1. «Экономикалық қызмет» кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) біліктілік, құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайды және ол мыналарға:
Отправить по почте
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы № 691 бұйрығына 13-қосымша
«Экономикалық қызмет» кәсіби кәсіби стандарты
Стандарт күшін жойды 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 15.12.2015 жылғы № 971 Бұйрығына сәйкес
1. Жалпы ережелер
1. «Экономикалық қызмет» кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) біліктілік, құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайды және ол мыналарға:
1) еңбек нарығының қазіргі кездегі сұранысына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңарту үшін кәсіптік қызметтің мазмұнына қойылатын бірыңғай талаптарды әзірлеуге;
2) персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуге (персоналды уәждендіру және ынталандыру жүйелерін, лауазымдық нұсқаулықтарды, персоналды іріктеу, таңдау және аттестаттау, мансапты жоспарлау жүйелерін әзірлеуге);
3) персоналды кәсіпорындарда оқытудың, кәсіби білім берудің барлық деңгейінде білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, сондай-ақ осы бағдарламаларға оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;
4) кәсіптік даярлыққа бағалау жүргізуге және мамандардың біліктілігіне сәйкестігін растауға арналған.
2. КС негізінде ұйымдардың біліктілік мінездемелері, лауазымдық нұсқаулықтары, үлгілік оқу бағдарламалары, үлгілік оқу жоспарлары, корпоративтік стандарттары әзірленеді.
3. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) біліктілік – қызметкердің белгілі бір еңбек қызметі түрінің шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;
2) біліктілік деңгейі – еңбек іс-қимылдарының күрделілігі, стандартты еместігі, жауапкершілігі мен дербестілігі өлшемдеріне қарай сараланатын қызметкерлердің құзыретіне қойылатын талаптар жиынтығы;
3) еңбек функциясы – бизнес-процесс айқындайтын және оларды орындау үшін қажетті құзыреттердің болуын көздейтін еңбек іс-қимылдарының кіріктірілген және салыстырмалы түрде автономды жиынтығын білдіретін еңбек қызметі түрінің құрамдас бөлігі;
4) кәсіби қызмет саласы – ортақ интеграциялық негізі бар (міндетті, объектілері, технологиялары, оның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) және еңбек функцияларының және оларды орындау үшін құзыреттіліктің ұқсас жиынтығын көздейтін еңбек қызметі саласы түрлерінің жиынтығы;
5) КС – кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік және құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;
6) КС бірлігі – еңбек қызметінің аталған түрі үшін тұтас, аяқталған, салыстырмалы түрде автономды және елеулі болып табылатын нақты еңбек функциясының жан-жақты сипаттамасынан тұратын КС құрылымдық элементі;
7) кәсіп – бұл арнайы дайындық, жұмыс тәжірибесі нәтижесінде туындаған арнайы теориялық білім және практикалық дағдылар кешенін меңгеруді талап ететін еңбек қызметінің түрі;
8) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, білігі мен тәжірибесін қолдану қабілеті;
9) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі – ҰБШ) – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерін құрылымдық жағынан сипаттау.
2. КС паспорты
4. КС төлқұжаты келесіні анықтайды:
1) экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы):
Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы сыныптауышы (бұдан әрі – 03-2007 ҚР МС) «64.99 Өзге топтарға жатқызылмаған сақтандыру және зейнетақы қорларын қоспағанда, қаржы қызметінің басқа түрлері»;
2) экономикалық қызмет түрінің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: өндірістік қызметтің рентабельділігін қамтамасыз ету;
3) еңбек қызметінің түрлері, кәсіптері, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшада көрсетілген;
5. КС талаптары осы саладағы мынадай кәсіптерге қатысты:
экономистер (жоспарлау жөніндегі, өткізу жөніндегі, материалдық-техникалық жабдықтау жөніндегі, шарт және шағым жөніндегі, еңбек жөніндегі, есептеу (ақпараттық-есептеу) орталығының экономисі);
салықтар мен алымдар жөніндегі консультант;
бас экономист;
жоспарлау-экономика бөлімінің бастығы;
директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасары (коммерциялық директор, вице-президент).
