылдарын сорттық сынау жөнiндегi мемлекеттiк комиссия (бұдан әрі – Мемлекеттік комиссия) – өсімдіктер сұрыптарының патент қабілеттілігі мен шаруашылыққа пайдалылығына сараптама жасауды және сынақты жүзеге асыратын уәкілетті органның қарамағындағы ұйым;

2) ауыл шаруашылығы өсімдіктері – дәнді, дәнді бұршақтық, жармалық, азықтық, майлы, эфирлі-майлы, техникалық, көкөністік, дәрі-дәрмектік, гүлдік, жемістік, жидектік дақылдар, картоп, жүзім;

3) өтінім беруші – селекциялық жетістікке патент беруге өтінім және (немесе) селекциялық жетістікті шаруашылыққа пайдалылығына сынауға өтінім берген жеке немесе заңды тұлға;

4) патент қабілеттілігі – сұрыптың жаңалық, ерекшелік, біртектілік және тұрақтылық өлшемшарттарына сәйкестігі;

5) сараптама ұйымы – Селекциялық жетістіктерді қорғау туралы заңның 3-2-бабының 1-тармағына сәйкес қызметті жүзеге асыратын селекциялық жетістіктерді қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органға ведомстволық бағынысты ұйым;

6) сұрып – аталған генотипті немесе генотиптер комбинациясын сипаттайтын белгілердің айқындылық дәрежесі бойынша айқындалатын, сол бір ботаникалық таксондағы ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің басқа топтарынан бір немесе бірнеше белгісімен не белгілердің айқындылық дәрежесімен ерекшеленетін және тұрақты болып табылатын ең төменгі ботаникалық таксондар шеңберіндегі ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тобы. Клон, желі, бірінші ұрпақ буданы, популяция сұрыптың қорғалатын санаттары болып табылады;

7) сұрыптық сынақ – селекциялық жетістіктің патент қабiлеттiлiгi мен шаруашылыққа пайдалылығын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүргiзiлетiн сараптама және сынақ;

8) тұқым шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – тұқым шаруашылығы саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

9) «электрондық үкiметтiң» ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымының операторы (бұдан әрі – оператор) – «Ақпараттандыру туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын, бекітіліп берілген «электрондық үкiметтiң» ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымының жұмыс істеуін қамтамасыз ету жүктелген заңды тұлға;

10) электрондық цифрлық қолтаңба (бұдан әрі – ЭЦҚ) – электрондық цифрлық қолтаңба құралдарымен құрылған және электрондық құжаттың дұрыстығын, оның тиесілілігін және мазмұнының өзгермейтіндігін растайтын электрондық цифрлық таңбалар жиынтығы.

3. Сұрыптық сынақтан өткізуге арналған тұқымдық және отырғызу материалының үлгісі өткен жылғы не ағымдағы жылғы өнімнен іріктеледі және Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2004 жылғы 23 тамыздағы № 453 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3080 болып тіркелген) бекітілген тұқымға арналған құжаттаманың нысандары бойынша ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің тұқымдарына арналған аттестат немесе куәлік қоса беріледі.

3-тармақ жаңа редакцияда жазылды ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 23.12.2024 жылғы № 408 Бұйрығына сәйкес (09.12.2022 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 01.01.2025 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)

4. Сұрыптық сынақтан өткізу үшін Қазақстан Республикасына әкелінетін тұқымдық және отырғызу материалының үлгісіне Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы № 15-08/590 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12032 болып тіркелген) бекітілген Қазақстан Республикасының аумағын карантиндік объктілерден және бөтен текті түрлерден қорғау жөніндегі қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша фитосанитариялық сертификат және сұрыптық және егістік сапаларын растайтын құжаттар бірге жүреді.

4-тармақ жаңа редакцияда жазылды ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің м.а. 23.12.2024 жылғы № 408 Бұйрығына сәйкес (09.12.2022 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 01.01.2025 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)

5. Сұрыптық сынаққа Мемлекеттік комиссия мен өтінім беруші арасында жасалған шартта көзделген жағдайларды қоспағанда, бөтен қоспалардан, басқа өсімдіктердің тұқымдарынан таза, сондай-ақ қабықтанбаған және дәрiленбеген тұқымдық және отырғызу материалының үлгілері келіп түседі.

