Кіріспе алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
Кіріспе алынып тасталды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
Тауар биржалары туралы Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 4 мамырдағы № 155-IV Заңы
Бүкіл мәтін бойынша «биржалық саудаға», «биржалық сауда-саттықты», «биржалық сауда», «биржалық сауданың белгіленген ережелері», «биржалық сауда-саттыққа», «Биржалық сауда», «биржалық сауда-саттықта», «биржалық сауда-саттық», «биржалық саудамен», «биржалық сауда-саттықтың», «биржалық сауданың ережелеріне», «Биржалық саудаға», «Биржалық сауда-саттықта», «Биржалық сауда-саттықтарды», «биржалық сауданы» деген сөздер тиісінше «биржа саудасына», «биржадағы сауда-саттықты», «биржа саудасы», «биржа саудасының белгіленген қағидалары», «биржадағы сауда-саттыққа», «Биржа саудасы», «биржадағы сауда-саттықта», «биржадағы сауда-саттық», «биржа саудасымен», «биржадағы сауда-саттықтың», «биржа саудасы қағидаларына», «Биржа саудасына», «Биржадағы сауда-саттықта», «Биржадағы сауда-саттықты», «биржа саудасын» деген сөздермен ауыстырылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап) Осы Заңға өзгеріс енгізу қарастырылады - ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (өзгерту 01.01.2026 жылдардан бастап қолданысқа енгізіледі) Осы Заңға өзгеріс енгізу қарастырады - ҚР 19.09.2025 № 219-VIII Заңына сәйкес (өзгерту 20.11.2025 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)
Редакция 01.07.2025 жылы берілген өзгерістер мен толықтырулармен
1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) тармақша алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
1) тармақша өзгертілді ҚР 10.07.2012 жылғы № 36-V Заңымен (21.06.2012 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін10 (он) күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 1-тармақша алынып тасталды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)
1-1) биржадағы сауда-саттық – тауар биржасының биржалық мәмілелер жасасу процесін автоматтандыруды қамтамасыз ететін электрондық сауда жүйесіне берілген электрондық өтінімдер негізінде биржалық тауарлар бойынша мәмілелер жасауға бағытталған, биржа саудасы қағидалары шеңберінде жүргізілетін процесс;
1-бап 1-1- тармақшамен толықтырылды ҚР 10.07.2012 жылғы № 36-V Заңына сәйкес (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін10 (он) күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 1-1-тармақша өзгертілді ҚР 16.05.2014 жылғы № 203-V Заңымен (15.01.2014 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін 6 (алты) ай өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 20.05.2014 жылы № 97 (28321) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды 1-1-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 1-1-тармақша өзгертілді ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңымен (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 1-1-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
1-2) биржалық брокер (бұдан әрi – брокер) – тауар биржасында өз қызметiн жүзеге асыратын және клиенттiң тапсырмасы бойынша, соның есебiнен және мүддесi үшiн биржалық тауармен мәмiлелер жасайтын заңды тұлға;
1-бап 1-2-тармақшамен толықтырылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
2) биржалық дилер (бұдан әрi – дилер) – тауар биржасында өз қызметiн жүзеге асыратын және өзінің мүддесі үшін және өзінің есебiнен биржалық тауармен мәмiлелер жасайтын кәсіпкерлік субъектісі;
2-тармақша өзгертілді ҚР 16.05.2014 жылғы № 203-V Заңымен (15.01.2014 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін 6 (алты) ай өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 20.05.2014 жылы № 97 (28321) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды 2-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 2-тармақша өзгертілді ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңымен (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)
2-1) биржалық қамтылым – биржа саудасына қатысушылар жасалатын биржалық мәмілелер бойынша өз міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету ретінде тауар биржасының клирингтік орталығына биржадағы сауда-саттыққа қатысу үшін қайтарымды негізде енгізетін ақшалай қамтылым;
1-бап 2-1-тармақшамен толықтырылды ҚР 27.10.2015 жылғы № 364-V Заңына сәйкес (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 29.10.2015 жылы № 207 (28685) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды 2-1-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңына сәйкес (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 2-1-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
3) тармақша алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
3-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 27.10.2015 жылғы № 364-V Заңына сәйкес (29.12.2014 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.01.2017 жылдан бастап) 3-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 3-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңына сәйкес (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 3-тармақша алынып тасталды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
4) тармақша алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
4-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 27.10.2015 жылғы № 364-V Заңына сәйкес (29.12.2014 ж. редакцияны қараңыз) (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік 10 (он) күн өткен соң қолданысқа енгізілуі тиіс) 29.10.2015 жылы № 207 (28685) „Егемен Қазақстан„ Республикалық газетінде жарияланды 4-тармақша алынып тасталды ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңына сәйкес (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)
5) тармақша алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
5-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 27.10.2015 жылғы № 364-V Заңына сәйкес (29.12.2014 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.01.2017 жылдан бастап) 5-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 5-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңына сәйкес (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 5-тармақша алынып тасталды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
6) тармақша алынып тасталды (ескертуді қараңыз)
6-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңына сәйкес (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 6-тармақша алынып тасталды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
7) биржалық тауар – биржалық тауарлар тізбесіне және (немесе) әлеуметтік маңызы бар биржалық тауарлар тізбесіне енгізілген стандартталған біртекті тауар, оның бірліктері барлық жағынан бір-біріне сәйкес келеді, олардың ұқсас сипаттамалары болады және ұқсас құрамдастардан тұрады, бұл оларға түрлі өндірушілерден шыққан партиялардың бірін-бірі толық алмастыру қасиеті бар сол бір функцияларды орындауына мүмкіндік береді;
7-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 7-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2021 жылғы № 96-VII Заңына сәйкес (15.11.2021 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту 02.03.2022 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі) 7-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (01.07.2024 ж. редакцияны қараңыз)(өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
8) биржалық тауарларға баға белгілеу - тауар биржасында белгілі бір уақыт кезінде биржалық тауарлар бойынша жарияланған сұраныстың және (немесе) ұсыныстың бағасы;
8-1) биржа саудасы – тауар биржасында электрондық нысанда биржадағы сауда-саттықты өткізу, мәмілелерді тіркеу және ресімдеу арқылы жүзеге асырылатын биржалық тауарлар мен мерзімді келісімшарттарды өткізу (сатып алу) жөніндегі кәсіпкерлік қызмет;
1-бап 8-1-тармақшамен толықтырылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
8-2) биржа саудасына қатысушылар – тауар биржасында биржа саудасының белгіленген қағидалары бойынша өзара іс-қимыл жасайтын клиенттер, брокерлер, дилерлер және маркет-мейкерлер;
1-бап 8-2-тармақшамен толықтырылды ҚР 30.12.2024 жылғы № 149-VIII Заңына сәйкес (өзгерту қолданысқа енгізіледі 01.07.2025 жылдан бастап)
9) бұйрық – клиент тауар биржасында нақты биржалық тауарларға қатысты белгілі бір әрекетті жүзеге асыруды көрсете отырып, брокерге ұсынатын құжат;
9-тармақша жаңа редакцияда жазылды ҚР 02.04.2019 жылғы № 241-VІ Заңына сәйкес (21.01.2019 ж. редакцияны қараңыз) (өзгерту 14.04.2019 жылдан бастап қолданысқа енгізіледі)
Полная версия