3. Еңбек қызметі түрлерінің (кәсібінің) карточкасы
1-параграф «Экономист»
6. Еңбек қызметі түрінің (кәсібінің) карточкасы мыналардан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кәсіптер сыныптауышы бойынша базалық топ (бұдан әрі – 01-2005 ҚР МС): 2441– «Экономистер»;
3) лауазымдардың ықтимал атаулары (кәсіп): экономист, еңбек жөніндегі экономист, есептеу (ақпараттық-есептеу) орталығының экономисі, материалдық-техникалық жабдықтау жөніндегі экономист (экономист-логистик), өткізу жөніндегі экономист, жоспарлау жөніндегі экономист, шарт және шағым жұмыстары жөніндегі экономист;
4) орындалатын еңбек қызметінің жалпыланған сипаттамасы:
ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізуді, экономикалық теориялар мен әдіснамаларды жетілдіруді және дамытуды, экономиканы практикалық басқаруды жүзеге асыруды, сондай-ақ экономикалық мәселелер бойынша консультацияны көздейді;
5) ықтимал жұмыс орындары, қызметкердің кәсіби біліміне және оқуына талаптар, біліктілігін дәлелдейтін, сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшадағы тарауда «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Экономистің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» келтірілген.
2-параграф « Салықтар мен алымдар жөніндегі консультант»
7. Еңбек қызметі түрінің (кәсібінің) карточкасы мыналардан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кәсіптер сыныптауышы бойынша базалық топ (бұдан әрі – 01-2005 ҚР МС): 2441– «Экономистер»;
3) лауазымдардың ықтимал атаулары «кәсіп»: салықтар мен алымдар жөніндегі консультант;
4) орындалатын еңбек қызметінің жалпыланған сипаттамасы:
салық заңнамасын қолдану бойынша ұйымдық-құқықтық нысандарға қарамастан жеке тұлғалар әртүрлі экономикалық қызмет түрлері ұйымдарына консультациялық қызметтер көрсетуді көздейді;
5) ықтимал жұмыс орындары, қызметкердің кәсіби біліміне және оқуына талаптар, біліктілігін дәлелдейтін, сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшадағы тарауда «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Салықтар мен алымдар жөніндегі консультантың еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» келтірілген.
3-параграф «Бас экономист»
8. Еңбек қызметі түрінің (кәсібінің) карточкасы мыналардан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 6;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кәсіптер сыныптауышы бойынша базалық топ (бұдан әрі – 01-2005 ҚР МС): 1231 – «Қаржы-экономикалық және әкімшілік бөлімшелердің (қызметтердің) басшылары»;
3) лауазымдардың ықтимал атаулары (кәсіп): бас экономист;
4) орындалатын еңбек қызметінің жалпыланған сипаттамасы:
бөлімшенің жұмысын бағыттау және үйлестіру, қаржы-экономикалық қатынастарды қалыптастыру, реттеу және әкiмшiлiк мәселелерді шешу жөніндегі тиісті құрылымдық бөлімшелердің (қызметтердің) қызметіне басшылық етуді көздейді;
5) ықтимал жұмыс орындары, қызметкердің кәсіби біліміне және оқуына талаптар, біліктілігін дәлелдейтін, сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшадағы тарауда «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Бас экономистің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» келтірілген.
4-параграф «Жоспарлау-экономика бөлімінің бастығы»
9. Еңбек қызметі түрінің (кәсібінің) карточкасы мыналардан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 6;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кәсіптер сыныптауышы бойынша базалық топ (бұдан әрі – 01-2005 ҚР МС): 1231- «Қаржы-экономикалық және әкімшілік бөлімшелердің (қызметтердің) басшылары»;
3) лауазымдардың ықтимал атаулары (кәсіп): жоспарлау-экономикалық бөлімінің бастығы;
4) орындалатын еңбек қызметінің жалпыланған сипаттамасы:
ұйым жұмысының ең үлкен тиімділігіне қол жеткізу мақсатымен өндіріс резервтерін анықтау және пайдалану бойынша ұйымда экономикалық жоспарлау бойынша жұмыстарға басшылық етуді көздейді;
5) ықтимал жұмыс орындары, қызметкердің кәсіби біліміне және оқуына талаптар, біліктілігін дәлелдейтін, сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшадағы тарауда «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Жоспарлау-экономика бөлімі бастығының еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» келтірілген.