6. Сұрыптық сынаққа ұсынылған тұқымдық және отырғызу материалының үлгілері ішкі және сыртқы заттаңбамен келіп түседі, ол мыналарды қамтиды:

1) сұрыптың атауы (егер аты әлi айқындалмаса, онда селекциялық нөмiрi көрсетіледі). Шетелдiк сұрыптың атауы өтiнiш берушiнiң тiлiнде және мемлекеттiк немесе орыс тiлiндегi транскрипцияда жазылады;

2) тегiнің, түрiнің атауы (латын және мемлекеттiк немесе орыс тiлдерiнде).

7. Өтінім беруші тұқымдық сұрыптық тектік қорды қалыптастыру және тұрақты сақтау үшін Мемлекеттік комиссияға құрамында гербарий, тұқымдар, түйнектер, баданалар, қалемшелер, гүлшоғырлары (масақтар, шашақгүлдер, собықтар және өсімдіктердің басқа да бөліктері) бар үлгіні (сұрып эталонын) жолдайды.

8. Мемлекеттік комиссия Қазақстан Республикасының басқа ұйымдары өткізген, сондай-ақ тиісті шарттар жасалған басқа мемлекеттердің сынақтарының нәтижелерін және өтінім беруші берген деректерді пайдаланады.

9. Патент қабiлеттiлiгi мен шаруашылыққа пайдалылығы мемлекеттiк сынақтың немесе өтiнiм берушiнiң деректерi бойынша бағаланатын өсiмдiктердiң тектерi мен түрлерiнiң тiзбелері Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 29 мамырдағы № 4-2/490 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11479 тіркелген) бекітілген.

10. Мемлекеттік комиссия сұрыптардың шаруашылыққа пайдалылығына сынақ өткізумен бір мезгілде ерекшелік, біртектілік, тұрақтылыққа сынақ өткізеді және морфологиялық белгілері бойынша ресми сипаттама жасайды.

11. Мемлекеттік комиссия ауыл шаруашылығы дақылдары сұрыптарының патент қабілеттілігіне (ерекшелік, біртектілік және тұрақтылық) сынақ өткізгені үшін, қоса берілген құжаттармен патент қабілеттілігіне берілген өтініштің көшірмесін, ауыл шаруашылығы өсімдігі сұрыбының атауын сараптау үшін Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 31 қаңтардағы № 30 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19995 болып тіркелген) бекітілген сұрып сынау саласындағы мемлекеттік мекемелер өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) белгіленген бағалары бойынша өзге де жұмыстар мен қызметтер көрсеткені үшін төлем алады.

12. Егер селекциялық жетістік бұрын ерекшелікке, біртектілікке, тұрақтылыққа және шаруашылыққа пайдалылыққа сынақтан өтсе және оның сипаттамасы селекциялық жетістіктің Мемлекеттік комиссия берген морфологиялық белгілерінің ресми сипаттамасымен бірдей болған жағдайда, онда селекциялық жетістікке патент беруге арналған өтінім бойынша танаптық сынақтар жүргізілмейді.

Бұл ретте қоса берілген құжаттармен патент қабілеттілігіне берілген өтініштің көшірмесін, сұрыптың атауын сараптау үшін және ерекшелікке, біртектілікке, тұрақтылыққа бұрын жасалған сынақтар үшін төлем алынады.

13. Сұрыпты патент қабілеттілігіне сараптау және сынау мыналарды қамтиды:

1) патент алуға арналған өтінімнің көшірмесіне сараптама жүргізу;

2) сұрып жаңалығына сараптама жүргізу;

3) сұрыптың атауына сараптама жүргізу;

4) ауыл шаруашылығы өсімдіктері сұрыптарын морфологиялық және биохимиялық белгілері бойынша ерекшелігі мен біртектілігі және селекциялық жетістікке патент беруге арналған өтінімде ұсынылған сипаттамаға сәйкестігі мәніне зертханалық жағдайларда сынау (бұдан әрі – зертханалық сынақ);

5) Селекциялық жетістіктерді қорғау туралы заңның 4-бабының 3, 4 және 5-тармақтарына сәйкес ерекшелік, біркелкілік және тұрақтылық өлшемшарттарына сәйкестігін көзбен шолу арқылы бағалау арқылы Тұқым шаруашылығы туралы заңның 23-3-бабының 2-тармағына сәйкес Мемлекеттiк комиссия бекіткен дақылдар кесіндісінде ерекшелік, біркелкілік және тұрақтылыққа сынақ жүргізу әдістемелерінде айқындалған белгілер бойынша далалық жағдайларда жаңа сұрыптарды үлгі-сұрыптармен салыстыра отырып зерделеу (бұдан әрі – ерекшелікке, біртектілікке және тұрақтылыққа танаптық сынау).