5-параграф «Директордың экономикалық мәселелер жөніндегіорынбасары (коммерциялық директор, вице-президент)»
10. Еңбек қызметі түрінің (кәсібінің) карточкасы мыналардан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 7;
2) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кәсіптер сыныптауышы бойынша базалық топ (бұдан әрі – 01-2005 ҚР МС): 1231 «Қаржы-экономикалық және әкімшілік бөлімшелер (қызметтер) басшылары»;
3) лауазымдардың ықтимал атаулары (кәсіп): директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасары;
4) орындалатын еңбек қызметінің жалпыланған сипаттамасы:
еңбек өнiмдiлiгiн, өндірістің тиiмдiлiгі мен рентабельділігін, шығарылатын өнiмнiң (жұмыстар мен қызметтердің) сапасын арттыруға, оның өзiндiк құнын төмендетуге, еңбек өнiмдiлiгінің өсуін қамтамасыз етуге, материалдық, еңбек және қаржы ресурстарының аз шығындау арқылы ең үлкен нәтижелерге қол жеткізуге бағытталған ұйымның экономикалық қызметін ұйымдастыруды және жетiлдiруді көздейді;
5) ықтимал жұмыс орындары, қызметкердің кәсіби біліміне және оқуына талаптар, біліктілігін дәлелдейтін, сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшадағы тарауда «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасарының (коммерциялық директор, вице-президент) еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» келтірілген.
4. КС бірліктерінің тізімі
11. КС бірліктерінің тізімі осы КС 2-қосымшасында көрсетілген және КС бірліктерінің шрифті мен атауынан тұра
5. КС бірліктерінің сипаттамасы
12. КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 4-қосымшасында көрсетілген.
6. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері
13. Кәсіби даярлықты бағалау және мамандардың біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы ұйымдар осы КС негізінде сертификаттар береді.
14. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері осы КС 3-қосымшада көзделген сертификатты алу үшін игеру қажет болатын КС бірліктерінің тізбесіне сәйкес айқындалады.
7. КС әзірлеушілері, келісу парағы, сараптамасы және тіркеуі
15. КС әзірлеушісі «Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбекті қорғау жөніндегі республикалық ғылыми-зерттеу институты» республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны болып табылады.
16. КС келісу парағы осы КС 5-қосымшасында көрсетілген.
«Экономикалық қызмет» кәсіби стандартына 1-қосымша
Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің түрлері (кәсібі)
Р/с |
Қызмет түрінің атауы |
Еңбек нарығының үрдісін ескергендегі кәсіптердің атауы |
01-2005 ҚР МС сәйкес кәсіптердің атауы |
ҰБШ біліктілік деңгейі |
БТБА бойынша разряд |
1 |
Экономикалық қызмет |
Экономистер (жоспарлау жөніндегі, өткізу жөніндегі, материалдық-техникалық жабдықтау жөніндегі, шарт және шағым жөніндегі, еңбек жөніндегі, есептеу (ақпараттық-есептеу) орталығының экономисі) |
Жоспарлау жөніндегі экономистер, өткізу жөніндегі, материалдық-техникалық жабдықтау жөніндегі экономист, шарт және шағым жөніндегі экономист, еңбек жөніндегі экономист, есептеу (ақпараттық-есептеу) орталығының экономисі |
5 |
- |
2 |
Салықтар мен алымдар жөніндегі консультант |
Экономикалық мәселелер жөніндегі консультант |
5 |
- |
|
3 |
Бас экономист |
Бас экономист |
6 |
- |
|
4 |
Жоспарлау-экономика бөлімінің бастығы |
Қаржы-экономика бөлімінің бастығы |
6 |
- |
|
5 |
Директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасары (коммерциялық директор, вице-президент) |
Экономика жөніндегі директор |
7 |
7 |
Ескертпе: БТБА - Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы
«Экономикалық қызмет» кәсіби стандартына 2-қосымша
1. Ықтимал жұмыс орындары. Экономистің еңбек жағдайларына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар) |
Барлық меншік нысанындағы ұйымдар мен кәсіпорындар |
||
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары |
- |
||
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары |
- |
||
ҰБШ біліктілік деңгейі |
Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі |
Талап етілетін жұмыс тәжірибесі |
|
5 (Санаты жоқ) |
Тиісті мамандық бойынша жоғарғы (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім |
Жұмыс тәжірибесі талап етілмейді |
|
Тиісті мамандық бойынша орта техникалық және кәсіптік (орта арнаулы, орта кәсіптік) білім |
I санаттағы техник лауазымында жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл |
||
5 (II санаттағы) |
Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейiнгi) білім |
Санаты жоқ экономист лауазымында жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл |
|
5 (I санаттағы) |
Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейiнгi) білім |
II санаттағы экономист лауазымында жұмыс тәжірибесі кемінде 2 жыл |
2. Ықтимал жұмыс орындары. Салықтар мен алымдар жөніндегі консультанттың еңбек жағдайларына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар) |
Барлық меншік нысанындағы ұйымдар мен кәсіпорындар |
||
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары |
- |
||
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары |
- |
||
ҰБШ біліктілік деңгейі |
Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі |
Талап етілетін жұмыс тәжірибесі |
|
5 |
Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейiнгi) білім |
Мамандығы бойынша жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл |
|
Орта техникалық және кәсіптік (орта арнаулы, орта кәсіптік) білім |
Мамандығы бойынша жұмыс тәжірибесі кемінде 5 жыл |
3. Ықтимал жұмыс орындары. Бас экономисттің еңбек жағдайларына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар) |
Барлық меншік нысанындағы ұйымдар мен кәсіпорындар |
||
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары |
- |
||
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары |
- |
||
ҰБШ біліктілік деңгейі |
Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі |
Талап етілетін жұмыс тәжірибесі |
|
6 |
Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейiнгi) білім |
Экономика саласындағы басшы лауазымдарда жұмыс тәжірибесі кемінде 5 жыл |
4. Ықтимал жұмыс орындары. Жоспарлау-экономика бөлімі бастығының еңбек жағдайларына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар) |
Барлық меншік нысанындағы ұйымдар мен кәсіпорындар |
||
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары |
- |
||
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары |
- |
||
ҰБШ біліктілік деңгейі |
Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі |
Талап етілетін жұмыс тәжірибесі |
|
6 |
Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейiнгi) білім |
Мамандық бойынша жұмыс тәжірибесі кемінде 5 жыл |
5. Ықтимал жұмыс орындары. Директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасарының (коммерциялық директор, вице-президент) еңбек жағдайларына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары (кәсіпорындар, ұйымдар) |
Барлық меншік нысанындағы ұйымдар мен кәсіпорындар |
||
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары |
- |
||
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары |
- |
||
ҰБШ біліктілік деңгейі |
Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі |
Талап етілетін жұмыс тәжірибесі |
|
7 |
Тиісті мамандық бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейiнгi) білім |
Экономика саласында басшылық лауазымда жұмыстар тәжірибесі кемінде 5 жыл |
«Экономикалық қызмет» кәсіби стандартына 3-қосымша
КС бірліктерінің тізбесі
1. «Экономист» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірліктері) |
Ф 1 |
Ұйымның шаруашылық қызметін талдау және еңбек пен өндiрiсті ұйымдастырудың негiзгi көрсеткiштерiн айқындау |
Ф 2 |
Еңбектi ұйымдастырудың тиiмдiлiгiн және өндiрiстiң рентабельділігін арттыру |
Ф 3 |
Ұйымның шаруашылық қызметін жоспарлау |
Ф 4 |
Ұйымның шартты міндеттемелерін ресімдеу |
Ф 5 |
Есептеу техникасы құралдарымен жұмыс істеу |
Ескертпе: Ф - функция
2. «Салықтар мен алымдар жөніндегі консультант» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірліктері) |
Ф 1 |
Салық базасын қалыптастыру, салықтар мен алымдар түрлері бойынша жеке және заңды тұлғаларға консультациялық қызметі көрсету |
Ф 2 |
Бухгалтерлік есепті жүргізу және бухгалтерлік есептілікті дайындау бойынша жеке және заңды тұлғаларға консультациялық қызметі көрсету |
3. «Бас экономист» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірліктері) |
Ф 1 |
Ұйымның экономикалық қызметін жоспарлау және оңтайландыру |
Ф 2 |
Қызметтік-коммуникациялық, басқарушылық, бақылау-бағалау және басқа да әкімшілік функцияларды орындау |
Ф 3 |
Қаржы-экономикалық қатынастарды реттеу әкімшілік мәселерді шешу |
4. «Жоспарлау-экономика бөлімінің бастығы» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірліктері) |
Ф 1 |
Ұйымдағы экономикалық жоспарлау |
Ф 2 |
Ұйымның экономикалық қызметін оңтайландыру |
Ф 3 |
Персоналды басқару |
5. «Директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасары (коммерциялық директор, вице-президент» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірліктері) |
Ф 1 |
Ұйымның экономикалық қызметін жетілдіру, еңбек өнімділігін, өндірістің тиімділігі мен рентабельділігін арттыру |
Ф 2 |
Ұйым қызметінің барлық түрлерін кешенді экономикалық талдау жөніндегі жұмыстарды үйлестіру |
Ф 3 |
Барлық бөлімшелердің қызметіне басшылық ету |
«Экономикалық қызмет» кәсіби стандартына 4-қосымша
КС бірліктерінің сипаттамасы (функционалдық картасы)
1. «Экономист» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Біліктері мен дағдылары |
Білімі |
Жеке және кәсіби құзыреттері |
Ф 1 |
Шаруашылық-қаржы, коммерциялық және өндірістік қызметтерінің бастапқы деректерін дайындау. Өнімді сату көлемдерінің өсімін қамтамасыз ету және пайданы арттыру мақсатында ұйымның (бизнес-жоспарларын) жасау. Шығарылатын өнімді өндіруге және іске асыруға қажетті материалдық, еңбек, қаржы шығындары бойынша есеп. Атқарылатын жұмыстардың тиімділігін айқындау жөніндегі есептерді дайындау. Келіп түсетін ақша қаражаттарын, тауар-материалдық құндылықтарды, негізгі қаражаттарды есепке алу. Бухгалтерлік есептерді есепке алу және есептердің қозғалысы мен жүргізілетін операциялардың уақытылы көрініс табуы. Өндіріс шығынын анықтау, өнімді сату (жұмыстар мен қызметтерді орындау) бойынша шығыстар сметаларын, шаруашылық-қаржы қызметінің нәтижелерін дайындау. Ішкі шаруашылық резервтерді анықтау, өнімнің өзіндік құнын төмендету, шығындар мен өнімсіз шығыстардың алдын алу. |
Ұйымның қызметін жоспарлау және есепке алу, талдау жөніндегі басшылыққа алатын материалдар. |
Өзінің жұмыс нәтижелеріне жауаптылық. Белгіленген біліктілік шеңберінде өз қызметін басқару. Экономикалық міндеттерді іске асыру әдістері мен құралдарын өз бетінше таңдау қабілеті. Бөлiмшелердiң қызметін үйлестiру. Стандартты емес әрекет ету және ойлау қабілеті, ой-өрісі кең адам. Өзін-өзі оқыту және басқаларды оқыту. |
Ф 2 |
Қаржы-экономикалық, әкімшілік және қызметпен байланысты мақсаттарды, міндеттерді айқындау және қою. |
Экономикалық талдау және ұйым қызметінің көрсеткіштерін есепке алу әдістері. |
|
Ф 3 |
Ұйымның өндірістік-шаруашылық қызметінің және әлеуметтік дамуының перспективалық және жылдық жоспарларын дайындау. |
Орындалған жұмыстардың көлемін есептеу әдістері. |
|
Ф 4 |
Тапсырыс берушілер және қосалқы мердігер ұйымдармен мердігерлік шарттарды дайындау. |
Тапсырыс берушілермен шарт жасау үшін материалдарды ресімдеу тәртібі, жинаудың техникалық құралдары. |
|
Ф 5 |
Әртүрлі типтегі тапсырмалар бойынша ақпаратты өңдеуді механикаландыру және автоматтандыру жобаларын дайындау. |
Ақпаратты механикалық өңдеуді жобалау және бағдарламалау негіздері. |
|
2. «Салықтар мен алымдар жөніндегі консультант» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Біліктері мен дағдылары |
Білімі |
Жеке және кәсіби құзыреттері |
Ф 1 |
Жеке және заңды тұлғалардың қызмет ерекшелігіне сай салық салудың оңтайлы нұсқаларын әзiрлеу. |
Жеке және заңды тұлғаларға салық салуды регламенттейтін нормативтік құқықтық актілер. |
Сандарды, күндерді есте сақтау. |
Ф 2 |
Жеке және заңды тұлғаларға бухгалтерлік есепті жүргізу және бухгалтерлік есептілікті дайындау бойынша консультациялық қызмет көрсету. |
Салықтарды дұрыс және уақтылы төлемеуге байланысты қателердің алдын алу. |
3. «Бас экономист» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Біліктері мен дағдылары |
Білімі |
Жеке және кәсіби құзыреттері |
Ф 1 |
Ұйымның қаржы-экономикалық және әкімшілік қызметімен байланысты, мақсаттарды, міндеттерді айқындау және қою. |
Ұйымдардың қызметін жоспарлау, есепке алу және талдау жөніндегі басшылыққа алатын материалдар. |
Өзінің жұмыс нәтижелеріне жауаптылық. |
Ф 2 |
Мазмұны бойынша туыс міндеттерді орындаудың оңтайлы жолдарын таңдау. |
Жеке және заңды тұлғаларға салық салуды регламенттейтін нормативтік құқықтық актілер. |
|
Ф 3 |
Салық органдарының және олардың лауазымды адамдардың іс-әрекетіне шағымдану тәртібі. |
Бухгалтерлік есепті жүргізу және бухгалтерлік есептілікті дайындау тәртібі. |
4. «Жоспарлау-экономика бөлімінің бастығы» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Біліктері мен дағдылары |
Білімі |
Жеке және кәсіби құзыреттері |
Ф 1 |
Қаржы-экономика қызметінің мақсаттары мен міндеттерін қою. |
Ұйымдардың қызметін жоспарлау, есепке алу және талдау жөніндегі басшылыққа алатын материалдар. |
Өзінің жұмыс нәтижелеріне жауаптылық. |
Ф 2 |
Өндірістің есептік бағаларын бөлу. |
Жеке және заңды тұлғаларға салық салуды регламенттейтін нормативтік құқықтық актілер. |
|
Ф 3 |
Білікті кадрларды даярлау жоспарын жасау. |
Еңбек заңнамасының негiзiдері. |
5. «Директордың экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасары (коммерциялық директор, вице-президент)» еңбек қызметінің түрі (кәсібі)
Шифр |
Біліктері мен дағдылары |
Білімі |
Жеке және кәсіби құзыреттері |
Ф 1 |
Экономикалық жұмысты талдау, өндіріс резервтерін анықтау және пайдалану. |
Экономикалық қызмет жөніндегі нормативтік құқықтық актілер. |
Белгіленген біліктілік шеңберінде өзінің қызметін және бөлімшелердің қызметін ұйымдастыру және басқару. |
Ф 2 |
Нарықтық конъюнктура бұйымдар ассортиментін байқау. |
Өнертабыс, рационалдау ұсыныс, технология, техника, өнімнің жаңа түрлерін енгізуден тиімді экономикалық есептеу тәртібі. |
|
Ф 3 |
Негізделген қажетті дәлел және есептеулермен жоспарларды әзірлеу жөнінде жұмыстарды үйлестіру. |
Отандық және шетелдік ғылым, техника жетістігі, шаруашылық шарттарды орындау және қорытындылау тәртібі. |
«Экономикалық қызмет» кәсіби стандартына 5-қосымша
Келісу парағы
Р/с |
Ұйымның атауы |
Келісілген күні |
1 |
Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі |
|
2 |
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі |
|
3 |
Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі |
|
4 |
Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі |
|
5 |
Қазақстан Республикасы Көлiк және коммуникация министрлігі |
|
6 |
Қазақстан Республикасы Мұнай және газ министрлігі |
|
7 |
Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі |
|
8 |
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі |
|
9 |
Қазақстан Республикасы Өңірлік даму министрлігі |
|
10 |
Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі |
|
11 |
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі |
|
12 |
Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі |
|
13 |
Қазақстан Республикасы Қоршаған орта және су ресурстары министрлігі |
|
14 |
Қазақстан Республикасы Ұлттық ғарыш агенттігі |
|
15 |
Қазақстан Республикасы Спорт және дене шынықтыру істері агенттігі |
|
16 |
Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі |
|
17 |
Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасы |
|
18 |
Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясы |
|
Осы КС ______________________________________________________________
____________________________________________________________ тіркелді
КС тізіліміне енгізілді, тіркеу № ________________________,
Хат (хаттама) № ___________ Күні ___________________